Kluczową problematykę trwałości wyrobów szklanych w budownictwie krajowym według przewidywanego ich zastosowania przedstawię na przykładzie szyb zespolonych izolacyjnych (SZI), które są najliczniejszą grupą wyrobów szklanych w budownictwie. Są bowiem wytwarzane przy użyciu tafli szkła monolitycznego i/lub warstwowego, w ogromnej ilości typów, odmian i funkcji użytkowych.

Pierwszy grudnia 2010 roku jest datą końcową harmonizacji rozszerzonej normy dla szyb zespolonych (PN EN 1279-5+A1:2010) z Dyrektywą UE 89/106/EWG, ogłoszonej 25 czerwca 2010 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (2010/C 167/01). A zatem każda ocena zgodności szyb zespolonych i jej weryfikacja powinny być prowadzone według tej oraz wszystkich pozostałych części PN EN 1279.

Uzasadnia to moje domniemanie, że wszyscy producenci szyb zespolonych w Polsce są już dobrze przygotowani do systemowej realizacji Zakładowej Kontroli Produkcji (ZKP) i Badań Okresowych, a także Wstępnego Badania Typu wyrobów w wymaganym zakresie tym bardziej, że harmonizacja normy w pierwotnej wersji EN 1279-5:2005 nastąpiła z dniem 1 marca 2007 r.

To przygotowanie producentów krajowych dotyczy szczególnie niezbędnego wyposażenia badawczego oraz opracowywania wymaganych procedur systemu Zakładowej Kontroli Produkcji, w tym wymaganych opisów typu wyrobu.

Przykłady wyposażenia do normowych badań i kontroli w ramach ZKP szyb zespolonych przedstawiam na opisanych zdjęciach. Systematyczne planowanie badań i ich realizacja w odniesieniu do wytwarzanych typów szyb zespolonych izolacyjnych, jest warunkiem koniecznym i upoważnia Producenta jedynie na podstawie wyników wykonanych badań, do wystawienia obowiązującej Deklaracji zgodności z określoną specyfikacją techniczną.

Deklaracja zgodności wiąże typ szyby zespolonej i jej funkcje użytkowe w związku z konkretnym zastosowaniem tego typu wyrobu w obiekcie budowlanym.

Elementarnym wymogiem jest spełnienie przez każdy typ szyby zespolonej, normowej jej definicji zawartej w PN EN 1279-1:2006/AC:2006 Szkło w budownictwie- Szyby zespolone izolacyjne- Część 1: Wymagania ogólne, tolerancje wymiarowe oraz zasady opisu systemu.

Warto podkreślić, że od 21 listopada 2010 r. organy nadzoru budowlanego uzyskały uprawnienia wglądu w trybie kontroli do dokumentacji wewnętrznej producenta na podstawie znowelizowanej Ustawy o wyrobach budowlanych, a w szczególności kontrolujący może żądać sprawozdań z przeprowadzonych badań oraz informacji o wewnętrznej (zakładowej) kontroli produkcji.

Definicja szyb zespolonych izolacyjnych
Definicja SZI obejmuje wymagania trwałości i wytrzymałości, w ogólnej postaci następująco:
􀁺 wskaźnik przenikania wilgoci po długotrwałym badaniu klimatycznym w standardowych warunkach starzenia (przepisowych cykli), może wynosić średnio 0,2 (20%), a maksymalnie 0,25 (25%).
􀁺 szybkość wypływu gazu dla gazów o koncentracji ponad 15%, po długotrwałym badaniu klimatycznym w standardowych warunkach starzenia (przepisowych cykli) powinna być mniejsza niż 1% objętościowy na jeden rok.
􀁺 wytrzymałość uszczelnionego obrzeża po próbie starzenia w standardowych warunkach, powinna wystąpić (jako punkt utraty adhezji/kohezji) poza normowym polem trójkąta naprężeń/ odkształceń.

Przedstawioną definicję należy rozwinąć o warunki, zapewniające trwałość szyb zespolonych izolacyjnych poprzez:
􀁺 zakładową kontrolę produkcji i badania okresowe,
􀁺 zapewnienie zgodności w przypadku zastępowania materiałów i elementów składowych szyb zespolonych,
􀁺 spełnianie normowych wymagań w zakresie instalowania oszkleń.

Wytrzymałość uszczelnionego obrzeża łącznie ze wskaźnikiem przenikania wilgoci nosi normowe określenie skuteczności uszczelnienia. Skuteczność uszczelnienia obrzeży szyb zespolonych w postaci streszczenia obowiązujących metod badawczych (wymagań) przedstawia poniższa tablica.

Zakres i znaczenie trwałości szyb zespolonych
Trwałość oznacza okres w latach, w którym szyba zespolona spełnia deklarowane przez producenta lub umocowanego przedstawiciela w UE wszystkie parametry użytkowe według funkcji w określonym obiekcie budowlanym, zwłaszcza reprezentowane poprzez współczynnik przenikania ciepła, wskaźnik izolacji dźwiękowej, wskaźnik przenikania wilgoci, wytrzymałość uszczelnienia krawędzi oraz tolerancji koncentracji i szybkości wypływu gazu, tj. parametry ustalone znormalizowanymi metodami badań, obliczeń lub pomiarów.

