Relacja z konferencji ‘Modułowo Komfortowo Kompaktowo’
„Jeśli, myśląc o budownictwie przyszłości, skupimy się tylko na energooszczędności – stracimy.” O kompleksowym podejściu do nowoczesnego budownictwa modułowego w standardzie pasywnym, spełniającym wymogi standardu Multi Comfort rozmawiano 22 stycznia 2018 roku w Warszawie podczas briefingu prasowego i debaty polsko-duńskiej z udziałem ekspertów Multi Comfort Saint-Gobain, BJERG Arkitektur, NILAN i ELMOT.
Budownictwo pasywne od lat święci triumfy na zachodzie, zwłaszcza w Niemczech, Austrii i Skandynawii. W Polsce kojarzy się wciąż ze wznoszeniem drogich, skomplikowanych obiektów, na których budowę pozwolić mogą sobie najbogatsi ekscentrycy. Firmy BJERG, NILAN i ELMOT, posiadające wieloletnie doświadczenie w realizacji obiektów mieszkalnych i użyteczności publicznej w Skandynawii, we współpracy z Multi Comfort Saint-Gobain postanowiły odczarować mit modułowego domu nieskoenergetycznego.
W konferencji, na którą składały się brefing prasowy i debata polsko-duńska, wzięli udział goście z Danii - założyciel BJERG Arkitektur Kjeld Bjerg oraz właściciel i założyciel NILAN Torben Andersen, a także ekspert od akustyki dr inż. Leszek Dulak z Politechniki Śląskiej. Wśród zgromadzonych w Sali Lustrzanej SARPu nie zabrakło dziennikarzy branżowych, inwestorów, projektantów oraz miłośników budownictwa przyszłości.
Podczas briefingu prasowego szczegółowo omówiono specyfikę i kryteria realizacji budynków w najwyższym standardzie dla budownictwa Multi Comfort Saint-Gobain w kontekście poszanowania zdrowia ludzi i środowiska naturalnego. Dokonano charakterystyki urządzeń i systemów dostarczanych przez firmę NILAN, które w innowacyjny sposób realizują ideę kompaktowości w zakresie m.in. wentylacji mechanicznej, zapewniającej zdrowy klimat i komfort w budynkach, niskie zużycie energii z poszanowaniem środowiska naturalnego.
Ostatnią część poświęcono omówieniu studiów przypadku. Firma Elmot przedstawiła przykłady obiektów modułowych zrealizowanych w Skandynawii: szkół, przedszkoli oraz domów jedno- i wielorodzinnych. Następnie zaprezentowała wyprodukowany w swojej fabryce modułowy dom niskoenergetyczny umiejscowiony w Gniewie, którego parametry, dzięki precyzyjnie przeprowadzonemu procesowi budowlanemu, są tożsame z parametrami standardu Multi Comfort Saint-Gobain.
Briefing zakończyło biuro architektoniczne BJERG, które przedstawiło katalog 12 jednorodzinnych modułowych domów spełniających wymogi standardu Multi Comfort z możliwością personalizacji. To pierwszy taki w Polsce katalog stworzony we współpracy z firmą ELMOT, w oparciu o doświadczenia architektów i producenta zgromadzone podczas wieloletniej realizacji obiektów o różnym przeznaczeniu w Skandynawii. Daje on inwestorom możliwość wyboru spośród kilkunastu różnorodnych projektów, gwarantujących niskie zużycie na poziomie budynku pasywnego przy jednoczesnym zapewnieniu 4 komfortów: termicznego, dobrej jakości powietrza, wizualnego i akustycznego.
Podczas debaty polsko-duńskiej, którą poprowadził prezes SPIUG Janusz Starościk, dyskutowano na temat komfortu i budownictwa modułowego w perspektywie dobrych praktyk ze Skandynawii w odniesieniu do polskich realiów. Debatę zakończyła rozmowa o tym, czy Polaków „stać na to”, by nie wdrażając standardów budownictwa zrównoważonego poświęcić zdrowie, dobre samopoczucie i kondycję środowiska naturalnego.
