Szkło laminowane stosowane jest do produkcji mebli kuchennych (blaty, drzwiczki, szafki, półki) i mebli ogólnego przeznaczenia (szafy wnękowe, szafy ubraniowe, garderoby, stoły). To trwałe połączenie zwykle dwóch szyb, dwóch warstw folii EVA, elementu dekoracyjnego w postaci folii ozdobnej, tkaniny, siatki metalowej, tapety materiałowej, zasuszonych liści, grafiki czy zdjęcia lub trwałe połączenie szkła, folii EVA, folii ozdobnej (szyby laminowane jednostronnie).

Szkło laminowane meblowe

Rodzaje szkła stosowanego do produkcji laminowanego szkła meblowego:

  • szkło float (PN-EN572-2),
  • szkło termicznie hartowane (PN-EN 12150-1),
  • szkło termicznie wzmocnione (PN-EN 1863-1),
  • szkło płaskie i gięte.

 

Proces laminowania szkła płaskiego dekoracyjnego do zastosowania w meblarstwie i w aranżacji wnętrz prowadzi się w elektrycznych piecach komorowych, wyposażonych w urządzenie do wytwarzania próżni, układ nagrzewania i chłodzenia, elastyczne membrany tworzące kieszeń i zapewniające utrzymanie wymaganego podciśnienia, siatki z teflonu do zapobiegania przywieraniu silikonu do szkła, sterownik procesu. Jego przebieg odbywa się według zadanej krzywej temperaturowo- czasowej, z założoną regulacją próżni i zależy od rodzaju folii, grubości szkła, wielkości wsadu. Temperatura laminowania wynosi 110-140º C.

 

Właściwości folii EVA

Folia EVA jest kopolimerem etylenu z octanem winylu, wytwarzanym z tych monomerów w dowolnych proporcjach, co skutkuje zmiennością jego właściwości – zwiększenie udziału octanu winylu powoduje wzrost wytrzymałości na rozdarcie, zwiększenie maksymalnego wydłużenia względnego i obniżenie temperatury topnienia. W stanie stopionym folia ta charakteryzuje się wysoką płynnością ułatwiającą laminowanie. W trakcie laminowania wchodzące w skład łańcuchów molekularnych cząsteczki, głównie octanu winylu, łączą się chemicznie wzajemnie ze sobą tworząc sieć przestrzenną, która wpływa na poprawę wytrzymałości na rozdarcie, pełzanie, odporności chemicznej materiału. EVA charakteryzuje się wysoką przezroczystością, wytrzymałością na rozdarcie 10-25 MPa, maksymalnym wydłużeniem względnym w momencie rozerwania wynoszącym powyżej 500%. Jest łatwa w stosowaniu i przechowywaniu.

 

Meble w świetle przepisów

Meble, przeznaczone zarówno dla dzieci, jak i dorosłych, nie podlegają obowiązkowi oznakowania CE. Podlegają natomiast kontroli w zakresie bezpieczeństwa produktów na podstawie ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz. U. Nr 229, poz. 2275, z późn. zm.).

W świetle art. 10 tej ustawy producent jest zobowiązany wprowadzać na rynek wyłącznie produkty bezpieczne, a produktem bezpiecznym jest (wg art. 4) produkt, który w zwykłych lub w innych, dających się w sposób uzasadniony przewidzieć, warunkach jego użytkowania, z uwzględnieniem czasu korzystania z produktu, a także, w zależności od rodzaju produktu, sposobu uruchomienia oraz wymogów instalacji i konserwacji, nie stwarza żadnego zagrożenia dla konsumentów lub stwarza znikome zagrożenie, dające się pogodzić z jego zwykłym używaniem i uwzględniające wysoki poziom wymagań dotyczących ochrony zdrowia i życia ludzkiego.

Przy ocenie bezpieczeństwa produktu (pkt. 2 art. 4) uwzględnia się m. in. cechy produktu, w tym jego skład, opakowanie, wygląd, oznakowanie, ostrzeżenia i instrukcje użytkowania.

 

Normy dotyczące bezpieczeństwa mebli (odnoszące się również do elementów mebli wykonanych ze szkła) i metod ich badań

  • PN-EN 14 749:2007 Domowe i kuchenne segmenty do przechowywania oraz blaty – Wymagania dotyczące bezpieczeństwa i metody badawcze Zakres normy: wszystkie typy mebli mieszkaniowych do przechowywania (w tym kuchenne, łazienkowe, całkowicie zmontowane i gotowe do użytkowania, włączając w to płyty robocze kuchenne i łazienkowe, części ruchome i nieruchome).
  • PN-EN 14072:2006 Szkło w meblach Metody badań Zakres normy: metody badań szkła stosowanego w meblach poziomo i pionowo, zarówno szkła płaskiego, jak i szkła giętego, z wyjątkiem półek szklanych i szkła podpartego na całej powierzchni, łącznie z lustrami przymocowanymi do ściany.

