Po 1 lipca 2013 r. rynek wyrobów budowlanych przeszedł prawną rewolucję. Od tego dnia zmieniły się zasady wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych, a zatem i rygory związane z ich dopuszczeniem do stosowania w pracach budowlanych.

 

Do organów nadzoru budowlanego różnych szczebli trafia w ostatnim czasie wiele spraw związanych z kwestią dopuszczenia do zastosowania wyrobów budowlanych. Producenci wyrobów, importerzy lub dystrybutorzy występują o wydanie opinii, ustosunkowanie się, czy też o dopuszczenie do zastosowania wyrobu budowlanego w określonym obiekcie. Zwykle wystąpienia te są rezultatem konfliktów pomiędzy uczestnikami procesu budowlanego.

 

Trzeba jednak podkreślić, że wszelkie wystąpienia do organów nadzoru budowlanego w kwestii dopuszczenia wyrobu budowlanego do zastosowania są prawnie bezskuteczne. Do obowiązków wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego należy bowiem wydawanie opinii o wyrobach budowlanych dla organów celnych*, a zatem udzielanie takich opinii na żądanie lub wniosek innych podmiotów wykracza poza zakres właściwości rzeczowej inspektora. Dlatego w takich przypadkach opinii nie wydaje się, a strony zainteresowane są o tym informowane i odsyłane do innych podmiotów, jak np. Instytut Techniki Budowlanej. Mając to na uwadze, zachęcam wszystkich potencjalnie zainteresowanych do zapoznania się z treścią niniejszego artykułu.

 

 

Wprowadzanie wyrobów do obrotu: dwa systemy

Zapisy rozporządzenia CPR (patrz ramka) modyfikują zasady wprowadzania wyrobów budowlanych do obrotu, przy czym dotyczą tylko wyrobów ze znakiem CE. Nie dotyczą krajowego systemu, czyli wyrobów budowlanych oznaczonych znakiem B.

 

Polski ustawodawca został zobligowany do dokonania zmian w ustawie o wyrobach budowlanych, jak i w aktach wykonawczych do niej tak, aby były one zgodne z CPR, a także aby ich zapisy wykonywały obowiązki nałożone na państwa członkowskie na mocy wspomnianego rozporządzenia. W zakresie krajowego sytemu wprowadzania wyrobów budowlanych do obrotu ustawodawca miał swobodę, czy dokonać zmian, czy też nie. 13 czerwca 2013 r. sejm uchwalił więc ustawę o zmianie ustawy o wyrobach budowlanych oraz ustawy o systemie oceny zgodności, dostosowując te akty prawne do rygorów zawartych w CPR. Nie jest to jednak koniec zmian. Prawdopodobnie system oznakowania krajowym znakiem budowlanym też będzie znowelizowany, choć tymczasem producenci wprowadzający takie wyroby nie muszą nic zmieniać.

 

Proces wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych ze znakiem CE został zmodyfikowany w wielu aspektach, m.in.:

  • deklarację zgodności zastąpiono deklaracją właściwości użytkowych, zawartość deklaracji uległa modyfikacji, wprowadzono też obowiązek dostarczania kopii deklaracji wraz z każdym wyrobem udostępnianym na rynku;
  • zmodyfikowano obowiązkową informację towarzyszącą oznakowaniu CE;
  • sprecyzowano obowiązki producentów, importerów i upoważnionych przedstawicieli.

 

Deklaracja właściwości użytkowych

Zgodnie z art. 6 rozporządzenia CPR deklaracja ta powinna zawierać (podkreślone są elementy, które uległy zmianie w stosunku do zawartości deklaracji zgodności):

  • określenie typu wyrobu, dla którego została sporządzona deklaracja właściwości użytkowych;
  • system lub systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobu budowlanego, przedstawione w załączniku V;
  • numer referencyjny i datę wydania normy zharmonizowanej lub europejskiej oceny technicznej, która została zastosowana do oceny każdej zasadniczej charakterystyki;
  • w stosownych przypadkach, numer referencyjny zastosowanej specjalnej dokumentacji technicznej oraz wymagania, które wyrób spełnia zgodnie z zapewnieniem producenta.
  • zamierzone zastosowanie lub zastosowania wyrobu budowlanego zgodnie z mającą zastosowanie zharmonizowaną specyfikacją techniczną;
  • wykaz zasadniczych charakterystyk określonych w tej zharmonizowanej specyfikacji technicznej dla deklarowanego zamierzonego zastosowania lub zastosowań wyrobu;
  • właściwości użytkowe co najmniej jednej z zasadniczych charakterystyk wyrobu budowlanego, odpowiednich dla deklarowanego zamierzonego zastosowania lub zastosowań;
  • w stosownych przypadkach, właściwości użytkowe wyrobu budowlanego, wyrażone w poziomach lub klasach, lub w sposób opisowy, jeśli jest to konieczne, na podstawie obliczeń, w odniesieniu do jego zasadniczych charakterystyk określonych zgodnie z art. 3 ust. 3;
  • właściwości użytkowe tych zasadniczych charakterystyk wyrobu budowlanego, które wiążą się z zamierzonym zastosowaniem lub zastosowaniami, z uwzględnieniem przepisów odnoszących się do zamierzonego zastosowania lub zastosowań w miejscu, gdzie producent zamierza udostępnić wyrób na rynku;
  • dla wymienionych w wykazie zasadniczych charakterystyk, co do których nie są deklarowane żadne właściwości użytkowe, litery „NPD” (właściwości użytkowe nieustalone; ang. No Performance Determined);
  • jeżeli dla danego wyrobu budowlanego wydano europejską ocenę techniczną, właściwości użytkowe tego wyrobu budowlanego, wyrażone w poziomach lub klasach, lub w sposób opisowy, w odniesieniu do wszystkich zasadniczych charakterystyk zawartych w odnośnej europejskiej ocenie technicznej.