- Perspektywa zmian klimatycznych, bezpowrotnie wpływających na kondycję planety i zdrowie zamieszkujących ją ludzi sprawia, że w branży budowlanej nieustannie poszukuje się nowych rozwiązań gwarantujących powstawanie obiektów z poszanowaniem potrzeb człowieka i środowiska naturalnego.
Kluczem do propagowania tych rozwiązań w Polsce jest budowanie świadomości inwestorów, którzy dzięki przykładom konkretnych realizacji są w stanie wyobrazić sobie korzyści związane z użytkowaniem komfortowych obiektów. Wierzymy, że współpraca między BJERG, ELMOT i NILAN w myśl programu Multi Comfort Saint-Gobain, przyczyni się do realnej poprawy jakości życia użytkowników obiektów powstałych w wyniku tej kooperacji – podsumował Kjeld Berg z biura architektonicznego BJERG Arkitektur.
Top 7 zagadnień z konferencji ‘Modułowo Komfortowo Kompaktowo’
#1 Multi Comfort w budownictwie – dlaczego ważne jest budowanie z uwzględnieniem 4 komfortów
– Obecnie, w zurbanizowanym świecie, ludzie spędzają w budynkach do 90% czasu. Kluczem do naszego dobrego samopoczucia staje się więc odczuwanie komfortu w pomieszczeniach, wewnątrz których pracujemy, odpoczywamy, uczymy czy bawimy się – mówił podczas briefingu prasowego Piotr Wereski, Technical Habitat Manager Multi Comfort Saint-Gobain.
– Dużo mówi się o warunkach, w których funkcjonuje człowiek na zewnątrz – o smogu czy wysokim stężeniu CO2 negatywnie wpływających na nasze zdrowie. Milczy się jednak o tym, że we wnętrzach zanieczyszczenia są na dużo wyższym poziomie, a jedynym aktywnym ich pochłaniaczem są nasze płuca. Tylko doskonale zaizolowany, szczelny i odpowiednio wentylowany budynek zagwarantuje nam dogodne do życia warunki w pomieszczeniach. W centrum myślenia o nowoczesnym budownictwie jest człowiek – jego potrzeby, jego zdrowie i samopoczucie. Standard Multi Comfort wykorzystuje obecne już technologie i materiały, by w toku współpracy z certyfikowanymi architektami Passive House, doświadczonymi producentami systemów i domów modułowych, tworzyć obiekty zapewniający użytkownikom ten właściwy, nieoceniony luksus, czyli największą możliwą ilość naturalnego światła, doskonałą akustykę, świeże i czyste powietrze oraz stałą temperaturę. Zwróćmy uwagę na prostą zależność – kiedy w pierwszej kolejności zadbamy o zdrowie człowieka niejako w gratisie otrzymujemy szereg korzyści wpływających na kondycję środowiska. Dom w standardzie Multi Comfort, w którym my czujemy się dobrze, dodatkowo zużywa dużo mniej energii i nie truje otoczenia – zauważa Piotr Wereski.
– Inwestorzy decydujący się na budowę obiektów w standardzie Multi Comfort mają zagwarantowane, oprócz niskiego zużycia energii na poziomie budynku pasywnego, odczuwanie komfortu termicznego określanego odpowiednią temperaturą adekwatną do rodzaju pomieszczenia, aktywności użytkowników czy pory roku, komfortu wizualnego określanego przez maksymalne wykorzystanie naturalnego światła dziennego do oświetlenia pomieszczeń, w których przebywa się w ciągu dnia itd., komfortu akustycznego określanego przez niski, nieuciążliwy poziom hałasu w pomieszczeniach oraz komfortu dobrej jakości powietrza określanego przez dopływ świeżego, czystego powietrza gwarantującego niski poziom CO2 i odpowiednią wilgotność itd. – podkreśla Piotr Wereski.
