Kompleks biurowy RONDO-1

Przed kilkoma miesiącami został ukończony jeden z najnowocześniejszych biurowców stolicy, ''Rondo-1''. Tworzą go: 10-kondygnacyjny budynek ''A'' i 40-piętrowy budynek ''B''. Wyższy z nich jest jednym z najbardziej przeszklonych obiektów wysokościowych w Warszawie. Olbrzymi obiekt tworzy niemal całkowicie przejrzystą kubaturę, w której wykorzystanie szkła osiągnęło niecodzienną skalę w naszym kraju. To cecha, która wyróżnia kompleks spośród innych realizacji stolicy.

Kompleks ''Rondo-1'' zabudowuje południowo-wschodni kwartał ronda ONZ. Powstał w prężnie rozwijającej się, centralnej części miasta, u zbiegu alei Jana Pawła II i ulicy Świętokrzyskiej. W przeciągu kilku ostatnich lat wyrosło w jego pobliżu kilka nowoczesnych budynków, w tym m.in. dwa obiekty wysokościowe: hotel ''InterContinental'' (164,5 m) i biurowiec ''Warsaw Financial Centre'' (144 m). Kompleks ''Rondo-1'', ze swą wieżą-budynkiem ''B'' stanowi kontynuację wysokościowej zabudowy w tym rejonie, wznosząc się na wyskokość 164 m (z iglicą - 194 m), co stawia go w czołówce najwyższych budynków naszego kraju1 (fot. 1).

 

Fot. 1. Budynek ''Rondo1B'' - widok z północnego zachodu. Fot.: PILKINGTON

Projekt kompleksu powstał w wyniku współpracy polskiej pracowni architektonicznej AZO i światowej sławy architektów z amerykańskiej firmy Skidmore, Owings&Merill, specjalizującej się w projektowaniu budynków wysokościowych i mającej na swoim koncie takie projekty jak m.in. ''Sears Tower'' i ''John Hancock Centre'' w Chicago.

Dwa budynki tworzące kompleks: wieża ''B'' oraz 10-kondygnacyjny budynek ''A'' scalone zostały przeszklonym łącznikiem, stanowiącym ogród zimowy. Wnętrze ogrodu ma charakter przestrzeni publicznej i łączy nie tylko budynki, ale także obszar ronda ONZ z wewnętrzną częścią kwartału. Budynek ''A'' mieszczący głównie wielopoziomowe parkingi tworzy dopełnienie szklanej wieży. Z racji odmienności zarówno funkcjonalnej jak i formalno-estetycznej (m.in. wysokościowej) może być odbierany jako oddzielny, niezależny obiekt. Omawiając zatem dalej architekturę kompleksu zasadnym jest, aby przyjrzeć się obydwu budynkom oddzielnie.

Szklana wieża - budynek B
Budynek ''Rondo-1B'' zajmuje cześć narożnikową działki i dalej jej strefę od strony alei Jana Pawła II. Został wkomponowany w linię zabudowy tej prężnie rozwijającej się arterii stolicy. Formę przestrzenną budynku można z pewnym uproszczeniem określić jako zespół dwóch brył. Część główna, w której dominują powierzchnie biurowe, ma plan zbliżony do prostokąta wydłużonego na osi pn-pd, przy czym czwarte ramię obrysu budynku, w części narożnikowej działki (od strony ronda ONZ) zostało zaokrąglone. Charakterystyczne zaokrąglenie bryły znakomicie wkomponowuje się w narożnik działki i nieformalnie określa front budynku.

Drugą bryłę tworzy zespół szybów windowych, które dobijają do głównej bryły obiektu od strony zachodniej, tj. alei Jana Pawła II. Trzy różnej wysokości szyby windowe obniżają się kaskadowo w kierunku południowym. Każdy z nich mieści po 6 wind osobowych, w tym windy panoramiczne i w zależności od swej wysokości może łączyć parter z kondygnacjami najwyższymi (26-36 p.), średnimi (14-26 p.) i najniższymi (do 14 p.). W obrębie omawianej bryły znajdują się również 4-kondygnacyjne atria, które stanowią przestrzeń łączącą szyby windowe z główną bryłą budynku. Łączenie z żelbetową konstrukcją obiektu wykonano przy zastosowaniu wielkoprzestrzennych, stalowych ram, tzw. konstrukcji mega bracing, znanej m.in. ze słynnej realizacji biurowca ''Hongkong Bank'' Normana Fostera (rys. 1).

