W erze szkła hutniczego artysta był jedynie autorem „kryształowego” projektu, reszta zaś – czyli proces wykonania stopu – należała już do specjalistów trudniących się przekształcaniem związków chemicznych w masę szklaną.

 

Dziś ludzie sztuki wraz ze zdobyciem fachowej wiedzy na temat technik zgrzewania i stapiania szkła zyskali jednocześnie niezależność, która umożliwiła im już nie tylko projektowanie i aranżowanie, ale również realizację własnych, wyszukanych koncepcji

 

Fot. 12. Marta Wojciechowska: przeszklenie pod schodami w prywatnym domu

 

Potęga „dodatków”
Blask i skrzenie tafli szklanej mogą podkreślić również inne czynniki niż światło: np. kontrastowe, nieprzezierne materiały, jak ciepłe drewno, przytulny rattan, nowoczesna stal (polerowane aluminium) czy luksusowy kamień (granit, marmur).

 

Fot. 13. Marta Wojciechowska: drewiane lampy i stolik z szachami wzbogacone o kontrastowe, szklane elementy

 

Przy czym, o ile matowe drzewo, niezależnie od zastosowanej ilości, nie jest w stanie wizualnie zdominować szkła (fot. 12, 13), o tyle błyszczące materiały jak minerał czy metal, zaaplikowane w pokaźnej dawce sprawiają, że „kryształowy” surowiec z motywu przewodniego staje się jedynie wzmagającym lśnienie dodatkiem (fot. 14, 15).

 

Fot. 14. Art Glass Gdańsk: kominek. W realizacji zastosowanosześć szklanych elementów o fakturze imitującej falującą, miejscami zmrożoną wodę. Szkło zamontowano na kółkach i śrubach

 

Fot. 15. Art Glass Gdańsk – stalowa, kuta balustrad. Wykonane metodą ręcznego formowania z masy, szklane kulki to imitacja owoców

 

Przykładem zespalania fusingowych tafli ze stalą nierdzewną i kamieniem jest 220 centymetrowa fontanna i rzeźba umiejscowiona w Parku Handlowym Magnolia we Wrocławiu (fot. 16).

 

Fot. 16. Robert Kuciński: fragment rzeźby i fontanny Magnolia uwydatnia lekkość i swobodę kształtowania szkła. Wys. 220 cm

 

Organiczne, transparentne elementy powstały w wyniku zgrzania czteromilimetrowego szkła typu float z konfetti i grysami fusingowymi o rozmaitej gramaturze, aplikowanymi między spajane tafle oraz na ich powierzchnię. Kiedy „kwiaty magnolii” zyskały optymalne kolory i faktury, ręcznie rzeźbione ceramiczne maty nadały im ostateczny kształt.

 

Chcąc ochronić powstałe elementy przed korozyjnym działaniem wody, od spodu pokryto je bezbarwnym klejem FIX ALL. Za pomocą tego samego spoiwa części obiektu osadzono na imitujących gałązki, stalowych pręcikach. Całość przytwierdzono gwintem hydraulicznym do kamiennej donicy, z której to, ukryta w stalowym „pniu” elastyczna rura, pod ciśnieniem wypiera wodę ku wierzchołkowi „rośliny”.



Spływający po „kwiatach magnolii” strumień potęguje przezierność i lśnienie szkła, uzupełniając konstrukcję o migotanie i refleksy świetlne, a zastosowane w konstrukcji stal i kamień zamiast dominować nad „kryształowym” surowcem, jedynie wspomagają jego blask.

 

Fot. 17. Marta Wojciechowska: kolorowe, szklane kafle w nowoczesnej aranżacji kuchennej (powyżej) oraz lada kuchenna wykonana ze szkła stapianego 

 

Dla odmiany, w stalowo-pomarańczowej kuchni ilość szkła zrównoważono dozą metalu. Nietypowe zestawienie surowej szarości z ciepłymi, wręcz ognistymi barwami blatów i kafli, posłużyło zbudowaniu kontrastu przełamującego chłód pomieszczenia (fot. 17).

 

Realizacja dowodzi, że wprowadzenie do współczesnego, chłodnego, metalicznego wnętrza ognistych kolorów wbrew pozorom nie ujmuje mu nowoczesnego charakteru.

 

Fot. 18. Art Glass, Gdańsk: szklane podstopnie

 

Innymi interesującymi połączeniami, tyle że drewna ze szkłem, są wykonane techniką fusingu, barwione natryskowo, wmontowane w schody podstopnie ze szkła hartowanego, albo kolorowe, przezierne tafle o nieregularnej fakturze, zainstalowane na suficie i korespondujące z kolorem ścian oraz obrazy umieszczone w barwionych, drewnianych ramach (fot. 18, 19, 20).