Trwałość dotyczy okresu i zakresu gwarancyjnego lub okresu deklarowanej jakości przez producenta (zgodność z umową) i jest zwykle ustalany na 5 do 10 lat. W przypadku rękojmii jest to okres 1 roku, albo 3 lat dla nowego obiektu budowlanego (ale nie dotyczy konsumentów).

Prognozowana trwałość izolacyjnych szyb zespolonych, współcześnie wytwarzanych w UE, jest szacowana na 30 do 50 lat.

Parametry, które powinny być objęte gwarancją producenta
Biorąc pod uwagę przedstawione wymagania normowe, a także oczekiwania szeroko rozumianego klienta, w tym konsumenta, uważam już za konieczne stosowanie przez producentów właściwych parametrów w dokumentach gwarancyjnych.

W przypadku izolacyjnych szyb zespolonych jest to co najmniej skuteczność uszczelnienia, lub trwałość szyb zespolonych w rozumieniu wymagań normowych.

Znakomitą większość szyb zespolonych stanowią jednostki napełnione w przestrzeni międzyszybowej gazem szlachetnym, a do ich wykonania są stosowane powlekane tafle szkła, wobec czego skuteczność uszczelnienia obejmuje także szybkość ubytku gazu i adhezję do szkła według badań normowych i użytych komponentów.

Znaczenie gwarancji i/lub rękojmi dla użytkownika typu SZI
O ile rękojmia jest prawnym zabezpieczeniem kupującego w zakresie wystąpienia wad fizycznych (zwanych potocznie wadami ukrytymi), to gwarancja jest dobrowolną deklaracją w określonym zakresie podanym w dokumencie gwarancyjnym.

Zagadnienia rękojmi i gwarancji reguluje Kodeks Cywilny w tytule XI „Sprzedaż”, dział II i III. Gwarancja co do zasady dotyczy zarówno konsumentów jak i wszelkich innych użytkowników danej rzeczy sprzedanej.

Udzielane dotąd gwarancje przez producentów SZI są oparte na zapewnieniu szczelności poprzez sprawdzanie wyroszenia pary wodnej, co stanowi oczywistą krypto-reklamę na tle wymagań normy zharmonizowanej PN EN 1279 (części 1 do 6).

Wojciech Korzynow
SZKLAREXPERT
www.szybexp.of.pl
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym

inne artykuły autora:

- Mocowanie szkła w konstrukcjach budowlanych okiem praktyka, Wojciech Korzynow, Świat Szkła 2/2011

- Trwałość szyb zespolonych w budownictwie , Wojciech Korzynow, Świat Szkła 1/2011

- Weryfikacja zgodności oszklenia w zabudowie , Wojciech Korzynow, Świat Szkła 10/2010

- Czy rzeczywiście alternatywa? , Wojciech Korzynow, Świat Szkła 12/2009

- Ocena zgodności typu szkła warstwowego , Wojciech Korzynow, Świat Szkła 12/2009

- Planowanie badań szyb hartowanych lub szyb zespolonych izolacyjnych. Część 3 , Wojciech Korzynow, Świat Szkła 3/2009

- Planowanie badań szyb hartowanych lub zespolonych izolacyjnych. Część 2 , Wojciech Korzynow, Świat Szkła 1/2009 

- Planowanie badań szyb hartowanych lub zespolonych izolacyjnych. Część 1 , Wojciech Korzynow, Świat Szkła 12/2008

- Szkła budowlane o podwyższonej wytrzymałości , Wojciech Korzynow, Świat Szkła 11/2007

- Deklarowanie zgodności typów szkła dla budownictwa , Wojciech Korzynow, Świat Szkła 9/2007

- Wady szyb zespolonych izolacyjnych , Wojciech Korzynow , Świat Szkła 1/2007

- Badanie wytrzymałości szkła hartowanego , Wojciech Korzynow , Świat Szkła 10/2006

- Ważniejsze parametry wyrobów ze szkła, niezbędne do deklarowania zgodności z określonym przeznaczeniem , Wojciech Korzynow, Świat Szkła 6/2006

- Deklarowanie zgodności typu szyb zespolonych z zastosowaniem szkieł bezpiecznych i ochronnych , Wojciech Korzynow, Świat Szkła 2/2006

- Badania komponentów przy produkcji szyb zespolonych izolacyjnych , Wojciech Korzynow, Świat Szkła 11/2005

- Wady szkła float i szyb zespolonych , Wojciech Korzynow, Świat Szkła 5/2005

- Typy szyb zespolonych. Część 3 , Wojciech Korzynow, Świat Szkła 4/2005

- Typy szyb zespolonych. Cz. 2 , Wojciech Korzynow, Świat Szkła 2/2005

- Typy szyb zespolonych. Cz. 1 , Wojciech Korzynow, Świat Szkła 1/2005

więcej informacji: Świat Szkła 1/2011

inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne

  • Logo - alu
  • Logo aw
  • Logo - fenzi
  • Logo - glass serwis
  • Logo - lisec
  • Logo - mc diam
  • Logo - polflam
  • Logo - saint gobain
  • Logo termo
  • Logo - swiss
  • Logo - guardian
  • Logo - forel
  • vitrintec wall solutions logo

Copyright © Świat Szkła - Wszelkie prawa zastrzeżone.