Szklane przegrody są przedmiotem szczególnego zainteresowania ze strony projektantów nowoczesnej architektury i specjalistów wdrażających mniej lub bardziej zielone rozwiązania. Ukształtowanie fasad, czy to w postaci typowych ścian, czy kompleksowo ujętej zewnętrznej powłoki/skóry, wywiera wpływ zarówno na środowisko naturalne, jak i sztuczne stworzone przez człowieka wewnątrz obiektu.


Parafrazując ideę Hundertwassera, wg którego powłoka budynku jest trzecią skórą człowieka, analogicznie do dwóch pierwszych skór (biologicznej i ubrania), jej podstawowym zadaniem jest zapewnienie odpowiedniej ochrony i komfortu [rys. 1].

 

 

Rys. 1. Pięć skór współczesnego człowieka, do których dochodzi się kolejno wraz z rozwojem świadomości – koncepcja Hundertwassera. 1/skóra biologiczna, 2/ ubranie, 3/ budynek, 4/ tożsamość społeczna, 5/ natura, ekologia [rys. www.ideapete.com/Hundertwasser.html]

 

W tym celu przy pomocy poszczególnych warstw fluktuacje zewnętrznych warunków (np. klimatycznych) są regulowane i dostosowywane do wymaganych parametrów.

 

W tradycyjnych rozwiązaniach odpowiednie warunki komfortu osiągane są zazwyczaj za pomocą mechanicznych systemów. Instalacje wentylacji, ogrzewania, chłodzenia, klimatyzacji czy oświetlenia konsumują duże ilości energii konwencjonalnej, co pociąga za sobą zarówno wysokie koszty jak i degradację środowiska. Interesującą alternatywą jest wykorzystanie fotowoltaiki, ściślej zastosowanie technologii BiPV (ang. Building Integrated Photovoltaics) polegającej na bezpośredniej integracji materiałów solarnych ze skórą budynku.

 

Odpowiednio ukształtowane szklane fasady BiPV mogą istotnie wpływać na parametry środowiska wewnętrznego i komfort użytkowników. Prawdziwie wielofunkcyjne struktury nie tylko generują czystą energię elektryczną, ale też pozwalają rozwiązać wiele problemów związanych np. z regulacją temperatury w pomieszczeniach, oświetleniem naturalnym światłem dziennym, itp. Redukują przy tym zapotrzebowanie na energię konwencjonalną zużywaną przez mechaniczne instalacje.

 

Komfort, środowisko wewnętrzne
Optymalne warunki środowiska wewnętrznego, zwane komfortem, determinuje szereg powiązanych ze sobą, wzajemnie zależnych i policzalnych parametrów, m.in. takich jak:
- temperatura wnętrza,
- temperatura powierzchni zewnętrznej przegrody,
- ruch i wymiana powietrza, wilgotność względna,
- intensywność i jakość oświetlenia naturalnego,
- izolacja akustyczna,
- widoczność.

 

Efektywność rozwiązań zależy od wielu czynników, m.in. od powiązań fasadowej instalacji BiPV z innymi systemami budynku. Powinna ona z nimi współpracować lub być zintegrowana nawet na takim poziomie, że sama stanie się ich częścią. Trzeba też podkreślić bardzo ważną rolę użytkowników budynku dla skuteczności przyjętych rozwiązań. Muszą oni mieć świadomość wagi swoich zachowań i przyzwyczajeń.

 

Przede wszystkim zaś skuteczność podjętych działań wymaga szerszego, wieloaspektowego podejścia.

Powłoka nie może być zwyczajnym nałożeniem niezależnych elementów. Już od momentu koncepcji powinna być zintegrowanym systemem o charakterze wielofunkcyjnym, ewolucyjnym i adaptacyjnym.

 

Kompleksowa, zaawansowana technologicznie szklana skóra powinna stanowić podzespół w holistycznej koncepcji budynku.