Rys. 1. Budynek „B”: rzut kondygnacji powtarzalnej i przekrój w-z
(1 – atria, 2 – szyby windowe, 3 – biura)

Obok dwóch wspomnianych brył, wyróżnić można kilka niższych, w tym kilkukondygnacyjną szklaną ''kostkę'', która stanowi główne wejście zlokalizowane w północno zachodnim narożniku, od strony alei Jana Pawła II.

Bryła budynku, mimo pewnego rozczłonkowania, tworzy spójną kompozycję. Wielką rolę odrywają tu przeszklone, jednolite estetycznie elewacje.

Szklaną ścianę kurtynową, która pokrywa budynek niemal w całości, tworzą głównie moduły ze szkła zespolonego złożone z zewnętrznej, 6-milimetrowej tafli szklenia niskoemisyjnego, pustki wypełnionej argonem oraz wewnętrznej tafli szklenia laminowanego o grubości warstw 4-4-2. Poszczególne tafle wspomnianego szkła bazowego, które dostarczyła firma Glaverbel składane były fabrycznie przez firmę Schollglas i w postaci gotowych, dopasowanych na zamówienie elementów, montowane na budowie (fot. 2). 

Fot. 2. Montaż gotowych modułów elewacyjnych ze szkła zespolonego. Fot.: Maciej Lewandowski/ „Architektura-murator”

Poszczególne moduły szklane ściany kurtynowej stanowią konstrukcję ramową z projektowanych indywidualnie, ekstrudowanych profili aluminiowych, skręcanych w narożnikach ramy, z obwodowym systemem odwodnienia. Konstrukcję przeszklono „na sucho” za pomocą uszczelek EPDM, listew dociskowych i osłonowych ze stali nierdzewnej.

Poza ryglami pośrednimi wszystkie profile zaprojektowano jako otwarte półczasze, umożliwiające zatrzaskowe łączenie z sąsiednimi elementami wzdłuż krawędzi po obwodzie2. Aluminiowe ramy szklanych modułów łączone są ze strukturą budynku za pośrednictwem konsol aluminiowych, które przytwierdzane są do stalowych elementów konstrukcyjnych (fot. 3, rys. 2).

Fot. 3. Detal zamocowania szklanego modułu elewacyjnego w atrium


Rys. 2. Detal typowego modułu elewacyjnego ze szkła zespolonego (A) oraz detal przytwierdzenia systemu elewacyjnego do czoła stropu (B) (1 – szklenie zespolone, 2 – profil aluminiowy, 3 – konsola aluminiowa, 4 – stalowy element mocujący, 5 – strop żelbetowy, 6 – izolacja termiczna)

Dążenie architektów do estetycznego ujednolicenia elewacji zostało zrealizowane głównie przez wprowadzenie identycznego wizualnie szklenia jako zewnętrznej warstwy modułów systemu elewacyjnego. Szkło z powłoką niskoemisyjną otrzymało zimną, niebieskawą barwę, definiując cechy kolorystyczne całego obiektu.

Mimo jednolitości estetycznej elewacji, wyróżnić można kilkanaście rodzajów szklenia tworzącego przegrody zewnętrzne. Podział wynika z różnej konfiguracji szklenia zespolonego, m.in. ze zróżnicowanych właściwości i parametrów dotyczących wytrzymałości na obciążenia mechaniczne i ogniowe szkła bazowego.

Przykładowo, w części parteru budynku, wielkie tafle szklenia jako płaszczyzny szczególnie narażone na zniszczenie, wymagały wprowadzenia szkła hartowanego.

Przeszklony dach ogrodu zimowego, łączącego budynki „A” i „B” wykonano ze szklenia zespolonego „Suncool Brillant” z zastosowaniem w wewnętrznej warstwie szkła ognioochronnego „Pyrodur”. Poza szkleniem zespolonym, wykorzystano również panele ze szkła laminowanego: np. w zadaszeniu nad wejściem głównym wprowadzono panele firmy PILKINGTON, o klasie odporności ogniowej E-30.