– Uzyskanie tych korzyści nieodzownie wiąże się z kompleksową realizacją procesu budowlanego wg kryteriów standardu Multi Comfort Saint-Gobain. Determinują one dobór warstw budowlanych. Stanowią kryterium kontrolne przy weryfikacji projektu architektonicznego. Są oczywistym punktem odniesienia w fazie testów, takich jak np. Blower Door, który dotyczy szczelności budynku i dalej certyfikacji ukończonego obiektu. Na koniec stają się tożsame z faktycznymi parametrami domu – mówił w czasie debaty Piotr Wereski.
#2 Duńskie doświadczenia z budownictwem modułowym
– W Danii inwestor nie dostanie pozwolenia na budowę, jeśli nie przedstawi świadectwa energetycznego dla wybranego projektu. Myślenie o ekologii jest tu fundamentem prowadzenia jakichkolwiek prac budowlanych – podkreślił w debacie Kjeld Bjerg, założyciel biura architektonicznego BJERG Architektur. – Naszym celem jest ciągła optymalizacja. Realizując obiekty efektywne energetyczne, wyciągamy wnioski, by przy każdym kolejnym projekcie wdrażać coraz to lepsze, bardziej dopasowane rozwiązania realnie wpływające na zdrowie ludzi i kondycję otaczającego ich środowiska. Zaprezentowany katalog jest jedynie punktem wyjścia – dzięki współpracy z doświadczonymi partnerami takimi jak Multi Comfort Saint-Gobain, ELMOT i NILAN, holistycznie podchodzimy do realizacji inwestycji. Daje nam to możliwość idealnego dopasowania projektu do potrzeb inwestora i finalnie użytkowników obiektu – dodał Kjeld Bjerg.
– Najczystsze kWh to te, których nie zużywamy. Naszą misją, jako biura architektonicznego jest pokazywanie, że da się projektować inaczej - nowocześnie i mądrze. Zaprezentowane w katalogu pasywne domy jednorodzinne spełniają wymogi Multi Comfortu w zakresie zapewnienia optymalnej temperatury, wilgotności i czystości powietrza, dużej ilości światła naturalnego oraz doskonałej akustyki. Każdy z nich można doposażyć np. w instalację fotowoltaiczną, która może - już i tak niskie - koszty związane z eksploatacją obiektu obniżyć do zera – podkreślał podczas debaty Mateusz Płoszaj-Mazurek z biura architektonicznego BJERG.
#3 Wymogi duńskie dotyczące wentylacji i komfortu
– Od 45 lat produkujemy i rozwijamy najwyższej jakości, energooszczędne systemy wentylacyjne i pompy ciepła. W Skandynawii i Europie dostarczane przez nas rozwiązania docenia się za to, że gwarantują oszczędność, tworzą zdrowy klimat wewnątrz budynków oraz są przyjazne dla środowiska naturalnego. Doświadczenie gromadzone przez cztery dekady dowiodło, że jedynie kompaktowe rozwiązania umożliwiają osiągnięcie szeregu korzyści w ramach pracy jednego urządzenia czy skonsolidowanego systemu – mówił Torben Andersen, założyciel firmy NILAN dostarczającej innowacyjne systemy dla budynków w oparciu o pomy ciepła klasy premium. – Jako pierwsi wprowadziliśmy rekuperację aktywną, dzięki której ogrzewamy i chłodzimy powietrze wolne od zanieczyszczeń i posiadające odpowiednią wilgotność oraz dostarczamy ciepłą wodę użytkową. To, w połączeniu z optymalizacją miejsca – nie ma wymogu posiadania kotłowni, czy możliwością podłączenia do systemu okapu kuchennego sprawia, że niskie koszty eksploatacji są jedynie dopełnieniem, wisienką na torcie korzyści.
