W przypadkach zagrażających zdrowiu i życiu, naturalną reakcją człowieka jest ucieczka z miejsc niebezpiecznych. Wiąże się ona z różnymi niekontrolowanymi zachowaniami, mogącymi utrudniać ewakuację z zagrożonego pomieszczenia innym osobom, a nawet spowodować wśród nich wypadki śmiertelne. Mimo paniki, hałasu, strachu, wyjście z budynku musi być zagwarantowane. Tylko odpowiednie okucia i zamki instalowane w drzwiach ewakuacyjnych i antypanicznych umożliwiają szybką i sprawną ewakuację nawet wówczas, gdy drzwi zostały uprzednio zamknięte na klucz.
W trosce o nasze bezpieczeństwo
Ochrona ludzi przebywających w budynku, nie tylko w czasie pożaru, lecz także we wszystkich codziennych sytuacjach zagrożenia jest celem nadrzędnym. W Unii Europejskiej i Krajach Stowarzyszonych są wdrażane jednolite normy określające wyposażenie drzwi ewakuacyjnych i antypanicznych (w Polsce obowiązują od 15.12.2002 w myśl § 236 rozporządzenia Ministerstwa Infrastruktury w sprawie wyjścia z pomieszczeń bezpośrednio na zewnątrz budynku… Dz.U. nr 75, poz. 690 z 15.06.2002).
Zamki, okucia oraz akcesoria montażowe instalowane w tych drzwiach są sprawdzane łącznie przez uprawnione laboratoria, a co za tym idzie, będą mogły być sprzedawane oraz montowane wyłącznie jako przetestowana jednostka.
Produkty te będą oznaczane specjalnym logo (patrz rysunki) w celu ułatwienia odbiorcom znalezienia indywidualnych rozwiązań.
Grupa przedsiębiorstw GU już produkuje w/w artykuły wg norm EN 179 i EN 1125 i zamierza w najbliższej przyszłości dopasować cały swój program do nowych norm.
Wymagania w systemach drzwi ewakuacyjnych
Norma EN 179 i EN 1125 określa dwa systemy drzwi ewakuacyjnych, tj. drzwi w wyjściach ewakuacyjnych i drzwi antypaniczne. Zgodnie z normą EN 179, drzwi w wyjściach ewakuacyjnych instalowane są w budynkach, w których nie podlegają one publicznemu ruchowi i których funkcja znana jest ich użytkownikom.
Należą również do nich drzwi w wyjściach dodatkowych w budynkach użyteczności publicznej, które są przekraczane tylko przez osoby uprawnione. Dopuszczalne na tych drzwiach elementy okuć to klamki i płytki naciskowe.
Natomiast drzwi antypaniczne mogą być zabudowane w budynkach użyteczności publicznej, w których użytkownikom nie jest znana funkcja drzwi antypanicznych i którzy w sytuacji awaryjnej muszą umieć je obsłużyć bez dodatkowych wskazówek. Te budynki to m. in.: szpitale, szkoły, budynki administracji, urzędy pocztowe, hotele i centra handlowe.
Dopuszczalne na tych drzwiach elementy okuć to drążki i listwy naciskowe.
W obu przypadkach czas otwarcia drzwi zamkniętych na klucz od strony wewnętrznej, bez użycia klucza, powinien być krótszy od 1 sekundy.
Stosowane okucia w drzwiach ewakuacyjnych i antypanicznych
Okucia instalowane w drzwiach na wyjściach ewakuacyjnych to klamki lub płytki naciskowe. Norma EN 179 określa takie wyprofilowanie klamki, aby była skierowana do powierzchni skrzydła drzwi (kształt U) w celu zmniejszenia ryzyka okaleczenia lub utrudnienia ewakuacji. Komplety okuć mogą zawierać klamkę lub klamkę/gałkę. Zalecone jest mocowanie na przestrzał dla stabilnego działania. Akcesoria montażowe są częścią kompletnego zestawu okuć we wspólnym opakowaniu.
Okucia instalowane w drzwiach antypanicznych to drążki i listwy naciskowe, mocowane od ewakuacyjnej strony drzwi. Od strony zewnętrznej należy zamocować odpowiednio: klamki, szyldy z gałką lub szyldy ślepe. Występuje tu również mocowanie na przestrzał, jak w przypadku drzwi ewakuacyjnych. W drzwiach dwuskrzydłowych skrzydło bierne z przeciwzamkiem ryglującym góra/dół powinno być również wyposażone w drążek lub płytkę naciskową. Okucia zewnętrzne i akcesoria montażowe także w tym przypadku są częścią sprawdzonej jednostki kontrolnej i opakowania.
GU BKS proponuje drążki naciskowe w wykonaniu poliamidowym grafitowym, aluminiowym i ze stali nierdzewnej do drzwi jedno- i dwuskrzydłowych, płaszczowych i profilowych (odpowiednio B 7172/92 4000 i B 7170 4000).
