|
Jakich zmian można się spodziewaćw krótkim i długim terminie?
Standaryzacja okuć okiennych
Aby lepiej zrozumieć stan normalizacji, niektóre terminy zostały wyjaśnione na początku tego artykułu, co zilustrowano na rysunku 1 „Powstawanie normy DIN EN”.
Normy europejskie (a konkretnie: w zakresie okuć zainstalowanych wokół okien, drzwi czy nawet zainstalowanych wewnątrz ich) są rozpatrywane w kategoriach europejskich przez Komitet Techniczny CEN - TC 33. Istnieje wiele różnych elementów okien, a szczególnie okucia okienne, które są traktowane oddzielnie od siebie w poszczególnych normach.
Rys. 1. Powstawanie normy DIN EN
Rys. 2. Organizacja normalizacji okuć okiennych
Praca nad normą jest inicjowana w Komitecie Technicznym, jeśli konieczne jest opracowanie nowego zestawu zasad lub jeśli istniejący zestaw zasad wymaga przeglądu.
W przypadku okuć okiennych praca jest przekazywana do podległej Grupy Roboczej (Working Group) odpowiadającej za okucia okienne (WG4), gdzie szczegółowe dyskusje są ponownie prowadzone w podgrupach, tzw. Grupach Zadaniowych (Task Groups) – tutaj w TG13.
Na podstawie wykonanej Pracy nad Wyrobem (Work Item - WI) eksperci formułują projekt normy (prEN) w grupie roboczej – w tym przypadku TG13. Projekt ten jest publikowany przez CEN za pośrednictwem krajowych organizacji normalizacyjnych (w przypadku Niemiec, jest to DIN) w celu zebrania uwag od wszystkich zainteresowanych stron.
Zastrzeżenia są przedkładane organowi CEN (tutaj CEN/TC33/WG4/TG13) za pośrednictwem krajowej organizacji normalizacyjnej w celu konsultacji. Projekt zostanie omówiony i zmieniony z zgodnie z istotnymi zastrzeżeniami.
Ta poprawiona wersja zostanie przedstawiona jako ostateczna wersja robocza („FprEN”) do głosowania (zatwierdzenie lub odrzucenie); mając na uwadze, że tylko zmiany redakcyjne są możliwe i żadne istotne treści nie mogą być zmienione.
Ostatecznie przyjęty dokument zostaje przyjęty jako norma europejska (EN). Dokument ten ma zostać opublikowany jako krajowe wydanie normy europejskiej – na przykład DIN EN w Niemczech – na podstawie umów między CEN a krajową organizacją normalizacyjną.
Przepisy krajowe zawierające takie same lub sprzeczne treści również muszą zostać wycofane. Istnieje jednak możliwość kontynuacji ujednolicania parametrów, które nie są brane pod uwagę, ale niezbędne w skali krajowej, za pomocą tzw. „norm resztkowych”, które nie powinny wykazywać sprzeczności z normami europejskimi.
Większość standardów dla okuć okiennych została opracowana przez Grupę Roboczą 13 (TG13) z rodziną norm EN 13126. Ogólne wymagania dla wszystkich typów okuć są określone w części 1, natomiast w częściach od 2 do 19 o charakterystyce działania okna uchwyty mocujące i elementy uchylno-obrotowe do przesuwnych urządzeń zamykających są zdefiniowane inaczej.
Okucia do okien i drzwi balkonowych – obecny status
Tabela 1 pokazuje stan prac dla niemieckiej edycji norm europejskich lub projektów norm europejskich. Około połowa norm jest obecnie nieprzetwarzana („brak zmian”) lub obecnie nie są planowane uaktualnienia tych norm. W przypadku dokumentów, o których mowa w tabeli jako PWI (pozycja przedwdrożeniowa), termin przygotowania projektu normy (prEN - 8 miesięcy) jeszcze się nie rozpoczął.