Zróżnicowana jest też konstrukcja szklenia. Konstrukcję zadaszenia wejścia głównego oraz dachu ogrodu zimowego tworzą ramy stalowe „Jansen Viss”. Zastąpienie nimi ram aluminiowych wymusił zbyt mały wg przepisów kąt nachylenia połaci.

Interesująca jest też konstrukcja szklanych elewacji ogrodu zimowego, która zamiast systemu ramowego opiera się na tzw. technologii patch fixing, polegającej na bezramowym łączeniu tafli szklenia za pomocą zewnętrznych elementów dociskowych w formie łat (fot. 4, 5).


Fot. 4. Bezramowa szklana elewacja ogrodu zimowego w technologii patch-fixing – widok od środka


Fot. 5. Elewacja frontowa ogrodu zimowego

Budynek „Rondo-1B” cechuje szereg nowoczesnych idei kształtowania obiektów biurowych. Strefa biurowa została zaprojektowana jako przestrzeń bez ścian działowych, tzw. open space. Otwartą, niczym „nie zakłóconą” przestrzeń uzyskano m.in. dzięki wysunięciu trzonu windowego poza obrys strefy pracy. Daje to znaczną elastyczność aranżowania wnętrza biurowego i adaptacyjność do zmiennych potrzeb najemców. Zgodnie z tą ideą, trzony komunikacji pionowej oraz toalety z pomieszczeniami pomocniczymi zlokalizowano w części centralnej. Przestrzeń wokół, to całkowicie przeszklona strefa biurowa. Jej głębokość odpowiada mniej więcej modułowi konstrukcyjnemu i wynosi ok. 6 metrów. Należy tu podkreślić, że głębokość ta jest optymalna w aspekcie możliwości eksploatacyjnych oświetlenia dziennego. Całkowicie przeszklone ściany zewnętrzne sprzyjają efektywnemu wykorzystywaniu światła dziennego nawet w najgłębszej partii budynku.

Ma to znaczenie z punktu widzenia humanizacyjnych idei kształtowania miejsca pracy, przyczyniając się do wykreowania bardziej pożądanych przez pracowników naturalnych warunków pracy, jak i ze względu na energooszczędność budynku, redukując potrzebę wykorzystania elektrycznego światła sztucznego. Sprzyjają temu parametry szklenia zespolonego, które cechuje się znaczną przejrzystością.

Jego współczynnik przenikania światła wynosi 60%, zaś refleksyjności zaledwie 15%. Zrezygnowano tym samym ze szklenia zacieniającego (np. barwionego lub refleksyjnego), którego zasadność stosowania w budynkach biurowych ze względu na zbytnie ograniczenie światła jest kwestionowana przez współczesne nurty architektury ekologicznej i energooszczędnej.

Dla optymalizacji oświetlenia naturalnego biur wprowadzono w obrębie przeszklonych elewacji system ruchomych lameli wewnętrznych. Są to aluminiowe lamele poziome sterowane manualnie lub automatycznie. System podzielony został na pasmo górne i dolne w proporcji ok. 1/3–2/3. Część górna filtruje dopływ światła i wprowadza do wnętrza światło rozproszone, skierowując przykładowo jego strumień na płaszczyzny sufitu. Część dolna reguluje dodatkowo kontakt wzrokowy z otoczeniem.

Użytkownik może indywidualnie dostosowywać ich nachylenie jak i stopień opuszczenia do własnych potrzeb. Nad ogólną regulacją czuwa komputerowy system zarządzania budynkiem (ang. building management system – BMS). BMS integruje system lameli z systemem oświetlenia wnętrz. Dzięki stałej kontroli poziomu natężenia światła dziennego i światła sztucznego w biurach można skorelować położenie lameli z natężeniem oświetlenia elektrycznego, co pozwala uzyskać możliwie niskie zużycie energii elektrycznej potrzebnej do oświetlenia biur. Lamele po zmroku automatycznie podnoszą się i zostają złożone. Sterowanie automatyczne odbywa się obecnie dwa razy na dobę, lecz częstotliwość ta może być dowolna, w zależności od zaprogramowania komputerowego systemu sterującego.

Znaczne przeszklenie budynku stwarza zagrożenie przegrzewania jak się wnętrza latem i przemarzania zimą. Lamele zlokalizowane od wnętrza nie mogą stanowić tu skutecznej ochrony. Problem pogłębia fakt, że budynek zorientowany jest niekorzystnie względem stron świata, posiadając wydłużone elewacje wschodnią i zachodnią. Ta druga jest szczególnie podatna na przegrzewanie latem, zaś zimą, z racji przeważających wiatrów zachodnich- na przemarzanie.

