Początek rozdziału ilustrującego najbardziej powszechne wady produkcyjne okien z PVC, zamieściliśmy w poprzednim numerze ''Świata Szkła'' (7-8/2006). Przedstawia on skutki takich wad oraz ich wpływ na trwałość i funkcjonalność okien. Podaje również przyczyny ich powstawania, a także sposoby ich uniknięcia, ewentualnie usunięcia.

Wady produkcji okien z PVC

Wady łączenia okien w zestawy
Wada wykonania
- Zestawienie okien w zabudowie szeregowej bez dylatacji (na styk) i bez uszczelnienia styku (rys. 90).

 
wady montazu i wykonania okien
 Rys. 90. Zestawienie okien na styk i bez uszczelnienia

Skutek wady - Przecieki wody opadowej i przedmuchy powietrza przez styk, wyraszanie wilgoci na ramach. Deformacje ram w okresie letnim od nagrzewania słonecznego (czerwone strzałki). Może następować rozszczelnianie styku ram ościeżnic z ościeżem, ''beczkowanie'' skrzydeł, kleszczenie skrzydeł, pękanie szyb a nawet rozrywanie profili tworzywowych.

Jest to jeden z największych problemów właściwego wykonania i montażu okien PVC.

Przyczyna wady - Nieprawidłowe zestawienie okien bez luzu dylatacyjnego i uszczelnienia styku, bez osłony zewnętrznej. Wiadomym jest, że współczynnik rozszerzalności liniowej profili z PVC jest stosunkowo duży, gdyż wynosi ok. 1,5 mm/m. Brak luzu dylatacyjnego (czarne strzałki napierające na siebie) powoduje uszkodzenia okien wskutek rozszerzania profili pod wpływem zmiennych temperatur.

Uniknięcie wady:
. Dylatować styki zestawianych ram okien (rys. 91).
. Styk uszczelniać ściśliwym materiałem izolacji termicznej - taśmy z gąbki rozprężnej paroprzepuszczalnej.
. Na styki zakładać osłony z listew.
. Wielkość wymaganej dylatacji jest zależna od koloru okien (białe - ok. 2 mm, foliowane ok. 4 mm, kolorowe koekstrudowane ok. 6 mm) - rys 92.
. Zdylatowany powinien być każdy zestaw okienny o łącznej szerokości przekraczającej 300 cm.
. Dylatacje należy również zapewniać w przypadku okien zestawianych z dodatkowymi elementami dosztywniającymi (rys. 93).

 
wady montazu i wykonania okien
 Rys. 91. Przykład prawidłowego zdylatowania i uszczelnienia styku zestawionych okien
 
wady montazu i wykonania okien
 Rys. 92. Wielkości wymaganych dylatacji - rysunek górny okno białe, rysunek środkowy okno z ram białych foliowane folią kolorową, rysunek dolny - okno kolorowe koekstrudowane
 
wady montazu i wykonania okien
 Rys. 93. Zdylatowanie zestawionych okien z dodatkowym elementem usztywniającym (szary element na rysunku po obydwu stronach stalowego płaskownika usztywniającego to specjalna kostka z elastycznego tworzywa sztucznego stabilizująca centralne położenie usztywnienia). Zastosowano również uszczelnienie z elastycznej gąbki

Niewłaściwy dobór profili PVC
Wada wykonania
- Producenci okien ograniczeni gamą posiadanych na składzie profili do asortymentu podstawowego, czy też kierujący się zredukowaniem ceny okna, stosują w każdym przypadku wykonania okna czy drzwi balkonowych profile podstawowe.

Skutek wady – Tak wykonane ramy dużych okien, czy szerokich skrzydeł (wysokich drzwi balkonowych) są bardzo wiotkie i łatwo ulegają odkształceniom i uszkodzeniom. Przyczyna wady – W prostych systemach brak jest często rozbudowanego asortymentu profili, dają one wyłącznie możliwość wykonywania standardowych okien i drzwi balkonowych. Z kolei w systemach rozbudowanych profile o większych wymiarach przekroju są droższe niż profile podstawowe, typowo okienne. Zdarza się np. wykonywanie drzwi zewnętrznych z typowych profili okiennych do tego nieprzystosowanych.

Uniknięcie wady. Każda z dokumentacji systemowych uzależnia dobór profili z PVC od wielkości okna czy skrzydła. Dla dużych okien, szerokich skrzydeł czy skrzydeł drzwi balkonowych lub drzwi zewnętrznych stosuje się profile o większej szerokości niż dla okien standardowych. Właściwe rodzaje profili do wielkości skrzydeł okien lub drzwi ilustrują rysunki 94,95, 96.

 
wady montazu i wykonania okien
Rys. 94. Przekrój przez okno o szerokości i wysokości skrzydła do 90 cm. Rama skrzydła wykonana jest z profilu małej szerokości 
 
wady montazu i wykonania okien
 Rys. 95. Okno standardowe (szerokość skrzydła do 110 cm)
 
wady montazu i wykonania okien
 Rys. 96. Drzwi balkonowe lub okno z szerokim skrzydłem (szerokość skrzydła 110-150 cm) 