 

Temperatura wnętrza
Budowa i rodzaj materiałów, z jakich jest wykonana szklana struktura BiPV wpływają na temperaturę powietrza w pomieszczeniu. Regulacja przepływu energii termicznej przez przegrodę wiąże się z optymalizacją zysków ciepła (wedle potrzeb maksymalizacją lub redukcją) oraz ograniczeniem jego strat.

 

W trakcie konwersji fotowoltaicznej funkcjonujące moduły PV nagrzewają się i emitują ciepło w kierunku wnętrza. Semitransparentne materiały szklane dodatkowo przepuszczają pewną ilość ciepła bezpośrednio z promieniowania solarnego. W obu wypadkach energię termiczną można wykorzystać zarówno do dogrzania pomieszczeń, jak i w systemach wentylacji czy chłodzenia.

 

Zastosowanie szkła w elewacjach wiąże się często z problemem nadmiernego wzrostu temperatury w budynku w okresie największego nasłonecznienia.

 

Integracja ogniw solarnych pozwala tego uniknąć, mimo iż fasady BiPV zorientowane są zazwyczaj w kierunku południowym i ukształtowane tak, aby zapewnić maksymalne zyski energii solarnej dla konwersji fotowoltaicznej. Dodatkowo na szklanej obudowie modułu można zastosować specjalną powłokę o absorpcji selektywnej, która zwiększa transmisję światła w zakresie fal przekształcanych w energię elektryczną, blokuje natomiast promieniowanie podczerwone będące nośnikiem energii cieplnej [rys. 2].

 

Rys. 2. Szkło fotowoltaiczne ASI THRU®, prod. SCHOTT Solar. Zintegrowane ze szkłem ogniwa cienkowarstwowe z krzemu amorficznego (a-Si) przepuszczają do wnętrza światło słoneczne. Latem ograniczają przepływ energii cieplnej przez przegrodę. W okresie zimowym podwójne szklenie zapewnia odpowiednią izolację termiczną zapobiegając stratom ciepła [rys. na podst. SCHOTT Solar]

 

Innym sposobem regulacji temperatury we wnętrzu może być zastosowanie zintegrowanych z ogniwami PV szklanych systemów zacieniających.

Często spotykanym rozwiązaniem jest nachylenie szklanej struktury, co pozwala efektywnie i kompleksowo wykorzystać energię słoneczną – jednocześnie w sposób pasywny i aktywny [fot. 1]. 

 

  

Fot. 1. Kamp C, Westerlo. Szklana fasada z ogniwami krzemowymi typu back contact - widok z zewnątrz i od środka budynku [fot. www.photovoltech.com]

 

Zimą padające pod niskim kątem promienie słoneczne przedostają się do środka dogrzewając przylegające do fasady pomieszczenia. Z kolei latem, gdy Słońce jest wysoko, ogniwa PV zacieniają wnętrze chroniąc je od nadmiernej temperatury.

 

Dla polepszenia parametrów termicznych przegrody ogniwa integrowane są ze szkłem izolacyjnym różnego typu. Szkło BiPV można też pokryć warstwą niskoemisyjną (wyłącznie od strony wewnętrznej, tzn. z tyłu ogniw fotowoltaicznych).

 

Temperatura powierzchni przegrody zewnętrznej
Struktura przegrody i materiały, z jakich jest wykonana, powinny mieć na całej powierzchni podobną temperaturę – dopuszczalne odchylenie pomiędzy poszczególnymi fragmentami nie powinno przekraczać ~ 4oC [2].

 

W zintegrowanych systemach BiPV moduły fotowoltaiczne pracują w szczególnie wysokich temperaturach, ich połączenie z innymi materiałami elewacyjnymi musi zatem uwzględniać kwestie rozszerzalności termicznej. Między innymi dlatego dąży się do odzyskiwania ciepła z funkcjonujących modułów PV i wykorzystania go do innych celów, ewentualnie oddawania do otoczenia.

 

Ruch powietrza, wilgotność
Utrzymanie odpowiedniej wilgotności oraz ruchu powietrza jest bardzo istotne dla komfortu wnętrza.

