W obowiązujących w Polsce przepisach budowlanych (Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie – z późniejszymi zmianami), odpowiednio do klasy odporności pożarowej budynku, wymagania w zakresie odporności ogniowej wobec zamknięć otworów znajdujących się w oddzieleniu przeciwpożarowym (drzwi i okna) określane są poprzez wyznaczenie minimalnych klas odporności ogniowej EI i E. 

 

Wymagania ogólne Klasy te wyznacza się w zależności od:

 

  • funkcji, jaką zamknięcia pełnią w budynku: oddzielanie wyznaczonych stref pożarowych, oddzielanie mieszkań lub pomieszczeń od poziomej drogi komunikacyjnej, pomieszczeń od drogi komunikacyjnej ogólnej, klatki schodowej od strychu lub poddasza itp. 
  • rodzaju pomieszczenia, w którym są wbudowane: piwnica, kotłownia, komora zsypu, garaż itp.

 

Klasy odporności pożarowej budynku (oznaczone literami A, B, C, D i E w kolejności od najwyższej do najniższej) uzależnione są od przeznaczenia i sposobu użytkowania budynku (ZL I ÷ V – kategorie zagrożenia ludzi), wysokości budynku lub liczby kondygnacji oraz obciążenia ogniowego.

 

Zgodnie z polskimi przepisami budowlanymi [1] drzwi i bramy przeciwpożarowe dla budynku o danej klasie odporności pożarowej powinny posiadać klasę odporności ogniowej zgodną z poniższą tabelą:

 

 

Tabela 1. Klasy odporności ogniowej wybranych oddzieleń przeciwpożarowych oraz zamknięć występujących w nich otworów, w zależności od klasy pożarowej budynku

2018 7-8 39 1

 

 

Występująca w przepisach budowlanych klasa EI odporności ogniowej drzwi oznacza klasę odporności ogniowej drzwi EI1 lub EI2 ustaloną zgodnie z normą PN-EN 13501-2.

 

Zgodnie z wymaganiami zapisanymi w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (z późniejszymi zmianami) drzwi i okna przeciwpożarowe, projektowane do zainstalowania w otworach znajdujących się w pionowych elementach oddzielających budynku, powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób zapewniający w razie pożaru: zapobiegnięcie rozwinięciu się pożaru, ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia i dymu w budynku do innych pomieszczeń i stref, ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru na obiekty sąsiednie, umożliwienie ewakuacji użytkowników poprzez ograniczenie poziomu promieniowania cieplnego, zapewnienie bezpieczeństwa i ułatwienie działania ekipom ratowniczym.

 

 

Rozwiązania techniczne

 

Wyróżnić można następujące typy drzwi:

 

1) drzwi drewniane z ościeżnicą drewnianą lub stalową, pełne lub przeszklone

 

2018 7-8 39 2

 

(...)

 

2) drzwi metalowe profilowe z ościeżnicą metalową, pełne lub przeszklone

 

2018 7-8 39 3

 

3) drzwi stalowe płaszczowe z ościeżnicą stalową, pełne lub przeszklone

 

2018 7-8 40 1

 

 

Klasyfikacja w zakresie odporności ogniowej

 

Klasy odporności ogniowej drzwi przeciwpożarowych zdefiniowane w normie klasyfikacyjnej PN-EN 13501-2+A1 przedstawia poniższa tabela:

 

 

Tabela 2. Klasy odporności ogniowej drzwi przeciwpożarowych wg PN-EN 13501-2+A1

 2018 7-8 40 2

 

 

Zgodnie z normą PN-EN 13501-2 [2] klasyfikacje w zakresie odporności ogniowej oraz dymoszczelności drzwi i otwieralnych okien powinny być opracowane na podstawie wyników: 

 

  • badań przeprowadzonych zgodnie z normą PN-EN 1634-1 (ocena szczelności ogniowej (E), izolacyjności ogniowej (I), i promieniowania (W)), 
  • badań przeprowadzonych zgodnie z normą PN-EN 1634-3 (ocena dymoszczelności) 
  • badań przeprowadzonych zgodnie z normą PN-EN 14600 (ocena samoczynnego zamykania (C)).

 

 

 2018 7-8 39 4

 

 

2018 7-8 40 3

Rys. 3. Przykładowe mocowanie tafli szklanej w drzwiach profilowych stalowych

 

 

Badanie w zakresie odporności ogniowej

 

Klasy odporności ogniowej drzwi i okien przeciwpożarowych zdefiniowane są w normie klasyfikacyjnej PN-EN 13501-2+A1. Podczas badania odporności ogniowej drzwi i bram sprawdzane są następujące kryteria skuteczności działania: 

 

  • szczelność ogniowa (E), 
  • izolacyjność ogniowa (I2 lub I2), 
  • promieniowanie (W).

