| Technologia wytwarzania oraz badania szkła hartowanego i laminowanego. Część 2 |
| Data dodania: 06.03.09 |
|
Trwa proces dostosowania przepisów i norm przedmiotowych do unormowań unijnych. W dziedzinie budownictwa podstawowym dokumentem jest Dyrektywa Rady Wspólnot Europejskich nr 89/106/EWG z dnia 21 grudnia 1988 r. w sprawie zbliżenia ustaw i aktów wykonawczych Państw Członkowskich dotyczących wyrobów budowlanych.
Szkło warstwowe i bezpieczne szkło warstwowe Szkła warstwowe wytwarzane są w różny sposób. Najczęściej są to tafle szkła klejone przy użyciu folii PVB, PET, PVB Acoustic oraz z zastosowaniem żywic akrylowych, utwardzanych chemicznie lub za pomocą promieniowania UV. Klejenie tafli (szyb) przy użyciu folii PVB wymaga wstępnego sklejenia w podwyższonej temperaturze i odpom-powania resztek powietrza lub wstępnego nacisku walcami, a następnie poddania procesowi autoklawizacji najczęściej w temperaturze 115oC i ciśnieniu około 10 bar. Proces klejenia żywicami jest znacznie prostszy, choć uzyskiwane wyroby charakteryzują się gorszymi parametrami wytrzymałościowymi, a jak się ostatnio pokazało po około 3 latach mogą wystąpić rozwarstwienia pogarszające estetykę szyb. Wymagania jakościowe określone są w serii norm PN-EN ISO 12543:2000 Szkio w budownictwie. Szkło warstwowe i bezpieczne szkio warstwowe. Część 1^6. Do najważniejszych badań należą: • badanie odporności na wysoką temperaturę (100oC - 2 godz.), • badanie odporności na wilgoć (50oC, wilgotność względna ok. 100% - 14 dni), • badanie na symulowane promieniowanie słoneczne (16 lamp Vitalux - 2000 godz.), • badanie odporności na uderzenie wahadłem wg PN-EN 12600 (tylko dla szkieł warstwowych bezpiecznych). W próbkach poddanych badaniu odporności na wysoką temperaturę i działanie wilgoci nie powinny powstać żadne pęcherze, rozklejania lub zmętnienia. Przepuszczalność światła próbek poddanych badaniu odporności na promieniowanie nie powinna ulec zmianie o więcej niż 10% swojej wartości przed badaniem. W próbkach nie powinny powstać również Szyby ochronne budowlane Szyby ochronne, budowlane można podzielić na: • szyby o podwyższonej odporności na rozbicie, przebicie spowodowane atakiem zewnętrznym, • szyby odporne na ostrzał z broni palnej, oraz • szyby odporne na działanie fali detonacyjnej. Szyby o podwyższonej odporności na rozbicie i przebicie Badania przeprowadza się zgodnie z wymaganiami PN-EN 356 Szkio w budownictwie - Szyby ochronne - Badania i klasyfikacja odporności na ręczny atak. Klasyfikacja i wymagania odporności podana jest w tabl. 5. Stanowisko do badania wytrzymałosci mechanicznej szyb ochronnych budowlanych na uderzenie kulą o masie 4,11 kg pokazano na fot. 5 Warunki badania i wymagana suma udarów młota i siekiery dla danej klasy jest przytoczona za normą PN-EN 356 w tablicy 6. Do tej grupy zaliczyć należy przede wszystkim szyby wielowarstwowe, często z wykorzystaniem warstwy z poliwęglanu. Wymagania określa norma PN-EN 1063: 2002 Szkio w budownictwie. Bezpieczne oszklenia. Badanie i klasyfikacja odporności na uderzenie pociskiem. Klasyfikację dotyczącą kuloodpor-ności oszklenia podano w tablicy 7 (z broni myśliwskiej), a dotyczącą odporności na ostrzał w z broni ręcznej w tablicy 8. Szyby odporne na uderzenie fali po detonacji ładunku wybuchowego Wymagania określa norma PN-EN 13541:2002 Szkło w budownictwie. Bezpieczne oszklenia. Badania i klasyfikacja odporności na siłę eksplozji. Klasyfikację przytoczono w tablicy 9. W normie PN-EN 13541:2002 Szkło w budownictwie. Bezpieczne oszklenia. Badania i klasyfikacja odporności na siłę eksplozji przyjęto cztery klasy odporności na siłę maksymalnego ciśnienia fali uderzeniowej towarzyszącej eksplozji czystego materiału wybuchowego i czasu trwania impulsu - od ER1 do ER4, która