– Po raz pierwszy w historii spotykamy się z sytuacją, w której wyprzedzamy wymogi legislacyjne w zakresie budownictwa. To, co dopiero stanie się standardem w naszym kraju za sprawą zmiany Warunków Technicznych, my oferujemy już teraz. Co więcej, napędzani doświadczeniem zdobytym w Skandynawii rozwijamy możliwość doposażenia naszych systemów o fotowoltaikę czy gruntowe pompy ciepła. Wszystko po to, by śmielej zwrócić się w stronę ekologicznego pozyskiwania energii. Mamy nadzieję, że kolejne obiekty realizowane wg standardu Multi Comfort Saint Gobain pozwolą przekonać inwestorów, że jedynie mądre, nowoczesne budownictwo jest w stanie zagwarantować im zdrowie, komfort użytkowania i oszczędność bez kompromisów – mówi Jacek Kamiński, prezes NILAN Polska.
#4 Czy w Polsce wymogi legislacyjne w zakresie budownictwa są dla branży wsparciem?
– W Polsce zapowiadane na 2021 rok zmiany Warunków Technicznych zaostrzą wymagania dotyczące efektywności energetycznej budynków. Dla przykładu współczynnik Ep, który określa maksymalne roczne zapotrzebowanie na energię, wynosi teraz 95 kwh/m2-rok, a w 2021 roku nie będzie on mógł przekroczyć 70 kWh/m2-rok. Z drugiej strony inwestorzy i wykonawcy nie będą zobligowani do stosowania wszystkich przepisów. Dotyczy to np. przeprowadzenia testu szczelności powietrznej obiektu, mimo iż to najprostszy i najtańszy sposób na to, by sprawdzić, czy powłoka zewnętrza wykonanego budynku jest szczelna, czyli pozwoli zachować wymagany w WT parametr zapotrzebowania na energię. To, co w Skandynawii jest standardem, u nas stanowić będzie jedynie „wytyczną” – mówił Piotr Wereski, Habitat Technical Manager Multi Comfort Saint-Gobain.
– Realizowane wg standardu Multi Comfort Saint-Gobain obiekty użyteczności publicznej to oszczędność całego społeczeństwa. Utrzymanie jednostek finansowanych z podatków mogłoby być tańsze, dzięki obniżeniu kosztów eksploatacji. Ponadto nasze dzieci, seniorzy, osoby chore w placówkach medycznych czy my w biurach mielibyśmy zagwarantowane czyste powietrze o odpowiedniej wilgotności, optymalną temperaturę, dużą ilość naturalnego światła dziennego i doskonałą akustykę. Wszystkie te czynniki mają ogromny wpływ na naszą aktywność w pomieszczeniach, możliwość skupienia się, efektywność czy zwyczajnie samopoczucie – podsumował Sławomir Kocur, lider projektu Multi Comfort w Polsce.
#5 Akustyka – komfort, którego wartości nie doceniamy
– Jednym z najczęściej pomijanych czynników, a w rzeczywistości mającym największy wpływ na wartość obiektu, nasze zdrowie i samopoczucie jest akustyka. Dopóki nie musimy wracać po długim dniu pracy do domu, w którym zza jednej ściany słyszymy jak syn sąsiadki ćwiczy grę na pianinie, zza drugiej dobiega hałas powodowany przez sąsiada testującego nowy sprzęt audio, zza kolejnej dobiegają krzyki pary kłócącej się o pilota do TV, a przez sufit dudnią kroki sąsiadki dumnie przemierzającej mieszkanie w obcasach, dopóty nie docenimy wartości, jaką jest komfort ciszy. Brak komfortu akustycznego w pomieszczeniach to kołowrotek. Zmęczenie, brak skupienia, rozdrażnienie, bezsenność… wpływają niekorzystnie na nasze zdrowie – mówił dr inż. Leszek Dulak, ekspert od akustyki z Politechniki Śląskiej.