 

Szczelność ogniowa (E) to zdolność elementu konstrukcji, który pełni funkcję oddzielającą, do wytrzymania oddziaływania ognia tylko z jednej strony, bez przeniesienia ognia na stronę nienagrzewaną w wyniku przeniknięcia płomieni lub gorących gazów. Podczas badania szczelność ogniowa sprawdzana jest za pomocą tamponu bawełnianego, szczelinomierzy lub wizualnie.

 

 

2018 7-8 40 4

Rys. 4. Krzywe nagrzewania

 

 

Izolacyjność ogniowa (I1 lub I2) to zdolność elementu konstrukcji do wytrzymania oddziaływania ognia tylko z jednej strony, bez przeniesienia ognia w wyniku znaczącego przepływu ciepła ze strony nagrzewanej na stronę nienagrzewaną. Przyrost temperatury na nienagrzewanej powierzchni elementu próbnego sprawdzany jest za pomocą termoelementów powierzchniowych mocowanych do badanego elementu za pomocą kleju odpornego na temperaturę.

 

 

2018 7-8 40 5

Rys. 5. Przykładowe rozkłady termoelementów

 

 

Promieniowanie (W) jest zdolnością elementu konstrukcji do wytrzymania oddziaływania ognia tylko z jednej strony tak, aby ograniczyć prawdopodobieństwo przeniesienia ognia w wyniku znaczącego wypromieniowania ciepła albo poprzez element, albo z jego powierzchni nienagrzewanej do sąsiadujących materiałów. Sposób pomiaru określa norma PN-EN 1363-2 (pomiar przy użyciu radiometru ustawionego w odległości 1 m od geometrycznego środka nienagrzewanej powierzchni elementu badanego).

 

 

2018 7-8 40 6

 

 

Badanie może być zakończone z jednego lub więcej następujących powodów: 

 

  • bezpieczeństwa personelu lub zbliżającego się uszkodzenia wyposażenia, 
  • osiągnięcia wybranych kryteriów, 
  • życzenia Zleceniodawcy.

 

Na podstawie zapisanych, wynikających z Raportu z badania, osiągniętych parametrów skuteczności działania określa się następnie klasę odporności ogniowej danych drzwi lub bram.

 

Możliwość zastosowania tafli szklanej danego rodzaju i producenta w określonym systemie drzwi musi być potwierdzona badaniem w zakresie odporności ogniowej.

 

 

2018 7-8 41 1 1

 

 

Czynniki wpływające na klasę odporności ogniowej drzwi związane z przeszkleniem:

 

  • wymiary (szerokość, wysokość oraz powierzchnia) każdej tafli szklanej, 
  • odległość tafli szklanej od krawędzi skrzydła,
  • sposób zamocowania i osadzenia tafli szklanej, 
  • rodzaj, typ i producent tafli szklanej (trwałe oznaczenie znajduje się na każdej ognioodpornej tafli szklanej w jednym z naroży), 
  • grubość tafli szklanej.

 

 

2018 7-8 41 2

Widok nagrzewanej tafli szklanej od wewnątrz pieca w trakcie badania

 

 

2018 7-8 44 3

 

 

Badanie a klasyfikacja w odniesieniu do przeszklonych drzwi i okien

 

Wg PN-EN1634-1:

 

  • Rodzaj szkła i sposób osadzenia, łącznie z rodzajem i liczba łączników nie powinny być zmieniane w stosunku do badanych;
  • Odległość między krawędzią przeszklenia i obwodem skrzydła lub odległość między otworami przeszklonymi nie powinna być redukowana w porównaniu do tych w elemencie badanym (badamy minimalne stosowane odległości); 
  • Liczbę przeszklonych otworów i każdy z wymiarów (szerokość i wysokość) każdej tafli szklanej można: – zmniejszyć w proporcji do zredukowanych wymiarów drzwi, – zmniejszyć o 25%, – zredukować bez ograniczeń (pod warunkiem, że całkowita powierzchnia badanych tafli szklanych jest mniejsza niż 15% powierzchni skrzydła); 
  • Zwiększenie wymiarów po wymaganym przekroczeniu czasu klasyfikacyjnego (kategoria B) – w przypadku drzwi drewnianych i stalowych płaszczowych wg Exap szer. i wys. x 1,2), w przypadku profilowych (szer. i wys. x 1,15)

 

 

mgr inż. Daniel Izydorczyk
ITB

 

 

Bibliografia:

1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie – z późniejszymi zmianami

2. PN-EN 13501-2 Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków. Część 2: Klasyfikacja na podstawie wyników badań odporności ogniowej, z wyłączeniem instalacji wentylacyjnej

 

 

Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym 
Inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne 
Więcej informacji: Świat Szkła 07-08/2018

 

  • Logo - alu
  • Logo aw
  • Logo - fenzi
  • Logo - glass serwis
  • Logo - lisec
  • Logo - mc diam
  • Logo - polflam
  • Logo - saint gobain
  • Logo termo
  • Logo - swiss
  • Logo - guardian
  • Logo - forel
  • vitrintec wall solutions logo

Copyright © Świat Szkła - Wszelkie prawa zastrzeżone.