Trudne rozwiązanie

Kruche, a mimo to wytrzymałe
     Szklane schody stają się okazją do zaprezentowania pięknych koncepcji projektowych, bogatej inwencji konstruktorów i technologów, gdyż są niewątpliwie jednym z najtrudniejszych do rozwiązania elementów architektonicznych.

     Poza walorami estetycznymi schody, jako jeden z najczęściej użytkowanych fragmentów wnętrza, muszą spełniać bardzo wysokie wymagania użytkowe. Uwarunkowania ergonomiczne dotyczą odpowiednich gabarytów, zabezpieczeń balustradami, a także obejmują względy psychologiczne, takie, jak poczucie stabilności i bezpieczeństwa. Przejrzystość stopni, ażurowe balustrady i dodatkowe podświetlenia wymagają uwzględnienia zabezpieczeń dających użytkownikom pewność bezpiecznego schodzenia i wchodzenia.

     Stopnie schodów wykonywane są ze szklanych płyt warstwowych laminowanych foliami PVB. Zastosowanie trzech warstw takiego szkła pozwala na unikanie ugięć w centralnym punkcie obciążenia stopnia. Wysokie parametry wytrzymałościowe szkła, osiągane dzięki nowym technologiom pozwalają na podpieranie punktowe szklanych stopni, co nadaje konstrukcji jeszcze większej finezji. Odsłonięcie konstrukcji nośnych podnosi wymagania dotyczące jakości materiałów konstrukcyjnych, dopracowania detali połączeń balustrad i podpór, przyczyniając się do ogromnego zróżnicowania rozwiązań projektowych.

     Szklane schody mogą być wykonane ze szkła barwionego w masie, bądź laminowanego barwnymi foliami o ogromnej skali barw. W połączeniu z dodatkowym podświetleniem sztucznym światłem uzyskać można znakomite efekty estetyczne. Powierzchnie szklanych stopni i wypełnienia balustrad mogą być również zdobione piaskowanymi ornamentami i dekoracjami.

     Dzięki tak różnorodnym walorom estetycznym szklane schody mogą zdobić wnętrza nie tylko dostojnych gmachów biur i urzędów ale, szczególnie, lokali rozrywkowych: kawiarni, dyskotek, restauracji, barów. Znakomicie sprawdzą się w galeriach, butikach, większych i mniejszych obiektach handlowych.

     Z powodzeniem są też stosowane w budownictwie indywidualnym. Projektowanie szklanych schodów we wnętrzach mieszkalnych jest, z racji znacznie mniejszej liczby użytkowników, okazją do popisów konstrukcyjnych, a co za tym idzie, mogą uatrakcyjnić wnętrze.

     Szklane schody w Polsce znajdują się jeszcze w stosunkowo niewielkiej liczbie, szczególnie awangardowych gmachów. Ale nietrudno przewidzieć, że będą pojawiać się coraz częściej, bo niewątpliwie stanowią niezwykle atrakcyjny element nowoczesnej architektury.

Ochrona przed poślizgiem
     Powierzchnia szklanej tafli jest bardzo gładka, co sprzyja utrzymywaniu jej w czystości, ale, szczególnie mokra, jest śliska i dlatego szkło kojarzone jest z niebezpieczeństwem poślizgu. Stąd obawy projektantów przed stosowaniem go na powierzchniach przeznaczonych do chodzenia: podłogach i schodach.

Problem ten można jednak łatwo rozwiązać poddając szkło matowieniu przez piaskowanie lub pokrywając je specjalnymi powłokami czy foliami antypoślizgowymi, które umożliwiają otrzymanie powierzchni zapewniającej odpowiednią przyczepność. Matowieniu może być poddana cała powierzchnia stopnia lub jej fragmenty ułożone w postaci różnorodnych mozaikowych wzorów. Zastosowanie folii natomiast ma tę dodatkową zaletę, że mogą one być w wypadku zużycia łatwo usunięte – na szkło jest naklejana wówczas nowa powłoka z folii.

Metody te umożliwiają też uzyskanie jednolicie matowej całej powierzchni stopnia niezależnie od kąta patrzenia. Fakt nieprzejrzystości stopni odgrywa dużą rolę w zwiększeniu poczucia bezpieczeństwa użytkownika schodów – niektórzy lubią mieć „coś” pod stopami.

Materiały antypoślizgowe mogą być stosowane jako okładziny podłogowe i na schody do użytkowania w pomieszczeniach i strefach roboczych o podwyższonym niebezpieczeństwie poślizgu – nawet w wytwórni oleju spożywczego lub mokrych pomieszczeniach wytwórni artykułów spożywczych czy napojów. Ze szkła mogą być wykonywane również powierzchnie komunikacyjne nachylone pod pewnym kątem, ale musi ono zapewnić odpowiednią przyczepność – kąt nachylenia zawarty w przedziale od 10^o do 19^o wymaga współczynnika R10, od 19^o do 27^o – R11, od 27^o do 35^o – R12, powyżej 35^o – R13.

Bogata kolorystyka i wzornictwo
     Wykorzystanie szkła do konstrukcji stopni schodów daje duże możliwości kształtowania ich kolorystyki poprzez:
● stosowanie szkła bezbarwnego lub barwionego w masie,
● stosowanie powłok lub folii antypoślizgowych w różnych kolorach,
● stosowanie (w stopniach szklanych o budowie warstwowej) przekładkowej folii kolorowej lub z naniesionym dowolnym wzorem,
● zdobienie (w stopniach szklanych o budowie warstwowej) wewnętrznych powierzchni szkła metodą fusingu lub emalią naniesioną metodą sitodruku. Zarówno fusing jak i sitodruk zapewniają uzyskanie dowolnych, niepowtarzalnych wzorów i bogatą kolorystykę. Zdobienie wewnętrznych tafli szkła umożliwia uzyskanie tzw. głębi wzoru.
● wykorzystanie szkła o różnej przejrzystości zapewnia intrygujące efekty przy podświetlaniu ich zarówno światłem białym jak i kolorowym.

Ewa Mickiewicz
Krzysztof Zieliński
Ilustracje: KICKA, SAINT-GOBAIN

więcej informacji: Szklane inspiracje 9/2008