Oto trzeci i ostatni fragment przeglądu producentów szkła witrażowego, którzy wytrzymali konfrontację z nieubłaganymi prawami rynku, ograniczającymi liczbę wytwórców do takich, którzy mają najszerszy asortyment i oryginalne produkty. 

 

Kolejną amerykańską spółką produkującą szkło witrażowe jest Spectrum Glass Co. Jej produkcja nastawiona jest głównie na szkło różnokolorowe . Produkowane tafle mają wymiary 61x122 cm. Zakłada się, że ogółem produkuje ona około 250 rodzajów szkła. Podstawowe rodzaje szkła witrażowego to :
- baroque,
- iridescent,
- wispy opalescent,
- semi translucent opalescent,
- translucent opalescent,
- artique,
- waterglass,
- cathedral .


Na szczególną uwagę zasługuje szkło zwane baroque. Nazwa ta jest zastrzeżona jako znak firmowy Spectrum Glass Co. Tafla tego szkła łączy kontrastujące ze sobą kolory np. biały i czarny. Ponadto zawiera zawsze szkło bezbarwne. Ze względu na specyfikę mieszania kolorów na tafli powstają wyraźne smugi i linie w formie fal. Wygląd tego typu szkła przedstawia poniższa fotografia.
Spółka produkuje także nietypowe szkło tzw. silver coats, którego jedna strona pokryta jest warstwą srebra. Nazwa tego typu szkła, podobnie jak poprzednia, jest zastrzeżona jako znak firmowy. Producent zaleca stosowanie go do kompozycji wymagających rozjaśnień i błysku. Ponad 35 rodzajów szkła opalowego i katedralnego jest testowanych w Systemie 96 na zgodność współczynnika rozszerzalności liniowej. Spectrum Glass Co. ściśle współpracuje w tym zakresie z Uroboros Glass Co. Dzięki temu szkła tych dwóch amerykańskich spółek mogą być ze sobą łączone metodą fusingu.

 

2003 09 52 1

 

2003 09 52 2

 

2003 09 52 3

Przykładowe tafle szkła typu baroque.

Źródło: Spectrum Glass – product catalog 3.

 

W wyborze szkła bardzo pomocny jest katalog szkła zwany Spectrum Sample Set. Zawiera on próbki szkła o wymiarach 7,6x10,2 cm prezentujące wszystkie oferowane asortymenty szkła witrażowego. Co r. we wrześniu jest on aktualizowany. Jednocześnie dużo informacji o firmie, produkowanym szkle oraz o nowościach dostarcza kwartalnik wydawany przez spółkę noszący tytuł „The Score”. Ukazuje się on cztery razy do r.


Spółka posiada własną pracownię witraży, która wykonuje kompozycje na zlecenie klientów oraz kilkanaście typowych witraży, które są oferowane w ciągłej sprzedaży. Jednocześnie oferta handlowa uzupełniona jest płytami CD przedstawiającymi asortymenty szkła witrażowego oraz zasady jego oznakowania, książki, filmy obrazujące sposób wykonywania witraży oraz różnego rodzaju gadżety.

 

Jedyną polską hutą produkującą szkło witrażowe jest Huta Szkła w Jaśle sp. z o.o. Dokładną datę jej powstania trudno określić, gdyż istnieją rozbieżności w źródłach. T. Wojnar podaje, że miało to miejsce w 1928 r ., zaś strony internetowe Spółki podają rok 1924 . Początkowo produkowała ona tylko szkło gospodarcze.

 

Z początkiem lat 30. uruchomiono ręczną produkcję szkła okiennego taflowego, którą kontynuowano jeszcze po zakończeniu II wojny światowej. Obecnie produkcję Zakładu można podzielić na trzy grupy:
- szkło płaskie (w tym witrażowe),
- szkło prasowane techniczne,
- szkło prasowane gospodarcze.

Szkło witrażowe produkowane jest metodą ręczną. Dzięki wprowadzonym w latach 90 modyfikacjom cyklu produkcyjnego nadano mu cechy antyczności tzn. zwiększono ilość wrzecionowatych pęcherzyków oraz liniowych wgnieceń po jednej stronie tafli. Jasielskie szkło witrażowe zbliżyło się jakościowo do wyrobów francuskich i niemieckich. Spółka oferuje w sprzedaży około 140 kolorów i odcieni szkła witrażowego dmuchanego. Ostatnio wprowadzono kolor „gold rose” (szkło barwione złotem). Witrażyści twierdzą, że kolorystyka polskiego szkła jest bardzo szeroka. Między odcieniami poszczególnych kolorów można uchwycić wyraźne różnice, które są niewielkie w przypadku np. producentów amerykańskich.


HSJ produkuje zasadniczo szkło witrażowe typu „stary antyk”, szkło powłokowe i opalowe w jasnych odcieniach. Na wzór producentów zagranicznych w sprzedaży dostępne są katalogi-wzorniki w opakowaniach drewnianych i tekturowych zawierające próbki płytek szklanych o wymiarach 28x50 mm.


Szkło witrażowe krajowej produkcji dostępne jest zasadniczo u producenta. Nie oferują go w sprzedaży żadne hurtownie szkła witrażowego działające na terenie Polski. Jednocześnie eksportowane jest ono do wielu krajów świata m. in. do Anglii, Francji, Jugosławii, Kanady, Niemiec, Włoch i USA.