 

Wymagania bezpieczeństwa wg PN-EN 14749:2007

Ogólne:

  • Każdy zewnętrzny, pionowy element ze szkła o powierzchni ≥0,1 m2, którego najmniejszy wymiar jest większy lub równy 200 mm oraz każda jego część znajdująca się poniżej 900 mm od podłogi nie powinna się stłuc podczas badania zgodnie z EN 14072; albo powinna się stłuc w sposób określony w EN 14072:2003, rozdz. 7, C2 lub C3.
  • Nieobciążona półka nie powinna przechylić się pod działaniem siły pionowej 100 N skierowanej w dół, przyłożonej w dowolnym punkcie oddalonym 25 mm od krawędzi przedniej.

Szczegółowe:

Elementy montażowe mebli podlegające kontroli i badaniom wg metodyki p. 6.3 (z wyjątkiem pionowych elementów ze szkła i badania stateczności):

  • obciążone meble i ich elementy, których środek ciężkości znajduje się 900 mm lub wyżej nad podłogą, a ich masa całkowita równa się lub przekracza 10 kg,
  • obciążone meble i ich elementy, których środek ciężkości znajduje się 350 mm lub wyżej nad podłogą, a ich masa całkowita równa się lub przekracza 35 kg.

Masę całkowitą mebla wyznacza się jako masę elementu lub mebla powiększoną o masę przez niego przenoszoną, tj. masę wyznaczoną w oparciu o przyjętą dla danego elementu wartość obciążenia w kg/dm2.

Np., obciążenie wszystkich poziomych powierzchni przechowywania, łącznie z półkami, dnami, wieńcami górnymi i klapami wynosi 0,65 kg/dm2.

 

2013-09-51-1

Rys. 1. Młot udarowy do szkła stosowanego pionowo 1) Głowica wahadła, masa stali 6,4 kg; 2) Drewno twarde; 3) Guma 50 IRHD; 4) Ramię wahadła, długość 950 mm, rura stalowa o dużej wytrzymałości na rozciąganie; 5) Przegub/łożysko o niskim tarciu

 

Badanie udarności pionowych elementów ze szkła wg metodyki PN-EN 14072:2006

Wyrób umieszczony na powierzchni podłoża lub ściany, wyłożony w miejscu uderzenia gumową podkładką (twardość 30 IHRD) o grubości 10 mm poddaje się działaniu młotka udarowego swobodnie opadającego z wysokości 70 mm.

Punkt uderzenia powinien znajdować się w najbardziej niekorzystnym narożniku, w odległości 100 mm od każdej widocznej krawędzi szkła. Szkło uderza się jeden raz, a następnie ocenia się efekt uderzenia. Młotek udarowy zbudowany jest z cylindrycznej głowicy o masie 6,5 kg (±0,07), zawieszonej przegubowo na rurze ze stali ciągnionej na zimno o średnicy 38 mm i grubości ścianki 2 mm. Masa rury stalowej powinna wynosić 2 kg (±0,2).

Badania nie przeprowadza się, jeśli szkło spełnia wymagania EN 12150-1 rozdz. 8 Badanie charakterystyki siatki spękań lub jeśli sposób pękania (β) jest typu B lub typu C, zgodnie z EN 12600.

 

2013-09-51-2

Rys. 2. Przyrząd do uderzania szkła stosowanego poziomo: 1) Złącze urządzenia podnoszącego nie hamujące swobodnego spadku

 

Badania szkła meblowego stosowanego poziomo wg metodyki PN-EN 14072:2006

Badanie polega na swobodnym opuszczaniu z określonej wysokości przyrządu do uderzania na powierzchnię szkła wyłożoną arkuszem pianki poliuretanowej.

Miejsca uderzenia powierzchni szkła, określone w wymaganiach technicznych, powinny znajdować się na płaszczyźnie poziomej. Jeśli zajdzie taka potrzeba wyrób należy pochylić. Przyrząd do uderzania powinien składać się z okrągłego korpusu o średnicy 200 mm, oddzielonego od powierzchni uderzającej za pomocą spiralnych sprężyn naciskowych, zapewniających całemu układowi nominalne ugięcie właściwe 6,9 N/mm (±1), a całkowity opór tarcia części ruchomych powinien wynosić 0,25 do 0,45 N. Powierzchnię uderzającą stanowić powinien sztywny element krążkowy o wypukłej powierzchni czołowej, zatoczonej promieniem 300 mm, z brzegiem zaokrąglonym promieniem 12 mm.