– W przypadku budownictwa niskoenergetycznego już pierwszy etap realizacji obiektu, jakim jest projektowanie, wymaga uwzględnienia wszystkich norm, m.in. akustycznej PN-B-02151-3. Wyodrębniono w niej różne typy przestrzeni bytowych wraz z określeniem dopuszczalnych poziomów hałasu. Norma zawiera wymagania dla budownictwa mieszkaniowego i obiektów użyteczności publicznej oraz zalecenia dla budownictwa jednorodzinnego. Niestety, deweloperzy nie rzadko nie stosują się do owych zaleceń, czego skutki odczuwają później mieszkańcy. Adaptacja mieszkania z wadą akustyczną generuje ogromne koszty. Nawet jeśli zdecydujemy się sprzedać takie mieszkanie czy dom, jego wartość będzie o wiele niższa – przypomina Leszek Dulak.
#6 Czy łatwo jest spełnić wymogi Multi Comfortu w budynkach modułowych?
– 2 godziny i 53 minuty! Tyle potrzebowaliśmy, by na przygotowanych wcześniej fundamentach na działce w Gniewie stanął dom modułowy o powierzchni 85m2. Cały proces budowlany, od projektu, przez pozwolenie na budowę po wprowadzenie się mieszkańców, trwał jedynie 7 miesięcy. Czteroosobowa rodzina za rok eksploatacji budynku zapłaci łącznie jedynie 1100 zł – mówił podczas briefingu prasowego Jarosław Wasielewski, prezes firmy ELMOT produkującej obiekty modułowe.
– Niskie zapotrzebowanie na energię takich obiektów to jednak nie najważniejsza zaleta. Tym, co stanowi o przewadze budownictwa modułowego nad tradycyjnym, jest możliwość zaprojektowania i wyprodukowania obiektu przy dokładnie oszacowanych parametrach, jakie musi osiągnąć, by spełnić wymogi standardu Multi Comfort. Ich uzyskanie gwarantuje zastosowanie określonych materiałów budowlanych i wyprodukowanie z ich użyciem poszczególnych modułów w fabryce, gdzie mamy kontrolę nad całym procesem. Spełnienie wymogów Multi Comfort obliguje zespół specjalistów do pełnego zaangażowania na każdym etapie kompleksowo realizowanej inwestycji. Inwestor od początku jednak zna scenariusz, wg którego będziemy postępować – wie, jak będzie wyglądał jego dom, ile będzie kosztował, ile czasu zajmie jego wzniesienie oraz ile zapłaci za późniejsze eksploatowanie. Nie czekają na niego żadne niespodzianki. Co więcej, może on powiedzieć „buduję więc sprawdzam” – powstały obiekt poddawany jest testom, których wynikiem jest przyznanie certyfikatu – dodaje Jarosław Wasielewski.
#7 Czy możemy sobie wyobrazić scenariusz, że budujemy domy energooszczędne, pozbawione atrybutów, jakie daje Multi Comfort?
– Jeśli, myśląc o budownictwie przyszłości, skupimy się tylko na energooszczędności – stracimy. Oczywiście, codziennie powstają obiekty energooszczędne, które charakteryzują się niskimi kosztami eksploatacji. Poświęcanie zdrowia, samopoczucia i dobra środowiska dla tańszych rachunków jest jednak ślepą uliczką. Budynek może zużywać mało energii, ale może nie być wentylowany, powietrze może posiadać zbyt dużą/niską wilgotność, w pomieszczeniach będzie mało światła ze względu na źle rozmieszczone okna, a hałas dobiegający zza ścian nie pozwoli na skupienie się. W obiektach Multi Comfortowych: domach jedno- i wielorodzinnych, przedszkolach, szkołach, przychodniach czy biurowcach mamy zagwarantowane uzyskanie wszystkich 4 komfortów przy jednoczesnym niskim zużyciu energii – mówił podczas debaty Sławomir Kocur, lider projektu Multi Comfort w Polsce.
– Aby zadbać o zdrowie ludzi i środowisko, w którym żyją, trzeba realizować obiekty, zapewniające ich użytkownikom komfort w zakresie m.in. dużej ilości światła, świeżego powietrza, dobrej akustyki i optymalnej temperatury. Takie warunki zagwarantuje tylko obiekt zaprojektowany z myślą o człowieku wg najwyższego standardu – dodaje Sławomir Kocur.