Zasada wykonania – Maksymalne wymiary skrzydeł określają tzw. diagramy rozpiętości, zamieszczane w każdej dokumentacji systemowej. Przykład takiego diagramu ilustruje rys. 97. Efekt nieprzestrzegania zasady nieprzekraczania maksymalnych wymiarów skrzydła przedstawia rys. 98. Bardzo powszechne jest tzw. beczkowanie ram skrzydeł drzwi balkonowych, dlatego też zasadą w przypadku drzwi balkonowych powinno być stosowanie szczeblin. W przypadku braku odpowiednio sztywnych profili należy przy dużych oknach należy dokonywać ich podziału na mniejsze. Sposób podziału okien na mniejsze będzie szczegółowo przedstawiony w kolejnej części tego poradnika.

 
wady montazu i wykonania okien
Rys. 97. Diagram rozpiętości skrzydła (dla określonego usztywnienia stalowego)
 
wady montazu i wykonania okien
Rys. 98. Uszkodzenia ramy okna (próba podcięcia osadzenia zaczepów)


Niewłaściwy dobór stalowych profili usztywniających lub ich brak

Wada wykonania – Do wad wykonania należy: stosowanie usztywnień z blachy nieocynkowanej lub z blachy o za niskiej grubości – poniżej 1,50 mm.

Wadą jest niewłaściwy dobór profili usztywniających do słupków okien o znacznych wymiarach ze względu na obciążenie wiatrem – rozdział 6. Inną wadą jest rzadkie rozmieszczenie wkrętów zespalających profile stalowe z PVC, lub ich nieodpowiednia jakość (np. zwykłe wkręty), które „nie trzymają”.

Bardzo powszechną wadą jest brak usztywnień. Stalowe profile usztywniające można wykryć wykrywaczem metali lub przewiercając profil PVC (rys. 99).

Skutek wady – Deformacje ram ościeżnic i ram skrzydeł, utrata prostokątności, utrudnione otwieranie i zamykanie skrzydeł, deformacja ram okien (podatność na odkształcenia), pękanie szyb (rys. 100).

Przyczyna wady – Kształtowniki stalowe niewłaściwie dobrane o nieodpowiednich przekrojach lub zbyt cienkich ściankach nie spełniają funkcji dosztywniania.

Uniknięcie wady – Dokumentacje systemowe wymagają bezwzględnego stosowania stalowych profili usztywniających. Przekrój stalowych profili usztywniających powinien być dopasowany do kształtu komór kształtowników PVC. Usztywniany powinien być każdy kształtownik (ościeżnica, skrzydło, słupek stały i ruchomy, ślemię-rygiel, szpros itp.) Niestety nie zawsze ma to miejsce. Profile stalowe usztywniające słupki, ślemiona, rygle powinny być dobierane na drodze obliczeniowej – zasada obliczeń statycznych zamieszczona będzie w następnym rozdziale.

Kształtowniki powinny być zabezpieczone przed korozją powłoką cynkową. Grubość blachy stalowych profili usztywniających powinna wynosić co najmniej 1,5-1,7 mm. Minimalnym usztywnieniem dla skrzydeł drzwi balkonowych są kształtowniki z blachy o grubości powyżej 1,7-1,8 mm. Do usztywnień słupków, rygli i ślemion powinny być stosowane profile z blachy grubości co najmniej 2 mm.

Przy szerokich skrzydłach, lub wysokich (np. drzwi balkonowych) można również stosować w przypadku profili PVC standardowych profile stalowe usztywniające specjalne – z pogrubionej blachy, podwójnie wyginane (rys. 101). Na rysunku podano wartości momentów bezwładności Jx i Jy. Rozstaw wkrętów zespalających profile stalowe z tworzywowymi powinien wynosić 35-45 cm. Do zespalania profili należy stosować wyłącznie wkręty specjalnie do tego przeznaczone, samogwintujące, antykorozyjne.

Są producenci, którzy reklamują swoje okna (jakoby) o podwyższonej sztywności (do 30%) i to jeszcze niespotykanej w innych systemach. Jest to nieprawda, podwyższenie sztywności jest osiągalne w każdym systemie a taka reklama wprowadza wyłącznie w błąd zdezorientowanych nabywców.

 
wady montazu i wykonania okien
Rys. 99. Sprawdzanie zastosowania usztywnień 
 
wady montazu i wykonania okien
 Rys. 100. Brak usztywnień w ramach ościeżnic – zdeformowanie ram
 
wady montazu i wykonania okien
 Rys. 101. Warianty profili stalowych usztywniających


Brak profili stalowych usztywniających
Wada wykonania – Okno bez profili stalowych usztywniających w poziomych ramach (rys. 102).