Zamek i systemy okuć jako kompletna jednostka
Stosowanie kombinacji zamków i okuć różnych producentów powoduje często komplikacje w działaniu drzwi ewakuacyjnych i antypanicznych. Z uwagi na to GU BKS proponuje jednolicie oznaczone zamki, okucia i akcesoria, sprawdzone i sprzedawane łącznie w kompletnych zestawach.
Takie rozwiązanie jest gwarancją spójności produktów i niezawodności działania, istotną dla użytkowników oraz projektantów. Przedstawione poniżej propozycje produktów uwzględniają nowe wymagania stawiane drzwiom ewakuacyjnym i antypanicznym, również w zakresie ochrony antywłamaniowej i przeciwpożarowej.
Seria 21
Zamek samoryglujący BKS- automatyczne ryglowanie zapadki i zasuwki, dzięki dźwigni wyzwalającej; zbędna zapadka pomocnicza
- brak konieczności ręcznego zamykania drzwi,
- dopuszczone jako produkt ochrony ppoż., zgodnie z DIN 18250
- funkcje antypaniczne B+C+E
- głębokość 55, 65, 70, 80 i 100 mm
- przeznaczony do drzwi 1 i 2-skrzydłowych
- różne wersje listew /forma, optyka/
Seria 19
Zamek samoryglujący BKS- automatyczne ryglowanie zapadki i zasuwki, zapewnione przez zintegrowaną dźwignię wyzwalającą; brak potrzeby zastosowania zapadki pomocniczej
- brak konieczności ręcznego zamykania drzwi
- dopuszczony do łączenia z okuciami BKS – DIN EN 1125+DIN EN 179
- ochrona ppoż., zgodnie z DIN 18250 + DIN EN 1634
- funkcja antypaniczna B możliwość przełączania w trybie dziennym + C+ E
- dostarczany z 35, 40 i 45 mm głębokości
- przeznaczony do systemów drzwi 1 - i 2-skrzydłowych
- różne wersje listew /forma i optyka/
Seria 1125
Zamek BKS; zastosowanie: DIN lewe + DIN prawe,
-przeznaczony do drzwi ppoż. i ewakuacyjnych z funkcją B- przełączania lub E- «wechsel»; dopuszczony do stosowania w połączeniu z drążkami naciskowymi blachami zamykającymi, zgodnie z DIN EN 1125 i DIN EN 1634.
-Ocynkowana listwa, zaokrąglona; - zamknięta, ocynkowana skrzynka zamka;
- 2-częściowy, stalowy orzech z 9 mm czworokątem;
- rygiel zapadkowy ze stali, ocynkowany;
- rozstaw 72 mm;
- głębokość 65 mm
Seria 1201
-Zamek wpuszczanyBKS, przeznaczony do zastosowania w drzwiach przeciwpożarowych i ewakuacyjnych, z funkcją D lub E-»wechsel»;
-dopuszczany do stosowania w połączeniu z drążkami naciskowymi i blachami zamykającymi, zgodnie z DIN EN 1125 i DIN EN 1634.
-Listwa ocynkowana, zaokrąglona; - zamknięta, ocynkowana skrzynka zamka;
- 2- częściowy orzech ze stali; 9 mm czworokąt;
- rygiel zapadkowy ze stali, ocynkowany;
- rozstaw 72 mm;
Kontrola wyjść ewakuacyjnych
Wyjścia ewakuacyjne i antypaniczne zapewniają ochronę - w przypadku pożaru - ludzi przebywających w budynkach, lecz zarazem nie zapewniają ochrony mienia. Pogodzenie tych sprzecznych interesów GU BKS realizuje poprzez urządzenia dozorujące instalowane w wyjściach ewakuacyjnych i antypanicznych.
Są to:
- FT Sterownik ET do zdecentralizowanego sterowania i nadzoru drzwi jedno- i dwuskrzydłowych,
- FT Alarm i Terminal Drzwiowy sygnalizujące nieuprawnione wyjście, jednocześnie umożliwiające osobom uprawnionym przejście bez wywoływania alarmu,
- Przycisk awaryjny FT umożliwiający ewakuację przez drzwi blokowane przez elektromagnes lub zaczep elektromagnetyczny
- Stacyjka FT instalowana od zewnętrznej strony drzwi zapewniająca upoważniony dostęp do wewnątrz bez wywoływania alarmu
- Elektromagnesy i Zaczepy elekromagnetyczne FT
- Zamki wpuszczane serii 1800 i 2100 do ochrony wyjść ewakuacyjnych z wbudowanymi mikroprzełącznikami sygnalizującymi stan zasuwki i zapadki.
Produkty te nie są objęte normą EN 179 i 1125, lecz spełniają swoje cele w zakresie ochrony mienia na wyjściach ewakuacyjnych i stanowią ich niezbędne i logiczne uzupełnienie.
Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym
Inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne
Więcej informacji: Świat Szkła 9/2003