 

Fot. 19. Marta Wojciechowska: szklane panele zawieszone na suficie za pomocą drewnianych uchwytów

 

Szkło ze stalą, drewnem czy kamieniem łączy się za pomocą specjalnych śrub (w przypadku stolików) umieszczanych na wierzchu podstawy lub nóżek, gumek – albo przeźroczystych klejów utwardzanych emitowanymi przez lampę promieniami UV. Powstałe w ten sposób spoiwo jest niewidoczne, trwalsze od szkła i odporne na warunki atmosferyczne.

 

Przykładowo, klej UW B 628 – T sprawdzi się w połączeniach wymagających dużej wytrzymałości statycznej i dynamicznej, a UV B 678-0 „Lamifix” umożliwi wykonywanie zespoleń klejonych stykowych, zwłaszcza metalu, drewna, kamienia i innych tworzyw termoplastycznych z wielowarstwowym szkłem.

 

Fot. 20. Marta Wojciechowska: szklane obrazy w drewnianych ramkach

 

Obróbka
Klejenie, cięcie, grawerowanie, szlifowanie (deformowanie), fazowanie czy polerowanie to rodzaje obróbki nie tylko zwykłego ale i fusingowego szkła, mające podobnie jak wiązka świetlna czy dodatkowy surowiec, wydobyć z tegoż materiału jego naturalne piękno.

 

Barek szklany z motywem gdańskiego żurawia to przykład realizacji, w której najważniejszą rolę spełnia praca rzeźbiarska. Zarys budynków naniesiony na wykonaną z bezbarwnego szkła borowo-krzemianowego płaskorzeźbę, uwidacznia się w momencie odbicia wiązki świetlnej od wyżłobionych wypukłości (fot. 25).

 

Efekt kształtowania powierzchni szklanego obiektu obserwujemy na ścianach zamontowanych w jednej z nadmorskich kancelarii (fot. 21). Celowo wykonane wypukłości, cięcia, szlify i wiercenia, mające wyregulować nierówności i ostrości „kryształowej” powierzchni oraz załamać padające na obiekt promienie, uwypuklają unikatowe refleksy świetlne.

 

Fot. 21. Art Glass, Gdańsk: ściany szklane. Szerokopowierzchniowa realizacja to dowód na to, że ze szkła stapianego można tworzyć zarówno małą jak i dużą architekturę

 

Szlifowanie bowiem to nie tylko proces mający w razie bezpośredniego kontaktu z szybą zapewnić bezpieczeństwo jej użytkownikowi, ale również technika oddziałująca na poziom atrakcyjności obiektu.

 

Do obróbki krawędzi prostoliniowych stosuje się automatyczne zestawy szlifierskie, przy krzywoliniowych zaś sterowane numerycznie centra obróbcze typu CNC czy WATERJET (wycinanie przy użyciu strumienia wody), które jednocześnie szlifują, polerują, fazują, grawerują i wykrawają kształty.

 

Naniesiony natryskowo, bursztynowy kolor przeszklenia w gdańskiej kancelarii oraz umieszczone gdzieniegdzie niewielkie kulki w tym samym odcieniu sugerują odbiorcy skojarzenie z nadmorskim jantarem.

 

Co ciekawe, w tym miejscu prócz ścian, ze szkła wykonano również drzwi, umywalki, lampy i świeczniki, co podobnie jak widoczne na fot. 22 i 23 aranżacje łazienek, potwierdza tylko tezę, że z ilością tego surowca we wnętrzu praktycznie nie da się przesadzić.

 

Fot. 22. Marta Wojciechowska: umywalka i ściana wykonane ze szklanych kafli

 

Fot. 23. Marta Wojciechowska: szklane kafle w łazience

 

Bursztynowa realizacja dowodzi również, że fusingowe szkło w architekturze nie jest kruchym, nietrwałym materiałem na jaki wygląda, ale solidnym budulcem, pozwalającym na tworzenie nie tylko stabilnej, ale i doświetlającej pomieszczenie, otwartej zabudowy. Komponowanie wielkopowierzchniowych przeszkleń nie byłoby jednak możliwe bez dodatkowego zabiegu wzmacniania tafli poprzez laminowanie czy hartowanie. Przykładowo, w konstrukcji wykonanej dla gdańskiej kancelarii zastosowano żywicowane tafle szkła sodowego montowane na stalowych profilach.