Redukcji tych negatywnych efektów termicznych sprzyjają parametry elewacyjnego szklenia zespolonego. Stosunkowo niski współczynniki przenikania energii słonecznej (ang. solar factor) wynoszący 34% zmniejsza zyski cieplne z nasłonecznienia, co ma szczególne znaczenie w okresie letnim. Współczynnik przenikania ciepła U=1,1W/m²K świadczy o stosunkowo wysokich właściwościach termoizolacyjnych szklanej ściany, istotnych zwłaszcza zimą w kontekście ochrony wnętrza budynku przed przemarzaniem. W tym aspekcie znaczenie może mieć również zaokrąglenie głównej bryły budynku, redukujące łączną powierzchnię zacienionej elewacji północnej. Z kolei trzon windowy z atriami zlokalizowany od zachodu stanowi naturalną ochronę biur przed przeważającymi w Warszawie chłodnymi wiatrami zachodnimi w okresie zimowym, a także silnym słońcem w sezonie letnim. Główną rolę w utrzymaniu odpowiednich parametrów termicznych budynku przejmuje klimatyzacja mechaniczna. Budynek jest w całości – z wyłączeniem garaży i pomieszczeń zaplecza – klimatyzowany.





Szklana ciekawostka wnętrza. Mostek znajduje się w holu głównym budynku „B”. Jego podłoga to kombinacja szyb: górnej – szkło laminowane wykonane z dwóch szyb hartowanych o grubości 19 mm; oraz dolnej – szkło ognioochronne Pilkington PyrostopTM 60-50 o grubości 33 mm. Jest to pierwsza taka realizacja w Europie. Każda z szyb (górna i dolna) jest podparta niezależnie. Fot. PILKINGTON

Zastosowano system „fan-coil” to jest system nawiewu powietrza zdecentralizowanego – w miejscach gdzie jest on najbardziej użyteczny. Pozwala to na efektywniejsze i mniej energochłonne wykorzystanie klimatyzacji. System BMS, pozwala użytkownikom z komputera osobistego sterować temperaturą w pomieszczeniu. Nawiewy chłodnego powietrza zlokalizowano na obwodzie powierzchni biurowej w płaszczyźnie sufitu tuż przy oknach. Podobnie grzejniki, które zajęły miejsce na dole, w uniesionej podłodze.

Obszary publiczne, takie jak hol wejściowy i recepcyjny oraz ogród zimowy są wyposażone w ogrzewaną i chłodzoną podłogę kamienną oraz szereg central klimatyzacyjnych strefowych. Specjalnym, pod względem instalacyjnym, obszarem budynku są czterokondygnacyjne atria, które związku z dużą wysokością szklanych ścian zewnętrznych tych pomieszczeń mają przewidziany nawiew powietrza klimatyzacyjnego na szyby, dyszami dalekiego zasięgu. Szyby wind pasażerskich są ogrzewane i chłodzone powietrzem usuwanym z biur³.

Wprowadzenie klimatyzacji i niewielki udział wentylacji naturalnej jest m.in. wynikiem braku możliwości otwierania okien zewnętrznych, co jest w pełni zrozumiałe w przypadku budynków wysokościowych. Brak tej możliwości wiąże się jednak z problemami w zakresie czyszczenia i konserwacji systemu elewacyjnego. W tym celu, na obwodzie dachu budynku wprowadzono system szyn, po którym porusza się system gondolowy. Gondola spuszczana na specjalnym wysięgniku i zawieszona na linach „wędruje” wzdłuż całego obwodu elewacji, dając łatwy i wygodny dostęp do każdego modułu elewacyjnego budynku.

Przeszklona kubatura budynku „Rondo-1B” prezentuje się niezwykle okazale w nocy. Założeniem projektantów było stworzenie silnie podświetlonego biurowca, który po godzinach pracy i zapadnięciu zmroku nie zamieni się, wzorem większości budynków biurowych, w ciemny, „martwy” gmach. W rezultacie obiekt jest jednym z najsilniej oświetlonych w stolicy. Budynek podświetlony jest zarówno z zewnątrz jak i od środka. Wewnętrzne oświetlenie znajdujące się na obwodzie powierzchni kondygnacyjnych pozwala stworzyć wrażenie gruntownego podświetlenia budynku, podczas gdy w rzeczywistości oświetlenie zlokalizowane w głębi jest wyłączone, oszczędzając zużycie energii elektrycznej. Każda żarówka może być sterowana oddzielnie dzięki centrali komputerowej systemu BMS. Możliwa jest regulacja natężenia światła oraz dowolna konfiguracja w zakresie miejsca oświetlenia.