W częściach 15-17 normy DIN EN 13126 wprowadzono zasadnicze zmiany. W przyszłości będą one niezależne od normy EN 13126-1. Klucz klasyfikacji został również skorygowany z dziewięciu do pięciu znaków: trwałość, masa, odporność na korozję, rozmiar testu i zamierzone zastosowanie.
Procedura badania, jak również liczba cykli, które mają być testowane, zostały dostosowane do klas H1 (5000), H2 (10 000) i H3 (20 000) zgodnie z normą testową EN 1191 lub normą klasyfikacyjną EN 12400 dla gotowości do użytku okna.
Umożliwia to skoordynowane zarządzanie weryfikacją w zakresie weryfikacji sprzętu i okien dla zasad wymienności sprzętu zgodnie ze schematami certyfikacji ift QM 345, QM 346 i QM 347. Nie oczekuje się, że normy EN zostaną przyjęte najwcześniej przed końcem 2018 r.
(...)
Rys. 3. Różnorodność rodzajów okuć okiennych, które są traktowane oddzielnie od siebie w poszczególnych normach
Rys. 4. Odporność na wielokrotne otwieranie i zamykanie zgodnie z QM 328 przy obrotowym mechanizmie obrotu
Ostateczny projekt (final draft - FprEN) został przedłożony w odniesieniu do EN 13126-6 Okucia budowlane. Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych. Część 6: Zawiasy rozwórkowe o zmiennej geometrii (z rozwórką cierną lub bez niej). Niezależność od normy EN 13126-1, redukcja do pięciocyfrowego klucza klasyfikacyjnego i dostosowanie liczby cykli, które mają być testowane, również stanowią poważną zmianę. Oczekuje się, że niniejsza norma wejdzie w życie w trzecim kwartale 2018 r.
Ostatnia korekta dotyczy jednak testowania okuć uchylno-obrotowych Tilt-Turn, uchył najpierw Tilt-First i tylko obrót Turn-Only zgodnie z EN 13126-8. Norma EN spodziewana jest na przełomie roku 2017/2018; Narodowa norma DIN EN jest spodziewana w pierwszej połowie 2018 r. Można odnieść się do oświadczeń dotyczących EN 13126-6 dotyczących poprawek, bez wchodzenia w szczegóły na tym etapie.
Na uwagę zasługuje system certyfikacji ift QM 328 oraz RAL-GZ 607/3.
Niemiecką normę DIN 18267:2015-02 Klamki okienne. Zamykane, zaryglowane i zatrzaskiwane klamki okienne można wymienić jako przykład krajowej normy resztkowej. Najważniejsze parametry regulowane na poziomie krajowym to wymiary skrzydła, okucia i ich zależność od położenia i odległości, które należy zweryfikować oprócz parametrów europejskich zgodnie z EN 13126-3.
Prace normalizacyjne zależą od rozwoju produktów. W regulacjach należy uwzględnić aktualny stan techniki. Istniejące normy są mniej lub bardziej szybko weryfikowane lub konfigurowane, w zależności od zakresu zmian. W związku z tym można założyć, że status norm do badania okuć okiennych musi być również sprawdzany w regularnych odstępach czasu, tak aby niniejszy artykuł jedynie opisywał stan na koniec 2018 r.
Tabela 1. Status normatywny okuć okiennych – przegląd
zzzz
Artykuł opiera się na wykładzie prezentowanym na 45. Konferencji OKNA I FASADY 2017, zorganizowanej przez ift Rosenheim.
Przedstawicielem Instytutu ift Rosenheim w Polsce jest Andrzej Wicha:
Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.