 

Nadmierna szczelność szklanej przegrody ogranicza przewietrzanie, co niejednokrotnie pociąga za sobą konieczność zastosowania energochłonnych systemów mechanicznej wentylacji (klimatyzacji).

 

Dla modułów PV przepływ powietrza z tylnej strony (naturalny przez konwekcję lub wymuszony) jest szczególnie korzystny, zarówno dla uzyskania odpowiednich parametrów komfortu wnętrza, jak i dla lepszej efektywności energetycznej systemu fotowoltaicznego. Specjalne otwory w dolnej i górnej części szklanej struktury BiPV zapewniają odpowiednią cyrkulację powietrza i zapobiegają kondensacji pary wodnej. W wielowarstwowych konstrukcjach tj. fasadach zimnych z okładziną BiPV, czy podwójnych szklanych elewacjach pusta przestrzeń między modułami a wewnętrzną skórą budynku jest efektywnie wykorzystywana do wentylacji [fot. 2, 3].

 

  

Fot. 2. Podwójna fasada szklana BP Solar Skin, Trondheim. Prototypowa szklana fasada łączy funkcję generatora energii elektrycznej i cieplnej [fot. http://www2.arkitektur.no]

 

Fot. 3. BP Solar Skin – detal fasady. W dolnej i górnej części szklanej fasady umieszczono automatycznie otwierane wloty i wyloty powietrza, dzięki czemu cyrkuluje ono w 80 cm pustce pomiędzy istniejącą ścianą budynku a szklaną skórą BiPV [fot. http://www2.arkitektur.no]

 

W systemach z otwartymi fugami szczeliny między poszczególnymi elementami dodatkowo zwiększają cyrkulację powietrza, umożliwiając lepszą kontrolę wilgoci i pary wodnej. Szklane fasady BiPV mogą też stanowić wodoszczelną skórę budynku, jak np. w powszechnych systemach słupowo-ryglowych.

 

Oświetlenie naturalnym światłem dziennym
Częściowo transparentne szkło BiPV wpływa na kształtowanie warunków oświetlenia wnętrza światłem dziennym. Przepuszczając promienie słoneczne może być użyte do regulowania oświetlenia w dwojaki sposób: doświetlając je lub zacieniając. Poza zapewnieniem optymalnych warunków dla komfortu psychofizycznego człowieka pozwala ograniczyć zużycie energii konwencjonalnej dla sztucznego oświetlenia, a co za tym idzie także związanych z tym kosztów.

 

Miejsce i sposób integracji, a także technologia i budowa materiału BiPV determinują ilość przedostającego się do wnętrza światła oraz jego równomierność. Światło słoneczne przechodzące przez semitransparentne szkło BiPV ulega rozproszeniu tworząc komfortowe, „miłe dla oka” warunki oświetleniowe wewnątrz budynku. Projektanci muszą jednak brać pod uwagę funkcję użytkową strefy bezpośrednio przylegającej do przepuszczającej światło przegrody. Moduły z rozsuniętymi, nieprzeźroczystymi ogniwami krystalicznymi (c-Si) tworzą charakterystyczne, dynamicznie zmieniające się efekty szachownicy światła i cienia [fot. 4].

 

Fot. 4. Budynek firmy SMA, Niestetal. Światło słoneczne przechodzące przez szklaną fasadę BiPV z rozsuniętymi ogniwami krystalicznymi tworzy charakterystyczną grę światłocienia we wnętrzu [fot. Magdalena Muszyńska-Łanowy]

 

W niektórych wypadkach może to być pożądany element kształtujący estetykę, kreujący niecodzienny charakter wnętrza, jednak tego typu rozwiązanie nie sprawdzi się np. w miejscach pracy wymagających bardziej jednorodnego, stałego oświetlenia. Często natomiast stosuje się je w hallach wejściowych, strefach rekreacyjnych.

