Na praktyce u weneckiego mistrza szkutnictwa

Strug akumulatorowy 12 V i akumulatorowa frezarka krawędziowa firmy Bosch

– To niezwykłe wyzwanie. W każdą z łodzi wkłada się duszę i ciało. Trzeba dać z siebie wszystko, aby efekt był perfekcyjny. – Roberto Tramontin, szkutnik z Wenecji, jest pasjonatem wykonywanego przez siebie rzemiosła i przedstawicielem czwartego już pokolenia szkutników w swojej rodzinie.

fot. Bosch


Jego zakład znajduje się w dzielnicy Dorsoduro, której kanały są często puste i ciche, a w niezmąconej tafli wody przeglądają się fasady zabytkowych kamienic. – Magia Wenecji kryje się w ciszy. Gdy mgła otula wszystko dookoła, słychać tylko szczęk wiosła, rozdzielającego spokojne wody – opowiada szkutnik. Jego pradziadek, Domenico Tramontin, otworzył zakład w 1884 roku, zapoczątkowując tradycje szkutnicze w rodzinie:

– Zmodyfikował konstrukcję starych gondoli poprzez skrócenie prawej burty i nadanie gondoli asymetrycznego kształtu. Dzięki temu, gdy gondolier zanurzy wiosło po prawej stronie, gondola porusza się w linii prostej. Do dziś używam tych samych szablonów i form. W pracy posługujemy się jednostką miary zwaną stopą wenecką, ponieważ pasuje ona do proporcji gondoli – wyjaśnia Roberto Tramontin.

 fot. Bosch

Aż do XIX wieku stopa była popularną jednostką odległości w Europie i w zależności od regionu miała inną długość. Stopa wenecka mierzy 34,8 cm. Pozostałością dawnych czasów jest także herb dynastii sabaudzkiej, umieszczony nad nazwą firmy „Domenico Tramontin e Figli” przy wejściu do zakładu, który potwierdza status nadwornego dostawcy. – Kiedy jako szesnastoletni chłopak zaczynałem pracę w zakładzie ojca, nie wiedziałem jeszcze, co mnie czeka. Z biegiem lat zaczyna się doceniać wartość pracy i rozumieć, jak wyjątkowe jest to zajęcie – mówi szkutnik.

 fot. Bosch

Równowaga: pomiędzy tradycją a nowoczesnością
Do narzędzi używanych przy tradycyjnej budowie gondoli należą siekiera, piła, młotek i strug. Roberto Tramontin jest jeszcze w posiadaniu drewnianego ręcznego struga swojego dziadka, na którym widoczny jest odcisk dłoni od regularnego używania. Równocześnie jednak używa elektronarzędzi dla profesjonalistów. – To stare rzemiosło o długiej tradycji, co nie oznacza, że wszystko musi pozostać po staremu.

Trzeba się rozwijać, aby osiągnąć doskonałość – mówi, podając swojemu pracownikowi, Paulo Favaro, strug akumulatorowy GHO 12V-20 Professional firmy Bosch, jedyne tego typu narzędzie w klasie 12 V, dostępne na rynku. – Strug musi być lekki, ponieważ zwykle obsługuje się go jedną ręką, a praca bywa czasochłonna – wyjaśnia.

 fot. Bosch

Strug akumulatorowy GHO 12V-20 Professional jest pod względem wagi i wielkości podobny do klasycznych strugów ręcznych, przez co podobnie się go obsługuje. Dzięki temu Paolo Favaro może pracować w wygodnie każdej pozycji, zachowując pełną kontrolę. Narzędzie jest dobrze wyważone, ergonomiczne i wyjątkowo kompaktowe. Silnik EC oferuje wysoką wydajność i nie wymaga konserwacji. Roberto Tramontin, jako wielki miłośnik ciszy, ceni sobie także cichą pracę narzędzia.

Paolo Favaro ocenia pozytywnie solidną konstrukcję z wałem struga wykonanym z aluminium oraz wiele praktycznych funkcji: głębokość pracy można regulować za pomocą gałki w 20 stopniach, do maks. 2 mm. Powyżej głębokości powyżej 1 mm ustawienia są dostępne po naciśnięciu przycisku bezpieczeństwa. Zapasowy nóż jest włożony do szufladki ukrytej w rękojeści narzędzia, a klucz imbusowy znajduje się w schowku w uchwycie akumulatora – dzięki czemu wszystko jest zawsze pod ręką. Elastyczność pracy zapewnia wyrzutnik wiórów, który można zamontować do wyboru po prawej lub po lewej stronie urządzenia.

 fot. Bosch

Jakość drewna i narzędzi odgrywa fundamentalną rolę
Jako mistrz szkutnictwa Roberto Tramontin ma dobre oko, jeśli chodzi o drewno: – Trzeba znać się na jakości i umieć starannie dobrać materiał. Istotne jest, czy drewno pochodzi z części drzewa, która rosła od południa czy od północy. Każdy fragment ma wyjątkowe właściwości i stosowany jest w ściśle przewidzianym miejscu. Twardej buczyny używa się na boki, z lekkiego drewna świerkowego powstaje kadłub, drewno wiśni jest stosowane do wykonania elementów poprzecznych, ponieważ można je łatwo giąć. Żebra wewnętrzne powstają z elastycznego drewna wiązów, a stopień dla gondoliera z modrzewia.

Oprócz tego używamy jeszcze drewna lipowego, orzecha włoskiego i mahoniu. – Zanim rozpocznie się właściwa budowa gondoli, długie deski miesiącami schną na powietrzu, aby potem przy użyciu ognia i wody można było im nadać charakterystyczny kształt – zbudowanie gondoli wymaga sporych nakładów. Dlatego jakość narzędzi używanych do obróbki drewna, ma dla nas ogromne znaczenie – wyjaśnia Roberto Tramontin, przesuwając dłonią po powierzchni bocznych elementów, które przed chwilą obrabiał za pomocą struga GHO 12V-20 Professional. Mały strug akumulatorowy zdał tym samym egzamin mistrzowski.

 fot. Bosch

Dla szkutnika był to dobry argument, aby przetestować jeszcze jedno narzędzie z programu narzędzi profesjonalnych 12 V, a mianowicie frezarkę krawędziową GKF 12V-8 Professional, która także jest pierwszym tego typu narzędziem w klasie napięcia 12 V. Rękojeść narzędzia jest wąska i ergonomiczna, dzięki czemu frezarkę można wygodnie prowadzić, np. podczas frezowania wklęsłych lub wypukłych profili i krawędzi. – Roberto Tramontin z zadowoleniem spogląda na efekt pracy: – Bierzesz leżący kawałek drewna i robisz z niego coś, czego zazdrości ci cały świat. Gondola to symbol Włoch, nie tylko samej Wenecji. Nawet w Himalajach ludzie wiedzą, co to gondola. Kocham je budować. Ta miłość rodzi się w sercu, zajmuje myśli i przenosi się na ręce.