W ciągu dnia, walory formalno-estetyczne obiektu nie maleją. Znaczna przejrzystość szklanej bryły sprawia, że wydaje się ona lżejsza w stosunku do wieżowców o podobnej kubaturze. Szklane elewacje odsłaniają układ strukturalny budynku i aranżację wnętrza, zwiększając czytelność jego skali i tym samym zapobiegając tzw. efektowi monumentalności znanemu z licznych realizacji socrealizmu.
 
Uzyskano silne zintegrowanie funkcji i formy obiektu. Forma przestrzenna odzwierciedla układ funkcjonalny wieżowca z podziałem na część biurową i komunikacyjną z atriami. Wcięcie w północnej zaokrąglonej strefie może sugerować podział przestrzeni biurowej na dwie strefy zewnętrzne i centralnie umieszczony trzon. Zróżnicowane wysokościowo szyby windowe informują o zasięgu wind w nich umieszczonych, a ich przejrzyste elewacje dobitnie dowodzą przeznaczenia funkcjonalnego tej części budynku.

Podziały elewacyjne, zwłaszcza w części biurowej, oddają układ stropów i kondygnacji użytkowych. Typowy moduł szklany ma tu szer. 1,5 m i wys. 3,7 m. Na wysokości czoła stropu wprowadzono zaślepki o zbliżonej barwie do paneli szklanych. Wewnętrzną warstwę szklenia zastąpiono blachą o przekroju płaskim lub grzebieniowym. Przebieg kondygnacji lub stref technicznych sugerują z kolei ciemnoszare elewacyjne panele żaluzjowe. Rozmieszczono je również co pewien moduł w ścianie zamykającej atria, gdzie służą jako elementy wentylacyjne (fot. 6).

Fot. 6. Fragment szklanej elewacji zachodniej z widocznym podziałem na moduły szklane i „zaślepki” oraz moduły żaluzjowe

Elewacja cechuje się zróżnicowaniem podziałów. Ramy konstrukcyjne modułów w głównej bryle biurowej wprowadzają podziały wertykalne. Z kolei szyby windowe cechują się podziałami rzadszymi, z przewagą horyzontalnych. W dolnych partiach budynku wprowadzono odmienne, wielkopowierzchniowe tafle szklenia.

Architekturę obiektu cechuje silna ekspresja. Widoczne od zewnątrz systemy lameli, które znajdują się w różnych układach ożywiają jednolitą szklaną elewację, wpływając na zmienność jej obrazu (fot. 7).

Fot. 7. System lameli wewnętrznych w ścianie wschodniej

Silne ożywienie powodują też poruszające się z dużą prędkością windy panoramiczne, znakomicie widoczne przez przejrzyste szklenie szybu windowego. Mocne zakrzywienie elewacji północnej powoduje zdynamizowanie bryły. Bryłę widzianą od tej strony cechuje też niezwykła smukłość.

Zbliżoną smukłość obserwuje się od strony południowej – charakter przestrzenny budynku jest jednak odmienny – tworzy go kilka prostopadłościennych brył. Kompozycja nakładających się „kostek” może lekko przypominać chicagowski „Sears Tower”. Ekspresja architektury jest od tej strony i strony pd-zach. szczególnie silnie spotęgowana efektami iluzyjnymi. Całkowicie przeszklone bryły wzajemnie odbijają swój obraz i obraz otoczenia kreując obrazy nierzeczywiste – wrażenie przenikania się brył, pewną dematerializację formy.