Skutek wady – Deformacje ram skrzydeł w płaszczyźnie – rombowanie. W okresie letnim rozszczelnianie skrzydeł w narożach (lewe) w okresie zimowym rozszczelnianie skrzydeł w środku szerokości (prawe).

 wady montazu i wykonania okien
Rys. 102. Brak usztywnienia ram skrzydeł – ramiaków poziomych 

Przecieki wody opadowej, przewiewy powietrza.
Przyczyna wady
– Brak usztywnienia ram skrzydeł. Współczynnik rozszerzalności liniowej profili z PVC wynosi 1,5 mm/1m.

Przy nagrzewaniu zewnętrznej płaszczyzny ram w okresie letnim (nawet do 60oC dla ciemnych okien) następuje ich wyboczenie, gdyż wewnętrzna płaszczyzna profili ma temperaturę pokojową, a różnica temperatur może wynieść 40oC, a w rezultacie rozszczelnianie w narożach skrzydeł (rys. 103).

Natomiast w okresie zimowym, przy temperaturach zewnętrznych rzędu -20oC następuje wyboczenie nieusztywnionych ram do wewnątrz i rozszczelnianie w środku szerokości skrzydeł (rys. 104). Rozszczelnienie w obydwu przypadkach może
wynosić do 2 mm.

Podobnej deformacji ulegają nieusztywnione ramy ościeżnic, w przypadku, których następuje rozszczelnianie styków, natomiast w skrajnych przypadkach pękanie ram (utwierdzonych do muru) i rozrywanie naroży.

Uniknięcie wady.
.
 Bezwzględnie stosować stalowe profile usztywniające i to niezależnie od wielkości skrzydła (rys. 105).
. Zastosowanie profili stalowych usztywniających zapobiega praktycznie w zupełności ugięciom profili pod wpływem różnicy temperatur zewnętrznej i wewnętrznej (rys. 106).
. Zespalać profile stalowe usztywniające z profilami PVC przeznaczonymi do tego wkrętami stalowymi antykorozyjnymi w rozstawie nie większym niż 30 d0 40 cm.

 wady montazu i wykonania okien
Rys. 103. Wyboczenia nieusztywnionych ram w okresie letnim 
 wady montazu i wykonania okien
 Rys. 104. Wyboczenia nieusztywnionych ram w okresie zimowym
 
wady montazu i wykonania okien
 Rys. 105. Przykład prawidłowego usztywnienia ramy okna
 
wady montazu i wykonania okien
 Rys. 106. Odporność usztywnionej ramy PVC na odkształcenia termiczne


Jerzy Płoński
ITB

Literatura:
1. Leitfaden zur Montage – Der Einbau von Fenstern, Fassaden und Haustüren mit Qualitätskontrole durch das RALGütezeichen. Instrukcja montażu okien.
2. Podręcznik montażu okien KOMMERLING.
3. Słabe miejsca w budynkach Tom V Okna i drzwi zewnętrzne.
4. Internationaler Kunststoff-Fenster Kongress 1995 r. Materiały z konferencji KBE w Berlinie. 5. Nowoczesny montaż okien. Materiały z konferencji firmy BRÜGMANN – Ciechocinek, czerwiec 1999 r.
6. Materiały z konferencji TROPLAST POLSKA – Międzyzdroje, czerwiec 2001
7. Rapport technique UEAtc pour L’Agrément des fenêtres colorées en PVC UEATc Information Nr 32 septembre 1995.
8. Brigitte Knoll, Florian Sewald, Profile do okien z PVC. „Świat Szkła” 4/1998.
9. J. Schmidt, Montaż okien – Stan techniki.
10. BAU Bauelemente
11. Nowoczesny montaż okien – Katalog firmy ILLBRUCK
Katalogi firm: VEKA POLSKA, SCHÜCO, KOMMERLING.

wszystkie części cyklu:

Wady montażu i wykonania okien. Część 1, Jerzy Płoński, Świat Szkła 4/2006

Wady montażu i wykonania okien. Część 2, Jerzy Płoński, Świat Szkła 5/2006

Wady montażu i wykonania okien. Część 3, Jerzy Płoński, Świat Szkła 6/2006

Wady montażu i wykonania okien. Część 4, Jerzy Płoński, Świat Szkła 7-8/2006

Wady montażu i wykonania okien. Część 5, Jerzy Płoński, Świat Szkła 9/2006

Wady montażu i wykonania okien. Część 6, Jerzy Płoński, Świat Szkła 11/2006

patrz też:

- Czy Twoje okna też są takie? Część 3 , Jerzy Płoński, Świat Szkła 3/2010

- Czy Twoje okna też są takie? Część 2 , Jerzy Płoński, Świat Szkła 2/2010

- Czy Twoje okna też są takie? Część 1 , Jerzy Płoński, Świat Szkła 1/2010

  • Logo - alu
  • Logo aw
  • Logo - fenzi
  • Logo - glass serwis
  • Logo - lisec
  • Logo - mc diam
  • Logo - polflam
  • Logo - saint gobain
  • Logo termo
  • Logo - swiss
  • Logo - guardian
  • Logo - forel
  • vitrintec wall solutions logo

Copyright © Świat Szkła - Wszelkie prawa zastrzeżone.