Dipl.-Ing. (FH) Robert Krippahl, ift Rosenheim
Bibliografia
[1] EN 13126-1:2012 Okucia budowlane -- Okucia do okien i drzwi balkonowych -- Wymagania i metody badań -- Część 1: Wymagania wspólne dla wszystkich rodzajów okuć
[2] EN 13126-2:2011 Okucia budowlane -- Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych -- Część 2: Zakrętki okienne z klameczką
[3] EN 13126-3:2012 Okucia budowlane -- Okucia do okien i drzwi balkonowych -- Wymagania i metody badań -- Część 3: Klameczki, głównie do okuć rozwierano-uchylnych, uchylno-rozwieranych i tylko rozwieranych
[4] EN 13126-4:2008 Okucia budowlane -- Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych -- Część 4: Zasuwnice
[5] EN 13126-5:2012 Okucia budowlane -- Okucia do okien i drzwi balkonowych -- Wymagania i metody badań -- Część 5: Okucia ograniczające otwarcie okien
[6] EN 13126-6:2009Okucia budowlane -- Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych -- Część 6: Zawiasy rozwórkowe o zmiennej geometrii (z rozwórką cierną lub bez niej)
[7] EN 13126-7:2009 Okucia budowlane -- Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych -- Część 7: Zatrzaski zapadkowe
[8] EN 13126-8:2007 Okucia budowlane -- Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych -- Część 8: Okucia rozwierano-uchylne, uchylno-rozwierane i tylko rozwierane
[9] EN 13126-9:2013-07 Okucia budowlane -- Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych -- Część 9: Okucia do okien obrotowych i przechylnych
[10] EN 13126-10:2009 Okucia budowlane -- Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych -- Część 10: Ramieniowe systemy równoważące
[11] EN 13126-11:2009 Okucia budowlane -- Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych -- Część 11: Okucia odwracalne do okien odchylnych
[12] EN 13126-12:2009 Okucia budowlane -- Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych -- Część 12: Okucia odwracalne do okien rozwieranych
[13] EN 13126-13:2012 Okucia budowlane -- Okucia do okien i drzwi balkonowych -- Wymagania i metody badań -- Część 13: Przeciwciężary skrzydeł okiennych przesuwnych pionowo
[14] EN 13126-14:2012 Okucia budowlane -- Okucia do okien i drzwi balkonowych -- Wymagania i metody badań -- Część 14: Zakrętki do okien przesuwnych poziomo i pionowo
[15] EN 13126-15:2008 Okucia budowlane -- Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych -- Część 15: Rolki do okien i drzwi przesuwnych poziomo i przesuwno-składanych
[16] EN 13126-16:2008 Okucia budowlane -- Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych -- Część 16: Okucia do okien i drzwi unoszono-przesuwnych
[17] EN 13126-17:2008 Okucia budowlane -- Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych -- Część 17: Okucia do okien i drzwi uchylno-przesuwnych
[18] EN 13126-19:2011 Okucia budowlane -- Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych -- Część 19: Zamknięcia skrzydeł przesuwnych (SCD)
[19] DIN 18267: 2015-02 Klamki okienne - Zamykane, zaryglowane i zatrzaskiwane klamki okienne
[20] DIN 18104-1: 2017-08 Produkty modernizowane odporne na włamanie - Część 1: Przykręcane produkty do modernizacji okien i drzwi - Wymagania i metody badań
[21] DIN 18104-2: 2013-05 Wyroby modernizowane odporne na włamanie - Część 2: Produkty antywłamaniowe do okien i drzwi osadzone w przyldze - Wymagania i metody badań
[22] EN 1627:2012 Drzwi, okna, ściany osłonowe, kraty i żaluzje -- Odporność na włamanie -- Wymagania i klasyfikacja
[23] EN 1628:2011 Drzwi, okna, ściany osłonowe, kraty i żaluzje -- Odporność na włamanie -- Metoda badania dla określenia odporności na obciążenie statyczne
[24] EN 1629:2011 Drzwi, okna, ściany osłonowe, kraty i żaluzje -- Odporność na włamanie -- Metoda badania dla określenia odporności na obciążenie dynamiczne
[25] EN 1630:2011 Drzwi, okna, ściany osłonowe, kraty i żaluzje -- Odporność na włamanie -- Metoda badania dla określenia odporności na próby włamania ręcznego
Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym
Inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne
Więcej informacji: Świat Szkła 11/2018
|
