Wyroby budowlane, w tym oszklenia, właściwie zamontowane muszą spełniać wymagania lokalnych przepisów budowlanych, co w skrócie oznacza, że muszą być wystarczająco bezpieczne.

Obecnie tak zwany „Eurokod 0” (EN 1990 Eurokod: Podstawy projektowania konstrukcji) i Eurokod 1 (EN 1991 Eurokod 1: Oddziaływania na konstrukcje), które zostały wprowadzone przez nadzór budowlany do weryfikacji wymiarowania, są oparte na koncepcji częściowych współczynników bezpieczeństwa.

Metodyka wymiarowania została określona dla prawie wszystkich typów materiałów konstrukcyjnych (według Eurokodów od 2 do 9), w celu sprawdzenia, czy konstrukcje budowlane zostały prawidłowo zaprojektowane.

 

Przepisy techniczne TRLV, TRAV i TRPV (w skrócie: TRXV) dla szkła od pewnego już czasu funkcjonują jako zasady projektowania. Zostały opracowane na podstawie „starej metody” tak zwanego „zul-σ-KONZEPT”, czyli globalnego współczynnika bezpieczeństwa, w wyniku czego trzeba bezwarunkowo oraz w bardzo kłopotliwy i nieelegancki sposób łączyć reguły odnoszące się do różnych pojęć.

 

2014-02-22-1

Rys.1. Różne warunki pracy oszklenia

 

Po opublikowaniu części 1 i 2 normy DIN 18008 w 2010 r., są dostępne zasady dotyczące wyrobów budowlanych wykonanych ze szkła, w tym reguły dotyczące projektowania, jak również przepisy dotyczące przeszkleń podpartych liniowo, oparte na na nowej koncepcji. Jednak obejmują one mniejszy zakres rozwiązań w stosunku do regulacji TRXV i mogą być łączone z nimi, lecz nie jest to zbyt łatwe, ze względu na inną koncepcję bezpieczeństwa określoną w regulacjach TRXV. Części 3, 4 i 5 zostały opracowane stosunkowo szybko i opublikowane w ostatecznej wersji w lipcu 2013 r.

 

Wkrótce się okaże, kiedy i w jakim zakresie, normy DIN 18008 zostaną wprowadzone do obowiązkowego stosowania. Obecnie, te normy mogą być stosowane nieobowiązkowo, w celu wykorzystania najnowszej techniki budowlanej i aktualnej wiedzy inżynierskiej, do odpowiedniej weryfikacji wymiarowanej konstrukcji, szczególnie w kontekście „projektów wyjątkowych” – rozwiązań, które powinny uzyskać aprobatę od niezależnej budowlanej instytucji weryfikującej.

 

2014-02-22-2

 

Uregulowania prawne

 

Okna i drzwi – oszklenie podparte liniowo

Weryfikacja zgodna z DIN 18008 formalnie różni się od przeprowadzanej zgodnie z TRXV i może być bardziej czasochłonna. Jednak dodatkowy wysiłek potrzebny do weryfikacji według nowej koncepcji jest przede wszystkim związany z określeniem w nowej normie bardziej kompleksowej kombinacji różnych obciążeń (mogących występować równocześnie). Przy użyciu w projekcie szkła float, znacznie więcej przypadków projektowych powinno być analizowanych w związku z różnymi współczynnikami kmod dla różnych wpływów. Pomocne jest tutaj dobre zrozumienia systemów symulacji komputerowych (EDP Electronic Data Processing) i wsparcie zapewniane przez nie.

 

Znane uproszczenie weryfikacji, określone w TRLV zostało również włączone do 18008 DIN i uzupełnione o przypadek potrójnej szyby izolacyjnej (dwukomorowej z trzema taflami szkła - patrz tab. 2).

 

2014-02-23-1

 

Generalnie można stwierdzić, że według procedur DIN 18008, oszklenie z hartowanego szkła może być zaprojektowane z cieńszych tafli w porównaniu do procedur TRXV dla tego samego obciążenia. W przypadku zastosowania szkła typu float, nie jest jednak możliwe takie uogólnienie dla okien wykraczających poza granice określone w tab. 2.

 

2014-02-23-2

 

 

Dodatkowe wymagania - szklenie bariery bezpieczeństwa

Przykładowo warunkiem zastosowania oszklenia o wysokości od podłogi do sufitu (bez dodatkowej poręczy), jest zapewnienie, że funkcję bariery bezpieczeństwa chroniącej przed upadkiem z dużej wysokości będzie spełniało samo oszklenie zamontowane w takim oknie. Norma DIN 18008 w części 4 zawiera zasady prowadzące do tego celu.