Szkło zintegrowane z ogniwami cienkowarstwowymi (a-Si, CIS, CdTe) zapewnia zupełnie inne efekty, przedostające się światło jest bardziej jednolite [fot. 5].

 

Fot. 5. MSK Fukuoka, Nagano. Fasada BiPV, widok od strony wnętrza. Dolny pas szklenia wypełniono zwykłym, przezroczystym szkłem, pozostałą część tworzą semitransparentne panele fotowoltaiczne – moduły MSK Solar Design LineTM typu See ThruTM z cienkowarstwowymi ogniwami z krzemu amorficznego [fot. http://suntech.interdevhosting.com/]

 

Kontrola nasłonecznienia
Coraz większe przeszklenia ścian zewnętrznych z jednej strony poprawiają oświetlenie, z drugiej pogarszają warunki z powodu zmienności promieniowania, oślepiania i przegrzewania wnętrza. Kwestia jednoczesnej intensyfikacji światła dziennego i redukcji ciepła stanowi pewnego rodzaju konflikt, do czego dochodzi jeszcze problem zapewnienia odpowiedniej widoczności przez szklany materiał.

 

Częściowo transparentne, wielofunkcyjne szkło BiPV może efektywnie spełniać wyżej wymienione zadania.

Jego zastosowanie w fasadach pozwala zapewnić wysoki komfort użytkownikom przy jednoczesnym ograniczeniu zużycia energii konwencjonalnej na potrzeby chłodzenia, wentylacji i oświetlenia.

 

Niezależnie od wyboru technologii fotowoltaicznej (materiały krystaliczne czy cienkowarstwowe) zintegrowane ze szkłem ogniwa solarne absorbują promieniowanie redukując ilość przedostającego się światła nawet o kilkadziesiąt procent, w niektórych wypadkach niepotrzebne są więc dodatkowe zabiegi.

Ogniwa z krzemu krystalicznego można ułożyć w zmiennym rozstawie – w zależności od kąta padania promieni słonecznych ich zagęszczenie zwiększy lub ograniczy dostęp światła do wnętrza [fot. 8, 9].

 

W celu redukcji napływu energii termicznej z promieniowania słonecznego szkło można pokryć specjalnymi powłokami lub wyposażyć fasady w systemy żaluzji/ekranów chroniących od słońca.

Rynek komercyjny oferuje z roku na rok coraz szerszą paletę produktów, których właściwości i parametry techniczne są stale optymalizowane. Przykładowo semitransparentne moduły solarne ASI THRU® z podwójnym szkleniem (prod. SCHOTT Solar) pokrywane są specjalnymi powłokami o absorpcji selektywnej, które umożliwiają rozdział fal świetlnych i termicznych. Współczynnik transmisji energii dla tego materiału osiąga wartość 10%, co jest dużą zaletą
dla zastosowań fasadowych [tab. 1].

 

 

Tabela 1. Porównanie wartości współczynnika zysków energii cieplnej z promieniowania słonecznego dla różnych typów szkła, systemów przeciwsłonecznych i semitransparentnych modułów ASI THRU® [na podst. SCHOTT Solar]

Rodzaj szklenia / systemu
przeciwsłonecznego g [%]
Pojedyncze szkło ~80
Podwójne szklenie bez powłoki ~80
Podwójne szklenie z powłoką 30-70
Podwójne szklenie PV – ASI THRU® 10
Zewnętrzne żaluzje 12
Zewnętrzna markiza 9
Wewnętrzna roleta 40

 

Wyjątkowo efektywnym rozwiązaniem jest integracja fotoogniw ze szklanymi systemami zacieniającymi (w formie zadaszeń, żaluzji poziomych lub brise-soleil). Ustawione idealnie względem słońca elementy pozwalają regulować oświetlenie, chronić od przegrzania i oślepienia, optymalnie wykorzystując przy tym energię solarną dla konwersji fotowoltaicznej.