Zarówno od strony północnej jak i południowej szklane elewacje zestawione są z pasmami srebrzystej blachy aluminiowej, które pokrywają boczne ściany szybów windowych. Połyskliwe panele, tworzące rytmy dzięki powtarzalnemu co pewien moduł ułożeniu zakładkowemu, uatrakcyjniają cechy plastyczno–malarskie elewacji. W słoneczną pogodę, obiekt staje się błyszczącą kubaturą, do czego przyczyniają się również płaszczyzny szklenia z ich profilami aluminiowymi. Dłuższe elewacje budynku, zwłaszcza wschodnia, wydają się nieco bardziej monotonne a bryła, mimo niemal całkowitego przeszklenia, cięższa. Elewację wschodnią odbiera się jako olbrzymią szklaną płaszczyznę. Niewielki uskok w bryle pozostaje niemal niezauważalny. Niefortunnie od tej strony odbiera się również formę budynku z większej odległości. Bryła zlewa się wysokościowo z budynkami hotelu „InterContinental” i biurowca „Warsaw Financial Centre”, zakłócając walory kompozycyjne panoramy miasta. Efekt ten pogłębia zbliżona kolorystyka obiektów, niemniej dotyczy on jedynie pewnych miejsc obserwacyjnych i w miarę przemieszczania się obserwatora zanika.

Atrakcyjność podnosi zaś interesujący zabieg formalno-kompozycyjny, który polega na „przecięciu” szklanej bryły ścianą obłożoną panelami aluminiowymi. Ściana „przecina” zakrzywioną elewację i wystaje ponad wysokość obiektu. Efekt ten jest najlepiej widoczny od strony zachodniej. Stanowi jeden z bardziej charakterystycznych akcentów artystycznych, nadając architekturze szklanej wieży indywidualny charakter. Od tej strony też, jak i od wschodu, pewne ożywienie gładkiej szklanej bryły wprowadzają panele żaluzjowe, które tworzą kontrastujące kolorystycznie i fakturowo zestawienie z modułami szklanymi. Panele najwyższych kondygnacji technicznych oraz stref technicznych w szybach windowych tworzą interesujące zwieńczenie elewacyjne bryły budynku (fot. 1).

Budynek A

Budynek „Rondo-1A” zajmuje strefę działki przy ulicy Świętokrzyskiej. Prostopadłościenna horyzontalna bryła „dobija” do wieży „B” od strony wschodniej (fot. 8). W parterze i na pierwszej kondygnacji przewidziano ogólnodostępne powierzchnie usługowe, dwie ostatnie kondygnacje, to biura ze strefą techniczną. Główną funkcję budynku stanowią garaże zajmujące piętra 2-7.

Fot. 8. Budynek „Rondo1A” (z prawej – wieża „B”)

W elewacjach obiektu podobnie jak w budynku „B” przeważa szkło. Rozwiązano je jednak odmiennie. Najciekawsza i charakterystyczna szklana ściana tworzy północną elewację frontową i zakrywa głównie przestrzeń garażową od strony ul. Świętokrzyskiej. Zastosowane w niej panele szklane rozmieszczono zakładkowo. Zamocowane na stalowych wspornikach zachowują pomiędzy sobą odstęp, tworząc ażurową elewację. Na każdą kondygnację przypadają dwa rzędy paneli. Elementy te nie są pionowe, lecz nachylone pod kątem w stronę ulicy.

Odstępy pomiędzy panelami oraz wysunięcie poza czoło stropu zapewnia wentylację przestrzeni garażowej. Ażurowość ściany powoduje jednak problemy związane z negatywnymi skutkami oddziaływania czynników klimatycznych np. zagrożenie wystąpienia korozji. Z tego powodu, stalowe elementy wsporcze zostały ocynkowane i pomalowane (fot. 9).


Fot. 9. Detal konstrukcyjny „rybiej łuski”

Elewacja zyskała interesującą fakturę, która przypomina rybią łuskę. Nachylone szklane panele o zielonkawej barwie odbijają obraz otoczenia. Zastosowano tu szkło laminowane firmy GLAVERBEL, złożone z dwóch tafli szklenia grubości 5 mm każda. Tafle złączono mleczną folią powodując, że panele stały się nieprzejrzyste (fot. 10).

Fot. 10. Fragment elewacji frontowej („rybiej łuski”) budynku „A” – w tle budynek „B”

Ten sam rodzaj szklenie zastosowano na przeciwległej ścianie strefy garażowej. Elewację tworzy tu jednak zamknięta, tradycyjna ściana w konstrukcji słupowo-ryglowej na profilach firmy SCHŰCO. Panele na wewnętrznej konstrukcji stalowej przytwierdzone są od zewnątrz aluminiowymi listwami dociskowymi z wykorzystaniem listew maskujących w formie puszek.