Przy zakładzie od 1995 r. działa, podobnie jak u innych producentów, pracownia witraży. Wykonała ona do chwili obecnej wiele witraży do kościołów w Jaśle, Sanoku, Dębicy, Ząbkach pod Warszawą, Gdańska, Szczecina i Lichenia.

 

Wśród producentów, którzy ostatnio wykazują dużą aktywność znajduje się IFA Stained Glass Co. z Chin. Spółka produkuje szkło witrażowe w pięciu podstawowych asortymentach:
- mixed opalescent glass łączące w sobie szkło opalowe i jeden lub więcej kolorów szkła katedralnego,
- cathedral glass, czyli tafle jednobarwne przejrzyste o gładkich lub fakturowanych powierzchniach,
- iridiescent glass,
- mottle glass,
- fantastic glass nazywany przez innych producentów stripple glass.
W zakresie każdego asortymentu Spółka oferuje po 8 rodzajów tafli szklanych. Wyjątek stanowi szkło mottle glass, które oferowane jest w 7 rodzajach tafli .

 

2003 09 53 1 

Wykaz światowych producentów szkła witrażowego.
Nazwa producenta Rok powstania Kraj Siedziba
Schott Desag AG 1744 Niemcy Grűnenplan
Star’Glass 1785 Rosja Moskwa
Verrerie de Saint - Just 1826 Francja Saint - Just
Kokomo Glass Co. 1888 USA Kokomo
Blenko Glass Co. 1893 USA Milton
The Paul Wissmach Glass Co. 1904 USA Paden City
Huta Szkła Jasło sp. z o.o. 1928 Polska Jasło
Uroboros Glass Co 1973 USA Portland
Bullseye Glass Co. 1974 USA Portland
Youghiogheny Glass Co. 1976 USA Connellsville
Armstrong Glass Co. * USA Atlanta
Spectrum Glass Co. * USA Woodinville
Glashűtte Lamberts * Niemcy Waldsassen
IFA Stained Glass Co. * Chiny Dalian
* - brak danych
Źródło: opracowanie własne.

 

 

Główna produkcja szkła witrażowego skoncentrowana jest w Europie i USA. Wynika to z faktu, że wiele krajów ze względu na ochronę środowiska naturalnego oraz niewielkie zasoby gazu ziemnego używanego jako paliwo w hutach preferuje sprowadzanie tego typu szkła z innych państw niż produkcję na swoim terenie. Swoisty przykładem może być tu Japonia, która w większości importuje szkło witrażowe z USA, czy też Czechy, znane od lat z tradycji szklarskich, zaopatrujące się głównie w szkło witrażowe w polskich hurtowniach. Jednocześnie wart podkreślenia jest fakt, że w Europie cenione jest bardzo typowe szkło dmuchane antyczne.

 

 

Fakt ten związany jest najprawdopodobniej z kultywowaniem średniowiecznych tradycji produkcji tego typu szkła, które było tak rozpowszechnione na starym kontynencie przed wiekami. Znaczna część artystów nadal twierdzi, że szlachetna tradycja wykonywania witraży oparta jest na przechodzeniu przez nie światła, a szlachetność tego typu światłu nadaje właśnie szkło witrażowe antyczne barwione w masie. W konsekwencji wielu projektantów projektuje witraże z wykorzystaniem tylko tego typu szkła, co zapewnia mu stały zbyt.

 


Szkła witrażowego dmuchanego antycznego praktycznie nie spotyka się wśród producentów amerykańskich. Wyjątkiem jest tu Blenko Glass Co. Spółki amerykańskie zajmują się przede wszystkim produkcją szkła witrażowego różnokolorowego typu Tiffany’ego, szkła ciągnionego i szkła do fusingu opierając się na znacznym zmechanizowaniu produkcji. W części tyko hut mieszanie kolorów odbywa się ręcznie. Produkcja dzienna jest więc bardzo wysoka w porównaniu z produkcją szkła dmuchanego antycznego.

 


Dzięki dobrze zorganizowanej działalności marketingowej i aktywnemu poszukiwaniu rynków zbytu, producenci amerykańscy ciągle zwiększają swoją sprzedaż, a ich wyroby spotkać można na całym świecie. Aby sprostać rosnącej konkurencji europejscy producenci również w latach 90 XX wieku uruchomili produkcję tego typu szkła. Można więc jednoznacznie stwierdzić, że gospodarka rynkowa wymusza rozszerzenie zakresu oferowanych asortymentów szkła witrażowego i zmiany w strategii marketingowej. Jedynie duża aktywność producentów zapewnia wzrost sprzedaży i zysków.

 

Maria Chrząszcz

 

Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym 
Inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne 
Więcej informacji: Świat Szkła 9/2003
   

  • Logo - alu
  • Logo aw
  • Logo - fenzi
  • Logo - glass serwis
  • Logo - lisec
  • Logo - mc diam
  • Logo - polflam
  • Logo - saint gobain
  • Logo termo
  • Logo - swiss
  • Logo - guardian
  • Logo - forel
  • vitrintec wall solutions logo

Copyright © Świat Szkła - Wszelkie prawa zastrzeżone.