Obecne kryzysy występujące na świecie, zarówno gospodarcze, jak i klimatyczne, nakładają na architektów nowe zadania. Są oni zobowiązani do wypracowania nowych rozwiązań technicznych, środowiskowych, społecznych, gospodarczych, estetycznych oraz uwzględniania potrzeb nie tylko indywidualnych, ale i zbiorowych. W obliczu wyzwań światowych ważne są wszystkie etapy istnienia budynku - od projektu, przez realizację, użytkowanie, po recykling.
Każdy projekt architektoniczno-urbanistyczny to nowy inwestor i użytkownicy, nowe miejsce, warunki klimatyczne, budżet i harmonogram prac. To właśnie dlatego Międzynarodowa Unia Architektów uznała, że w tym roku należy zwrócić się ku umiejętnościom i energii architektów wykorzystywanych do opracowania nowych rozwiązań, które stawiają czoła światowym kryzysom.
Możliwość oszczędności w sektorze budownictwa jest bardzo duża. Tymczasem aż 82% Polaków nie zdaje sobie sprawy, że najwięcej energii zużywa się na eksploatację budynków. Jednocześnie Polacy są na ogół znacznie mniej świadomi problemów ochrony środowiska niż inne narody. Tylko 39% martwi się o globalne ocieplenie. Wyzwaniem dla architektów jest pokazanie Polakom możliwości ograniczenia zużycia energii w ich domach i podniesienie ich świadomości ekologicznej. W Polsce ponad połowa domów wyposażona jest w okna do poddaszy i to właśnie one mogą być między innymi źródłem nie tylko ogromnych oszczędności, ale również energii. Umożliwią dogrzanie budynku promieniami słonecznymi, o ile posiadają odpowiednie parametry przenikalności – mówi Monika Kupska–Kupis, architekt VELUX Polska.
Projekt firmy VELUX Model Home 2020 zakłada powstanie do 2010 roku sześć domów aktywnych o minimalnym zapotrzebowaniu na energię oraz nowoczesnej, wygodnej dla mieszkańców architekturze. Jego nazwa pochodzi od programu 3x20, w ramach którego państwa UE do roku 2020 postanowiły zredukować emisję gazów cieplarnianych - o 20 proc., zwiększyć efektywność wykorzystania energii – także o 20 proc. oraz zwiększyć wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych - do 20 proc. Każdy z domów modelowych będzie odpowiadał klimatowi, kulturze oraz stylom architektonicznym obowiązującym w krajach, w których powstanie, czyli w Danii, Niemczech, Austrii, Wielkiej Brytanii oraz we Francji.
Dzięki projektowi firma przetestuje swoje innowacyjne rozwiązania techniczne, co pozwoli na ich masowe zastosowanie w budownictwie przyszłości. Po ukończeniu budowy domy zostaną udostępnione zwiedzającym na 6 do 12 miesięcy, a po tym czasie wprowadzą się do nich rodziny, co pozwoli na monitorowanie stanu eksperymentalnych domów w rzeczywistych warunkach.
W kwietniu 2009 roku ukończono budowę jednego z domów, Home for Life w Arhus w Danii. Do końca bieżącego roku powstanie drugi – budynek uniwersytecki w Kopenhadze Green Lighthouse oraz zostanie zakończony projekt Austria House. W Wielkiej Brytanii, Niemczech oraz Francji budynki zostaną zakończone w 2010 roku.
Energooszczędne projektowanie
Projekty Model Home 2020 tworzono biorąc pod uwagę zarówno korzyści dla mieszkańców (poprawa bilansu energetycznego, komfort), jak i planety (ograniczenie emisji CO2).
Model Home 2020 wykorzystuje materiały i instalacje o najwyższych standardach energetycznych. Strategiczne usytuowanie w budynkach modelowych okien, kolektorów, baterii słonecznych oraz kanałów wentylacyjnych sprawia, że słońce, światło dzienne oraz świeże powietrze zostają zamienione na elektryczność, ciepło, naturalne oświetlenie i wentylację. Program Model Home 2020 zakłada regularne pomiary zużycia energii - kontrolowane przez sieciowy licznik, które mają na celu uniezależnienie budynku od zewnętrznych źródeł energii.
Sztuczne światło elektryczne w domach modelowych jest jak najczęściej zastępowane naturalnym światłem słonecznym, co pozytywnie koreluje z samopoczuciem przebywających w pomieszczeniach osób. Okna zainstalowane nisko pozwolą swobodnie obserwować świat zewnętrzny, zaś wysoko - dodatkowo doświetlą wnętrze.
Projekt Model Home 2020 zakłada uwzględnienie zużycia energii począwszy od procesu produkcji i transportu do recyklingu lub utylizacji. Funkcjonowanie budynków modelowych jest tak zaplanowane, aby po wielu latach coroczne zyski energii zrównoważyły nie tylko energię zużywaną na jego bieżące funkcjonowanie, ale również szarą energię zainwestowaną w projekt.
Międzynarodowy Konkursu Architektoniczny VELUX 2010 „Light of Tomorrow”
Firma VELUX od 2004 roku co dwa lata w celu aktywizacji platformy wymiany idei i poglądów młodych twórców i architektonicznych osobowości światowego formatu organizuje międzynarodowy konkurs. Jego otwarta formuła pozwala uczestnikom na wykazanie się nieskrępowaną inwencją twórczą. Motto „Light of Tomorrow” symbolizuje zachętę do licznych interpretacji zagadnienia, zgłębiania sposobów wykorzystania naturalnego światła w architekturze zgodnie z zasadami estetyki, funkcjonalności oraz ochrony środowiska.
Kolejne edycje konkursu pozwalają odkryć młode talenty i wypromować ich nowatorskie wizje. To właśnie oni będą w przyszłości wyznaczać nowe trendy w architekturze i budownictwie, dlatego tematyka konkursu, jaką jest znaczenie światła dziennego i wykorzystywanie naturalnych źródeł energii, jest ściśle związana z obecną sytuacją klimatyczną i gospodarczą - mówi Lidia Mikołajczyk-Gmur, Dyrektor Generalna VELUX Polska.
Nagrody przyznawane są zarówno autorom prac jak i ich opiekunom naukowym, którzy sprawować będą pieczę nad całym procesem projektowania. To właśnie przedstawiciele uczelni będą pełnić rolę pierwszego jury, dlatego ich wpływ na końcowy efekt zostanie także uhonorowany przez jurorów konkursu.
Konkurs organizowany jest we współpracy z Międzynarodową Unią Architektów (UIA) oraz Europejskim Stowarzyszeniem Edukacji Architektonicznej (EAAE). Już od 1 października br. studenci architektury z całego świata mogą zgłaszać swój udział.
Więcej informacji na temat Międzynarodowego Konkursu VELUX 2010 można znaleźć na stronie www.velux.com/iva