zastępuje dotychczasową klasyfikację niemiecką D1^D3 według DIN 52 290. Szyby warstwowe o określonych właściwościach przeciwpożarowych Szkło jest materiałem niepalnym i może być użyte jako lekka przegroda przeciwpożarowa. Jednakże pojedyncza tafla szkła nawet znacznej grubości stanowi słabą zaporę ogniową, gdyż po nagrzaniu łatwo może spękać na wskutek rozszerzalności termicznej, a nawet stopić się, gdyż w pożarze często występują temperatury znacznie przekraczające punkt mięknięcia szkła. Jako przegrodę ogniową stosuje się w najprostszej postaci szkło zbrojone lub szkło warstwowe, w którym przestrzenie międzyszybowe wypełnione są galaretowatą masą-żelem, przezroczystym w normalnych temperaturach. Pod wpływem pożaru i wysokich temperatur żel ten mętnieje, staje się nieprzejrzysty, a następnie zestala się, spieka i stanowi sztywną ścianę, która może stanowić zaporę dla ognia i gazów przez czas stosunkowo długi. Efekt ognioodporności kontrolowany jest przez: • klasę odporności lub stabilności (R), • klasę szczelności na płomienie i gazy (E), • klasę izolacji cieplnej podczas pożaru (I). Odporność ta jest istotna łącznie z ramami, sposobem zamocowania oraz z innymi elementami konstrukcji. Są to, jak już wspomniano, szyby warstwowe, całkowicie przezroczyste, przeznaczone do szklenia zewnętrznego i wewnętrznego. Szkło tego typu może być stosowane w przezroczystych ściankach działowych, drzwiach ognioodpornych, do przeszkleń fasad lub jako efektowne oszklenie dachu oraz wszędzie tam, gdzie przepisy wymagają oszklenia klasy F. Szkło tego typu, oprócz bariery mechanicznej dla ognia i dymu, stanowi również barierę dla promieniowania cieplnego od pożaru. Szkła ognioodporne mogą być łączone z innymi rodzajami szkła. Klasyfikacja szkła ognioochronnego znajduje się w normie uznaniowej PN-EN 357:2002 (U) Szkło w budownictwie. Ognioodporne elementy oszkleniowe z przezroczystych lub przejrzystych wyrobów szklanych. Klasyfikacja ognioodporności. Zakończenie W okresie przejściowym producent decyduje, czy chce poddać się procedurom prowadzącym do oznakowania wyrobu znakiem CE czy też chce zachować dotychczas zdobyte prawa i legitymować się krajowym certyfikatem czy krajowym znakiem zgodności. Według mojej oceny, wychodząc także z założenia, że przepisy unijne i dostosowane do nich krajowe mają ułatwiać wymianę handlową między krajami Unii i znosić wszelkie bariery oraz fakt, że nie uda nam się ochraniać jednostronnie rynku wewnętrznego, a jednocześnie zapewniając wysoką jakość produkowanych w Polsce budowlanych wyrobów szklanych, należy dokładnie precyzować kryteria jakim wyroby powinny odpowiadać w umowach pomiędzy dostawcą i odbiorcą. Jednakże brak wiedzy specjalistycznej przez osoby działające w marketingu i działach sprzedaży może prowadzić do sporów, wstrzymania zapłaty i niepotrzebnych konfliktów. mgr inż. Tadeusz Tarczoń ISiC, Oddział Zamiejscowy Kraków
Fot. 4. Stanowisko do badania odporności szkieł warstwowych na promieniowanie Tablica 5. Klasyfikacja szyb według metodyki badania spadającą kulą Fot. 5. Szyba ochronna budowlana po pierwszym uderzeniu kulą Fot. 6. Stanowisko do badania szyb ochronnych na ręczny atak Tablica 6. Klasyfikacja szyb ochronnych budowlanych według metodyki badania młotem i siekierą Tablica 7. Klasyfikacja i wymagania dotyczace badania kuloodporności oszklenia ana ostrzał strzelba myśliwską (sg) Oznaczenia dodatkowe: Klasyfikacja obejmuje również wskaźnik dodatkowy S - dla szyby odpryskowej oraz NS - dla szyby bezodpryskowej Tablica 8. Klasyfikacja i wymagania dotyczące badania kuloodporności oszklenia na ostrzał z broni palnej. Tablica 9. Klasyfikacja oszklenia odpornego na siłę eksplozji Uwaga: Odporność na uderzenie fali detonacyjnej zależy także od sposobu zamocowania szyby
|