Rezygnacja z bardziej efektownej „rybiej łuski” jest zrozumiała, jako że ściana zorientowana w głąb działki stanowi mniej wyeksponowaną i reprezentacyjną płaszczyznę.

Ostatnia kondygnacja garażowa oraz ogród zimowy zostały od strony frontowej budynku zwieńczone szklanym zadaszeniem. Dach wykonano z podobnego szklenia laminowanego z tą różnicą, że zamiast folii mlecznej wykorzystano folię przezierną. Tafla szklenia zyskała więc odmienną – przejrzystą – powierzchnię. Zadaszenie wsparto na wyeksponowanych wspornikach ze stali nierdzewnej.

Wspomniana „rybia łuska” pokrywa jeszcze dwie ostatnie kondygnacje budynku. Zajmuje frontową (północną) i część zachodniej elewacji w tej partii obiektu, stanowiąc zewnętrzną ścianę części technicznej. Strefę południową tych kondygnacji zajmują powierzchnie biurowe. Ze względów funkcjonalnych elewację południową tworzy szklana ściana kurtynowa, z wykorzystaniem szklenia zespolonego, które wykonała na zamówienie, podobnie jak w budynku „B”, firma SCHOLL.

Powyższy podział wydaje się optymalny w aspekcie użytkowym i estetycznym. Zlokalizowanie biur po stronie południowej uważane jest za optymalne z punktu widzenia kreowania naturalnego mikroklimatu i oświetlenia wnętrza. Północna strefa techniczna będąca strefą czasowego przebywania ludzi może zaś pełnić rolę bufora termicznego chroniącego biura przed przemarzaniem. Jednocześnie pozwala na zastosowanie efektownej „rybiej łuski” jako ażurowej ściany frontowej, co w przypadku biur byłoby niemożliwe.

Budynek stanowi dopełnienie szklanej wieży, uatrakcyjniając kompozycję całości jako zespołu dominującej bryły wertykalnej z mniejszą, bryłą horyzontalną. Elewacje budynków, choć odmienne, harmonizują ze sobą dzięki podobnej tonacji barw szklenia oraz paneli z blachy aluminiowej. Wieczorem elewacja frontowa podświetlona jest od wnętrza, promieniując nieco przytłumionym światłem, które wydostaje się przez nieprzejrzyste panele, głównie w górnej części budynku. Jedynie witryny sklepowe świecą jaśniej, przypominając o handlowym charakterze przyziemia, które ożywia południowo-wschodnią strefę ronda ONZ.

***
Szklana wieża i niższy budynek „A” tworzące kompleks „Rondo-1”, to realizacja o wysokiej jakości architektury. Niewątpliwy udział ma tu odważne wykorzystanie szklenia elewacyjnego. Zwraca uwagę różnorodność technologii przy zachowaniu powściągliwości w jego zróżnicowaniu estetycznym. Osiągnięto elegancję wyrażoną prostotą i klarownością unikając jednocześnie monotonii. Elewacja frontowa budynku „A” – „rybia łuska” czyni obiekt jednym z ciekawszych w stolicy, a niewątpliwie najefektowniejszym garażem wielopoziomowym, wskazując na potencjał artystyczny, jaki drzemie w możliwościach kształtowania szklanych elewacji. Dynamiczną, przejrzystą bryłę budynku „B” cechuje niezwykła ekspresja, co predestynuje ją do postrzegania w kategoriach dzieł sztuki.

Wysokie walory estetyczno-formalne idą w parze z nowoczesnymi rozwiązaniami technicznymi i funkcjonalnymi, które mają związek z odważnym zastosowaniem szklenia. Na podkreślenie zasługuje kształtowanie powierzchni biurowej zgodne ze współczesnymi zasadami humanizacji miejsca pracy, w tym optymalizacja wykorzystania światła dziennego. Nowoczesny system BMS, koordynujący działanie oświetlenia sztucznego i systemu lameli wewnętrznych, jak i szeregu innych instalacji, jest „narzędziem” nie tylko podnoszącym bezpieczeństwo i jakość użytkową przestrzeni wewnętrznej, ale odpowiada na potrzeby poszukiwania rozwiązań energooszczędnych i proekologicznych.