 

Latem zacienianie pomieszczeń redukuje jednocześnie obciążenie związane z koniecznością ich chłodzenia, zimą z kolei systemy BiPV pozwalają promieniom słonecznym przedostawać się do środka ogrzewając i doświetlając wnętrze.

 

Izolacja akustyczna
Szklane moduły fotowoltaiczne o konstrukcjach wielowarstwowych mogą być stosowane jako przegrody izolujące od hałasu. Użycie specjalnej folii PVB do laminowania ogniw nie tylko zapewnia bezpieczeństwo i większą wytrzymałość mechaniczną, ale też zwiększa izolację akustyczną szklanego elementu. Dobry stopień izolacji można osiągnąć w przypadku użycia izolacyjnych szyb zespolonych w szklanej obudowie modułu PV.

 

Widoczność
Zapewnienie kontaktu wzrokowego pomiędzy dwiema strefami, zewnętrzną i wewnętrzną, jest ważnym elementem wpływającym na komfort i samopoczucie użytkownika budynku. Przy aktualnym stanie technologii nie ma możliwości uzyskania szklanej przegrody BiPV o całkowitej transparentności.

 

Najczęściej nie przekracza ona 50%, z uwagi na efektywność energetyczną instalacji. Półprzeźroczyste moduły w obudowie szklanej umożliwiają jednak widoczność na wskroś. Jej poziom zależy od przyjętej technologii – rozstawu ogniw (z krzemu krystalicznego c-Si) lub rodzaju perforacji materiałów cienkowarstwowych (a-Si, CIS, CdTe).

 

Niezbędne jest więc odpowiednie dostosowanie systemu do potrzeb i charakteru wnętrza. Efekt częściowej transparentności odbierany przez obserwatora zależy dodatkowo od jego usytuowania i kierunku głównego oświetlenia. Z tego powodu zupełnie innych cech nabierają semitransparentne fasady BiPV w ciągu dnia i nocą.

 

Przykłady realizacji Tobias Grau, Rellingen
Światło i transparentność są wiodącym tematem projektu. Duże powierzchnie przeszkleń pozwalają dobrze wykorzystać promieniowanie słoneczne i zredukować zużycie energii elektrycznej. Dwie szklane fasady zorientowane w kierunku południowym wykonano ze szkła fotowoltaicznego [fot. 6].

 

Fot. 6. Tobias Grau, Rellingen. Semitransparentna szklana fasada BiPV w systemie SCHUCO SG 50 N ze szkleniem strukturalnym [fot. materiały reklamowe SCHÜCO] 

 

Częściowo transparentne instalacje BiPV o powierzchni 51 m2 i 128 m2 rocznie generują ~10 800 kWh zielonej  elektryczności.

Ogniwa fotowoltaiczne zintegrowano z systemem szyb zespolonych, dzięki czemu szklane panele BiPV osiągają dobre parametry przenikalności ciepła.

 

Wadą tego rozwiązania jest brak przewietrzania nagrzewających się fotoogniw, co prowadzi do obniżenia ich sprawności. Polikrystaliczne ogniwa solarne ułożone w odstępach 9 mm od siebie (w kierunku pionowym i poziomym) oraz 5 cm od rantów modułu tworzą semitransparentną siatkę, przez którą przenika do wnętrza jedynie pewien procent światła słonecznego. W ten sposób zapewniono doświetlenie wnętrza unikając jednocześnie jego przegrzania i oślepiania pracowników.

 

Instalacja BiPV dobrze widoczna zarówno w ciągu dnia, jak i nocą, stanowi ważny element transparentnej architektury budynku, pełni przede wszystkim rolę demonstracyjną. Ilość generowanej energii elektrycznej jest w skali roku stosunkowo niska z powodu mało korzystnej lokalizacji geograficznej obiektu i dużego odchylenia od idealnej orientacji (S -65o).

 

Biuro turystyczne, Alès
Budynek powstał na bazie ruin XI-wiecznego kościoła, z którego pozostały jedynie dzwonnica i długa nawa z trzema wysokimi arkadami. Dla powiększenia przestrzeni biurowej w arkadach zaprojektowano wykusze w postaci lekkiej, metalicznej struktury wypełnionej szkłem fotowoltaicznym [fot. 7].