 

W tym przypadku określono trzy procedury do sprawdzania bezpieczeństwa przed uderzeniami tzw. ciałem miękkim (symulującym zderzenie człowieka):

- komponent badany na zasadzie próby uderzenia wahadłem składającym się z podwójnego zestawu opon, opisanej w załączniku A;

- zgodność budowy szklanej konstrukcji z konstrukcją testowaną wcześniej, która pomyślnie przeszła próbę (rodzaj konstrukcji wg załącznika B), zgodność montażu wg załącznika D;

- weryfikacja obliczeniowa konstrukcji szklanych, zgodnie z załącznikiem C, weryfikacja zgodności montażu konstrukcji wg załącznika D.

 

2014-02-23-3

 

Narzędzia

Z chwilą publikacji ostatecznej wersji normy i rychłym wprowadzeniem do stosowania przez nadzór budowlany, możemy spodziewać się pojawienia innych pomocy w postaci nowch książek z tabelami projektowymi lub nawet nowych edycji odpowiednio aktualizowanych, a także nowych programów komputerowych do obliczeń konstrukcji szklanychwg nowej metodyki. Przy tym należy pamiętać, że projektanci konstrukcji – użytkujący te programy – są nadal zawsze odpowiedzialni za podanie prawidłowych wyników obliczeń. Program komputerowy jest jedynie narzędziem ułatwiającym pracę. Niekompatybilne oprogramowanie lub nieprawidłowo wpisane dane, a nawet błędy w programowaniu nie zdejmują odpowiedzialności z projektanta.

 

2014-02-23-4

 

Podsumowanie

Norma DIN 18008 zapewnia takie same ułatwienia w procedurach dla weryfikacji oszkleń okiennych jak te, które rozporządzenie TRLV wprowadziło ostatnio. Oznacza to, że nie będzie tu żadnych zmian. Jeśli wymagane jest dokładne wymiarowanie, weryfikacja może być nieco bardziej skomplikowana. Może to zostać skompensowane poprzez wprowadzenie programów komputerowych (choćby w postaci prostego arkusza kalkulacyjnego). Stosowanie tylko jednej metodyki wymiarowania do szkła i do innych elementów konstrukcyjnych, na przykład do elementów montażowych lub podkonstrukcji, umożliwia uniknięcie podwójnego określania obciążenień i zmniejszenie wysiłku na to poświęconego.

 

Przyszłe regulacje

Na podstawie odpowiednich decyzji politycznych prace nad przygotowaniem rozporządzenia europejskiego dla szkła, tzw Eurokod 10, opartego na koncepcji częściowych współczynników bezpieczeństwa, już się rozpoczęły. Oczekuje się, że przejście z DIN 18008 na Eurokod 10 będzie znacznie łatwiejsze niż z TRXV na DIN 18008.

 

2014-02-24-1

Rys. 2 Porównanie metodyki obliczeń

 

Metodyka obliczeń wg DIN 18008

Zdolność do przenoszenia obciążeń: Ed ≤ Rd
Ed - wartość obliczeniowa obciążenia
Rd – nośność (np. wartość obliczeniowa wytrzymałościna zginanie)

 

Szkło wzmacniane termicznie/hartowane

2014-02-24-2

Szkło niewzmacniane termicznie

2014-02-24-3

kc współczynnik uwzględniający rodzaj konstrukcji


γM częściowy współczynnik bezpieczeństwa
       1.5 wzmacniane termicznie/hartowane
       1.8 bez wzmacnianai termicznego


kmod współczynnik uwzględniający rodzaj obciążenia (czas trwania obciążenia)
       0,7 krótkotrwałe (wiatr, parcie tłumu)
       0,4 długotrwałe (śnieg, temperatura)
       0.25 stałe (ciężar)

Dodatkowe elementy
VSG: fk x 1.1
Obciążenie krawędzi taflii fk x 0,8

Źródło: Siebert, G.: Tragende Bauteile aus Glas, Ernst&Sohn, 2012, Berlin

(...)

 

Univ.-Prof. Dr.-Ing. Geralt Siebert

Artykuł powstał na podstawie wykładu wygłoszonego na International Rosenheim Window & Facade Conference 2013. Pełna oryginalna wersja wykładu dostępna na stronie www.ift-rosenheim.de

 