 

Z uwagi na to, że szkło laminowane jest materiałem bezpiecznym – w przypadku stłuczenia nie rozpada się na drobne, ostre kawałki – stosuje się je do sporządzania przedmiotów szczególnie narażonych na urazy mechaniczne, takich jak: drzwi, ścianki, przeszklenia, półki szklane, lustra, balustrady, schody czy blaty. Podczas laminowania, szyby można zespajać na dwa sposoby - folią albo żywicą. W obu przypadkach można łączyć ze sobą dowolną liczbę tafli.

 

Fot. 24. Edyta Barańska

 

Szkłem hartowanym nazywa się natomiast jednowarstwowe szyby bezpieczne ESG, w których podczas procesu obróbki termicznej w celu wzmocnienia wywołano naprężenia. Grubość odpornej na urazy mechaniczne tafli wykorzystywanej do konstrukcji ścianek, drzwi, kabin prysznicowych i witryn oscyluje między 8 a 10 mm – w wyjątkowych przypadkach osiąga nawet 12 mm.

 

Efektownym i jednocześnie niezwykle funkcjonalnym rozwiązaniem jest wprowadzenie do kuchni szkła hartowanego pod postacią umieszczonych nad kuchenką kafli lub panelu. Co prawda w ich miejsce można zaaplikować również kolorowe szkło lacobel, na które w ramach dodatkowej usługi aplikuje się powłokę antybakteryjną, jednak wierzchnia farba tego typu przeszklenia uniemożliwia jego wzmocnienie poprzez hartowane, co z kolei wyklucza skuteczną ochronę tego wysoce narażonego na wilgoć i niedogodne temperatury miejsca.

 

Hartowane szklane płyty szklane – zależnie od pożądanego efektu – instaluje się nad zlewozmywakiem na hakach, śrubach, w metalowych lub drewnianych ramach albo przy użyciu specjalnego kleju. Taka tafla nie tylko chroni ścianę przed tłuszczem czy wodą, gdy pokryje się nią tapetę, farbę, plakat, rodzinne zdjęcia czy surową cegłę. Po podświetleniu kolorowymi diodami, element aranżacji staje się ozdobnym motywem przewodnim pomieszczenia.

 

Fot. 25. Art Glass, Gdańsk: barek – do realizacji projektu wykorzystano drewno oraz ręcznie robione, stalowe okucia

 

„Kryształowy” ekran można dodatkowo ochronić przed zanieczyszczeniami wewnętrznymi poprzez podklejenie go od tylnej strony bezbarwną taśmą stosowaną również do żywicowania szkła. Aby wprowadzić do kuchni kolor wystarczy zdecydować się na taflę barwioną lub szklane płytki ułożone na wzór malowniczej mozaiki.

 

Kolejnym kuchennym elementem, który coraz częściej wykonuje się ze szkła, jest blat. Szklany pulpit ma tę przewagę nad popularnym, drewnianym, że jest niezwykle trwały i odporny na uszkodzenia, bowiem dla ochrony przed urazami mechanicznymi i wysoką temperaturą, wykonuje się go ze szkła laminowanego (dwie lub więcej warstw) bądź hartowanego. Wysoką wytrzymałością odznaczają się również blaty wykonane z granitu i marmuru, jednak ich cena jest nieporównywalnie wyższa od szklanych.

 

Niektóre elementy wyposażenia wnętrz, takie jak: drzwi, ścianki, zabudowy, półki, lustra, balustrady i schody, prócz wzmocnienia wymagają również wykonania otworów pod montaż. Przeloty dla okuć, które mogą być dodatkowo fazowane, wykonuje się na gotowym szkle za pomocą specjalnego wiertła.

 

Niepowtarzalność, szlachetność, funkcjonalność, lekkość, możliwość dopasowania do każdego wnętrza, zdolność dzielenia i uintymniania pomieszczeń bez ich całkowitej izolacji (fot. 24) oraz optycznego powiększania i rozjaśniania wnętrz, to tylko niektóre zalety szklanej architektury, które przemawiają za tym, aby zdecydować się na niepowtarzalne, stylowe, wciąż jednak luksusowe i drogie, szklane rozwiązanie.

 

Magdalena Prokop-Duchnowska

 

Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym

inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne

więcej informacj: Świat Szkła 11/2010

  • Logo - alu
  • Logo aw
  • Logo - fenzi
  • Logo - glass serwis
  • Logo - lisec
  • Logo - mc diam
  • Logo - polflam
  • Logo - saint gobain
  • Logo termo
  • Logo - swiss
  • Logo - guardian
  • Logo - forel
  • vitrintec wall solutions logo

Copyright © Świat Szkła - Wszelkie prawa zastrzeżone.