 

Fot. 7. Centrum turystyki, Alès. Realizacja tego obiektu jest dowodem na to, że ochrona dziedzictwa architektonicznego i krajobrazowego może pozostawać w zgodzie z nowoczesnymi technologiami alternatywnej generacji energii [fot. SOLARTE]

 

W ten sposób połączono dwie różne strefy: nową konstrukcję wyeksponowaną w kierunku słońca i starą z grubymi kamiennymi murami, charakteryzującą się bardzo dużą inercją termiczną. Celem projektu była optymalizacja klimatu wnętrza w obu strefach, poprzez efektywną eksploatację zysków energii solarnej.

 

Wielofunkcyjna instalacja BiPV poza generowaniem energii elektrycznej izoluje budynek, wykorzystuje zyski energii cieplnej z promieniowania solarnego oraz naturalne oświetlenie. Każdą z trzech identycznych struktur BiPV tworzy 70 szklanych, semitransparentnych paneli fotowoltaicznych.

 

Rozstaw ogniw zapewnia częściową (15%) transparentność modułów, dzięki czemu naturalne światło dzienne przenika do pomieszczeń biurowych.

Fotowoltaiczna skóra jest zdublowana od wewnątrz kasetami z podwójnego szkła niskoemisyjnego.
Znajdująca się pomiędzy nimi pustka powietrzna szerokości 11 cm zapewnia stałą cyrkulację powietrza.

Zimą ogrzane słońcem i pracującymi modułami powietrze kierowane jest do wnętrza budynku, latem wyrzucane jest na zewnątrz. Dla optymalizacji zysków energii cieplnej w górnej części fasad umieszczono czerpnie powietrza połączone z systemem wentylacji.

 

Od przegrzania pomieszczeń dodatkowo chronią zamocowane przed wewnętrznym szkleniem lamele odbijające promieniowanie podczerwone.

Ze względów estetycznych moduły PV wykonano na specjalne zamówienie. Projektanci chcieli uniknąć silnego kontrastu wizualnego pomiędzy starym murem z kamienia wapiennego a błyszczącymi, niebieskimi ogniwami krystalicznymi. W tym celu szkło pokryto specjalną warstwą antyrefleksyjną, która nadała modułom czarno-brunatny kolor.

Instalacja BiPV o łącznej mocy 9,6 kWp generuje rocznie 6000 kWh energii, co pozwala pokryć 50 % zapotrzebowania na energię elektryczną w budynku. Zyski z energii termalnej pokrywają 56% zapotrzebowania na ogrzewanie.

 

Szpital Onze-Lieve-Vrouw, Aalst
Atrium z instalacją fotowoltaiczną jest najważniejszym elementem projektu renowacji budynku [fot. 8]. Pochylona pod kątem 45o szklana fasada solarna stanowi centralny punkt imponującego hallu wejściowego [fot. 9].

 

Fot. 8. Szpital Onze-Lieve-Vrouw, Aalst. Widok pochylonej szklanej struktury BiPV [fot. http://www.sapa-solar.com]

 

Fot. 9. Hall wejściowy szpitala Onze-Lieve-Vrouw, Aalst. Zalaminowane w szkle ogniwa krystaliczne rozmieszczono w zmiennych odstępach. Przechodzące przez fasadę światło słoneczne tworzy we wnętrzu charakterystyczne efekty wizualne [fot. http://www.sapa-solar.com]

 

Częściowo transparentna instalacja BiPV pełni potrójną funkcję: generuje energię elektryczną, izoluje hall wejściowy przed nadmiernym przegrzaniem i umożliwia doświetlenie naturalnym światłem dziennym.