Reasumując, szklany kompleks „Rondo-1” dowodzi, że angażowanie światowej sławy biur projektowych w naszym kraju, do których niewątpliwie należy Skidmore, Owing&Merill, nie wynika jedynie z pobudek czysto marketingowych, lecz może zaowocować architekturą nietuzinkową i inspirującą. W tym świetle niezwykle ciekawie jawi się planowana realizacja kolejnej szklanej wieży w Warszawie, nazwanej już „szklanym żaglem”, której autorem jest inny słynny architekt Daniel Libeskind.

Dr inż. arch. Janusz Marchwiński
Konsultacje:
HOCHTIEF Project Development Polska

--------------------------------------------------------------------------------
¹  J. Marchwiński, Budownictwo wysokościowe w Europie i w Polsce, ''Wiadomości Projektanta Budownictwa'' 12/2005

² K. Ozimek, K. Jarosz, J. Andrzejewski, J. Błażeczek, J. Tuscher, B. Zdzienicki, T. Bugaj, Rondo-1,  Architektura-Murator” – internetowy serwis informacyjny

³ K. Ozimek,… op.cit.

patrz też:

 

- Szkło termotropowe i fotochromatyczne w budownictwie , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 12/2007 ,

 

- Szklenie gazochromatyczne w architekturze , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 6/2007 
 
- Arkada słoneczna budynku „Solar Fabrik” we Freiburgu , Janusz Marchwiński,  Świat Szkła 5/2007

- Interaktywne, adaptacyjne, multimedialne – elewacje przyszłości , Katarzyna Zielonko-Jung, Świat Szkła 4/2007

 

- Szklenie elektrochromatyczne w budownictwie , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 3/2007 

 

- i-modul Fassade – przełom w regulacji mikroklimatu budynku , Marcin Brzeziński, Świat Szkła 2/2007

 

- Możliwości technologiczne szkła a poszukiwanie rozwiązań proekologicznych , Katarzyna Zielonko-Jung, Świat Szkła 2/2007

 

- Wielowarstwowe elewacje przeszklone a koncepcja przegrody interaktywnej ,  Katarzyna Zielonko-Jung, Świat Szkła 1/2007 

 

- Budynki wielkoskalarne jako struktury szklarniowe Część 2, Janusz Marchwiński, Świat Szkła 1/2007

 

- Fasady. Rozwój i nowoczesność , Tadeusz Tarczoń, Świat Szkła 1/2007

 

- Kierunki rozwoju w projektowaniu elewacji przeszklonych , Katarzyna Zielonko-Jung, Świat Szkła 12/2006 

 

- Budynki wielkoskalarne jako struktury szklarniowe cz. 1 , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 12/2006

 

- Problem kształtowania okien słonecznych cz. 2 , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 11/2006

 

- Problem kształtowania okien słonecznych cz. 1 , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 10/2006

 

- Budynek Centrum Olimpijskiego w Warszawie , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 9/2006

 

- Technologia fotowoltaiczna na dachach budynków - spojrzenie architektoniczne , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 6/2006

 

- Kompleks biurowy RONDO-1 , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 5/2006

 

- Energetyczna rola szklenia w zewnętrznych przegrodach budowlanych, Janusz Marchwiński, Świat Szkła 12/2005

 

- Fasadowość architektury słonecznej - na przykładach budynków biurowych , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 11/2005 

 

- Wielofunkcyjne ściany aktywne słonecznie w architekturze. Część 2 , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 10/2005

 

- Wielofunkcyjne ściany aktywne słonecznie w architekturze. Część 1 , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 9/2005

 

- Przestrzeń wewnętrzna atriów przeszklonych , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 8-8/2005

 

- Funkcja estetyczna struktur szklarniowych w architekturze. Część 2 , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 6/2005 

 

- Funkcja estetyczna struktur szklarniowych w architekturze. Część 1 , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 4/2005

- Aspekt użytkowy przestrzeni szklarniowych w budynkach biurowych i przemysłowych Część 2, Janusz Marchwiński, Świat Szkła 3/2005

- Aspekt użytkowy przestrzeni szklarniowych w budynkach biurowych i przemysłowych Część 1, Janusz Marchwiński, Świat Szkła 2/2005 

więcej informacji: Świat Szkła 5/2006