 

Dla każdego wyrobu udostępnianego na rynku dostarcza się kopię deklaracji właściwości użytkowych w formie papierowej albo przesyła się ją drogą elektroniczną. W przypadku gdy partia tego samego wyrobu jest dostarczana jednemu użytkownikowi, może jej towarzyszyć jedna kopia deklaracji właściwości użytkowych w formie papierowej albo przesłana drogą elektroniczną. Kopię deklaracji właściwości użytkowych w formie papierowej dostarcza się na żądanie odbiorcy. W rozporządzeniu została, co prawda, przewidziana możliwość udostępniania deklaracji na stronach internetowych, jednakże brak jest obecnie aktów Komisji precyzujących warunki takiego udostępnienia.

 

Deklaracja właściwości użytkowych jest dostarczana w języku lub językach wymaganych przez państwo członkowskie, w którym wyrób jest udostępniony.

 

Analizując zawartość deklaracji, należy zwrócić uwagę przede wszystkim na dwa nowe elementy.

 

Po pierwsze – producent czy importer wyrobu budowlanego musi rozeznać, czy w danym kraju UE jego wyrób spełnia przepisy odnoszące się do zamierzonego zastosowania lub zastosowań. Wyjaśnić to można na przykładzie: polski producent chce wprowadzić na rynek krajowy, portugalki i fiński płyty z kamienia naturalnego. Musi wtedy rozeznać, jakie są wymogi w danym kraju, np. dotyczące mrozoodporności, i zadeklarować odpowiednią wartość. Może więc dojść do sytuacji, że na ten sam wyrób będzie wydanych kilka deklaracji właściwości użytkowych zależnie od wymogów kraju, w którym będzie następowało udostępnienie.

 

Po drugie – producent lub importer wyrobu musi zwracać baczną uwagę, w jakich krajach wyrób będzie udostępniany, ponieważ dokumenty towarzyszące poszczególnym partiom tego wyrobu muszą być przetłumaczone na język tych krajów.

 

Informacja towarzysząca oznakowaniu CE

Zgodnie z przepisami rozporządzenia CPR oznakowanie CE, wraz z informacją towarzyszącą, producent może umieścić po wystawieniu deklaracji właściwości użytkowych. Oznakowanie to składa się ze znaku CE i towarzyszą mu następujące informacje (podkreślone są te elementy, które dodano lub zmodyfikowano):

  • dwie ostatnie cyfry roku, w którym zostało ono po raz pierwszy umieszczone;
  • nazwa i adres siedziby producenta lub znak identyfikujący, pozwalający w łatwy i jednoznaczny sposób określić nazwę i adres producenta;
  • niepowtarzalny kod identyfikacyjny typu wyrobu;
  • numer referencyjny deklaracji właściwości użytkowych;
  • poziom lub klasa zadeklarowanych właściwości użytkowych;
  • odniesienie do zastosowanej zharmonizowanej specyfikacji technicznej;
  • w stosownych przypadkach numer identyfikacyjny jednostki notyfikowane;
  • zamierzone przeznaczenie wyrobu, określone w zastosowanej zharmonizowanej specyfikacji technicznej.

 

Instrumenty weryfikacji dopuszczeń

Przed 1 lipca 2013 r. sprawdzenie, czy mamy do czynienia z wyrobem budowlanym prawidłowo wprowadzonym do obrotu polegało głównie na sprawdzeniu oznakowania i informacji towarzyszącej. Po zmianach weryfikacja będzie obejmowała także kopię deklaracji właściwości użytkowych. Skonfrontowanie jej treści z informacją towarzyszącą oznakowaniu pozwoli na „wyłapanie” ewentualnych nieprawidłowości we wprowadzaniu wyrobów budowlanych do obrotu, a zatem ich dopuszczalności do zastosowania podczas prac budowlanych.

 

Cały artykuł dostępny jest na stronie www.polskiinstalator. com.pl. Można w nim znaleźć precyzyjne odpowiedzi m.in. na pytania: co to jest wyrób budowlany i gdzie sprawdzić, co nim jest, a co nie; jakie wymagania muszą spełniać wyroby budowlane wprowadzone do obrotu przed 1 lipca 2013 r. oraz w jaki sposób skontrolować, czy nadają się do zastosowania w budownictwie?

 

Grzegorz Skórka
naczelnik Wydziału Wyrobów Budowlanych
w Wojewódzkim Inspektoracie Nadzoru Budowlanego w Katowicach

 

Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym 
Inne artykuły o podobnej tematyce patrz 
Serwisy Tematyczne

Więcej informacj: Świat Szkła 12/2013

 

  • Logo - alu
  • Logo aw
  • Logo - fenzi
  • Logo - glass serwis
  • Logo - lisec
  • Logo - mc diam
  • Logo - polflam
  • Logo - saint gobain
  • Logo termo
  • Logo - swiss
  • Logo - guardian
  • Logo - forel
  • vitrintec wall solutions logo

Copyright © Świat Szkła - Wszelkie prawa zastrzeżone.