 

Budowę szklanej ściany poprzedziły wnikliwe analizy. Użyto 236 izolowanych modułów Optisol typu szkło-szkło, o wymiarach 120 x 240 cm. Monokrystaliczne ogniwa krzemowe ułożono w zmiennym rozstawie. U dołu atrium rozmieszczone w większych odstępach przepuszczają odpowiednią ilość światła dla znajdujących się w hallu roślin, w górnej części stopniowo się zwężają dla redukcji efektu oślepiania. Duży ciężar modułów PV wymagał bezpiecznej i wytrzymałej konstrukcji.

 

SAPA BUILDING SYSTEM opracowała aluminiową strukturę ze specjalnymi profilami, w których ukryto wszystkie przewody i złącza. Samoczyszcząca fasada posiada system odwadniania, dzięki czemu osadzające się na modułach zanieczyszczenia są bez problemu spłukiwane.

Każdy metr kwadratowy szklanej fasady fotowoltaicznej produkuje 100 W energii elektrycznej. Rocznie generowanych jest 31 122 kWh energii, którą wprowadza się do sieci energetycznej szpitala.

 

Magdalena Muszyńska-Łanowy

 

Bibliografia
[1] Aschehough Ø., Bell D., BP Solar Skin. A facade concept for a sustainable future, SINTEF Report STF22 A03510, Trondheim 2003
[2] Celadyn W., Przegrody przeszklone w architekturze energooszczędnej, Politechnika Krakowska, Kraków 2004
[3] Prasad D., Snow M. (eds.), Designing with solar power. A Source Book for Building Integrated Photovoltaics (BIPV), Images Publishing, Mulgrave, Earth scan, London, Sterling 2005
[4] Schittich C. (ed.), Building skins. Concepts, layers, materials, Edition Detail, München 2001
[5] www.ademe.fr
[6] www.ipcc.ch
[7] www.sapagroup.com
[8] www.schottsolar.com
[9] www.suntech-power.com

 

Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym

 

patrz też:

 

Aktywne systemy słoneczne , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 12/2010

- Arkada słoneczna budynku „Solar Fabrik” we Freiburgu , Janusz Marchwiński,  Świat Szkła 5/2007

 

- Możliwości technologiczne szkła a poszukiwanie rozwiązań proekologicznych , Katarzyna Zielonko-Jung, Świat Szkła 2/2007   


- Technologia fotowoltaiczna na dachach budynków - spojrzenie architektoniczne , Janusz Marchwiński, Świat Szkła 6/2006 

 

-  Kolektory słoneczne w architekturze budynków niemieszkalnych , Janusz  Marchwiński , Świat Szkła 1/2005

 

 

inne artykuły tego autora:

 

Fotowoltaiczne systemy przeciwsłoneczne , Magdalena Muszyńska-Łanowy , Świat Szkła 3/2011 

 

- Szklane fasady fotowoltaiczne – energooszczędność i komfort Cz. 2 ,  Magdalena Muszyńska-Łanowy , Świat Szkła 1/2011

 

- Szklane fasady fotowoltaiczne - energooszczędność i komfort Część 1 , Magdalena Muszyńska-Łanowy, Świat Szkła 11/2010

 

- Czarne fasady - fotowoltaiczne okładziny CIS, Magdalena Muszyńska-Łanowy, Świat Szkła 7-8/2010

 

- Szkło fotowoltaiczne, Magdalena Muszyńska-Łanowy, Świat Szkła 6/2010

 

- BiPV - fotowoltaika zintegrowana z budynkiem , Magdalena Muszyńska-Łanowy, Świat Szkła 5/2010

 

 

więcej informacji: Świat Szkła 1/2011

inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne

  • Logo - alu
  • Logo aw
  • Logo - fenzi
  • Logo - glass serwis
  • Logo - lisec
  • Logo - mc diam
  • Logo - polflam
  • Logo - saint gobain
  • Logo termo
  • Logo - swiss
  • Logo - guardian
  • Logo - forel
  • vitrintec wall solutions logo

Copyright © Świat Szkła - Wszelkie prawa zastrzeżone.