Bibliografia

DIN 18008-1: 2010-12 : Szkło w budownictwie – Zasady projektowania i wykonania – Cz. 1 Warunki i zasady ogólne
DIN 18008-2: 2010-12: Szkło w budownictwie – Zasady projektowania i wykonania – Cz. 2 Systemy szklenia podparte liniowo
DIN 18008-2: 2011-04 : Szkło w budownictwie – Zasady projektowania i wykonania – Cz. 2 Systemy szklenia podparte liniowo – Poprawka do DIN 18008-2: 2010-12
DIN 18008-3: 2013-07 : Szkło w budownictwie – Zasady projektowania i wykonania – Cz. 3 Systemy szklenia mocowane punktowo
DIN 18008-4: 2013-07 : Szkło w budownictwie – Zasady projektowania i wykonania – Cz. 4 Dodatkowe wymagania dla szklanych balustrad ochronnych
DIN 18008-5: 2013-07 : Szkło w budownictwie – Zasady projektowania i wykonania – Cz. 5 Dodatkowe wymagania dla szklanych elementów z możliwością chodzenia
DIN 18008-6 (w przygotowaniu): Szkło w budownictwie – Zasady projektowania i wykonania – Cz. 6 Dodatkowe wymagania wobec przeszklenia z możliwością chodzenia w celu czyszczenia i konserwacji
DIN 18008-7 (w przygotowaniu): Szkło w budownictwie – Zasady projektowania i wykonania – Cz. 7 Konstrukcje specjalne
TRLV: Przepisy techniczne dotyczące stosowania przeszkleń podpartych liniowo, wersja ostateczna sierpień 2006, DIBt Official Communication 3/2007
TRPV: Przepisy techniczne w zakresie projektowania, oceny i montażu obiektów budowlanych i ich elementów, wersja ostateczna sierpień 2006, DIBt Communication 3/2007
TRAV: Przepisy techniczne dotyczące stosowania przeszkonych barier ochronnych, wersja styczeń 2003. DIBt Communication 2/2003.
EN 1990: 2010-12. Eurokod – Podstawy projektowania konstrukcji
DIN EN 1990/NA: 2010-12. National Annex – Nationally determined parameter – Eurocode: Basis of design
EN 1991-1-1: 2010-12: Eurokod 1: Oddziaływania na konstrukcje – Część 1-1: Oddziaływania ogólne – Ciężar objętościowy, ciężar własny, obciążenia użytkowe w budynkach
DIN EN 1991-1-1/NA: 2010-12: Załącznik krajowy – Krajowo określone parametry - Eurokod 1: Oddziaływania na konstrukcje – Część 1-1: Oddziaływania ogólne – Ciężar objętościowy, ciężar własny, obciążenia użytkowe w budynkach
EN 1991-1-3: 2010-12: Eurokod 1 – Oddziaływania na konstrukcje – Część 1-3: Oddziaływania ogólne – Obciążenie śniegiem
DIN EN 1991-1-3/NA: 2010-12 Załącznik krajowy – Krajowo określone parametry – Eurokod 1 – Oddziaływania na konstrukcje – Część 1-3: Oddziaływania ogólne – Obciążenie śniegiem
EN 1991-1-4: 2010-12: Eurokod 1: Oddziaływania na konstrukcje – Część 1-4: Oddziaływania ogólne – Oddziaływania wiatru
DIN EN 1991-1-4/NA: 2010-12 Załącznik krajowy - Krajowo określone parametry – Eurokod 1: Oddziaływania na konstrukcje – Część 1-4: Oddziaływania ogólne – Oddziaływania wiatru
Siebert, G., Maniatis, I; Tragende Bauteile aus Glas – Grundlagen, Konstruktion, Bemessung, Beispiele (Elementy nośne wykonane ze szkła – Podstawy, konstrukcje, projektowanie, przykłady), Ernst & Sohn – Verlag für Architektur und technische Wissenschaften GmbH & Co. KG, Berlin, 2nd completely revised edition 2012

 

patrz też:

- Balustrady szklane zgodne z DIN 18008. Weryfikacja za pomocą symulacji MES, Harald W. Krewinkel, Świat Szkła 04/2013

- Bariery ochronne ze szkła Obliczenia zamiast badań?, Benno Eierle, Harald Krewinkel, Świat Szkła 01/2013

- Dobór szkła na balustrady wg przepisów polskich i niemieckich, Tadeusz Michałowski, Świat Szkła 05/2012

Prawidłowy montaż osłonowych przekryć szklanych Część 2 , Barbara Siebert, Ulf Bertrams, Świat Szkła 04//2011

- Prawidłowy montaż osłonowych przekryć szklanych Część 1 , Barbara Siebert, Ulf Bertrams, Świat Szkła 03//2011

- Podstawowe zasady doboru szkła na fasadę Część 2, Monika Magiera, Świat Szkła 07/2007

- Podstawowe zasady doboru szkła na fasadę Część 1, Monika Magiera, Świat Szkła 05/2007

  

Całość artykułu w wydaniu drukowanym i >elektronicznym 
Inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne
Więcej informacj: Świat Szkła 02/2014

 

  • Logo - alu
  • Logo aw
  • Logo - fenzi
  • Logo - glass serwis
  • Logo - lisec
  • Logo - mc diam
  • Logo - polflam
  • Logo - saint gobain
  • Logo termo
  • Logo - swiss
  • Logo - guardian
  • Logo - forel
  • vitrintec wall solutions logo

Copyright © Świat Szkła - Wszelkie prawa zastrzeżone.