Po badaniu ocenia się rodzaj ewentualnego uszkodzenia (pękania) szkła:

  • C1 – charakterystyczne dla szkła niehartowanego, odprężonego,
  • C2 – typowe dla szkła warstwowego,
  • C3 – typowe dla szkła hartowanego i obrabianego cieplnie.

 

2013-09-51-3

Fot. 1. Stanowisko do badania wytrzymałości szyb na uderzenie wahadłem

 

Ocena sposobu pękania szkła płaskiego wg PN-EN 12600:2004

Norma PN-EN 12600:2004 Szkło w budownictwie Badanie wahadłem Udarowa metoda badania i klasyfikacja szkła płaskiego opisuje metodę badania wahadłem udarowym pojedynczych tafli szkła płaskiego. Jest stosowaną do zakwalifikowania wyrobów szklanych przeznaczonych dla budownictwa do jednej z trzech głównych klas, po uderzeniu i ocenie sposobu ich pękania.

W przytoczonej metodzie badawczej element udarowy stanowią dwie pneumatyczne opony o przekroju kołowym, z płaskim podłużnym bieżnikiem, zamocowane na obręczach kołowych, które podtrzymują dwa stalowe obciążniki o jednakowej masie. Całkowita masa elementu udarowego wynosi 50 kg (±0,1), natomiast ciśnienie w oponach podczas badania ma wartość 0,35 MPa (±0,02). Element udarowy zawieszony jest na linie stalowej, zamocowanej do haka w górnym wsporniku ramy głównej urządzenia badawczego. Podnoszenie na każdą określoną wysokość spadania i uwalnianie mechanizmu wahadła tak, żeby swobodnie wahając się uderzał próbkę, umożliwia mechanizm uwalniający element udarowy.

 

Warunki i przebieg badania wahadłem z oponami. Parametry próbek do badań:

  • długość 1938 mm (±2),
  • szerokość 876 mm (±2),
  • czas klimatyzowania próbek: minimum 12 h w temperaturze 20 °C (±5)
  • temperatura badania: 20 ºC (±5)
  • wysokość spadku wahadła: 190, 450, 1200 mm.

Badanie rozpoczyna się od najniższej wysokości spadania i podwyższa do wysokości spadania odpowiedniej dla klasy, do której materiał jest zaliczany. Badanie powinno być przeprowadzone dla każdej wysokości, na czterech próbkach o jednakowej budowie i grubości nominalnej.

 

Sposób pękania:

  • Typ A – liczne spękania występujące w postaci rozdzielonych fragmentów o ostrych obrzeżach, niektóre duże – sposób pękania typowy dla szkła odprężonego;
  • Typ B – liczne spękania lecz z odłamkami trzymającymi się razem i nierozdzielonymi – sposób pękania typowy dla szkła warstwowego;
  • Typ C – wystąpienie rozpadu obejmującego liczne małe odłamki – sposób pękania typowy dla szkła hartowanego.

 

2013-09-52-1

Fot. 2. Sposób pękania szkła warstwowego

 

Wymagania pkt. 4 normy PN-EN 12600 dotyczące badanych próbek szkła

Podczas badania szkła wahadłem z oponami próbka nie powinna pęknąć lub powinna się rozbić zgodnie z jednym z opisanych sposobów:

  • a) Liczne występujące pęknięcia wewnątrz próbki są dopuszczalne, poza wyłamaniem lub otworem, przez który może przejść kula o średnicy 76 mm przy przyłożeniu maksymalnej siły 25 N (wg załącznika A). Jeśli odłamki oderwą się od próbki po 3 minutach od uderzenia to ich całkowita masa nie powinna być większa od masy równoważnej, odpowiadającej 10 000 mm2 oryginalnej próbki. Największy pojedynczy odłamek powinien ważyć mniej niż masa równoważna 4400 mm2 oryginalnej próbki.
  • b) Po rozpadzie próbki, 10 największych niepopękanych odłamków, zebranych w ciągu 3 minut po uderzeniu i zważonych razem z odłamkami zebranymi w ciągu 5 minut po uderzeniu, nie powinno ważyć więcej niż równoważna masa 6500 mm2 oryginalnej próbki. Odłamki należy wybierać tylko z odsłoniętej części próbki, z ramy badawczej. Przy określaniu równoważnej masy należy brać pod uwagę tylko odsłonięty obszar ze wszystkimi odłamkami pozostałymi w ramie badawczej.

 

Badanie wnikania kuli

W przypadku pęknięcia szyby laminowanej w trakcie badania, sprawdza się, czy przez powstały otwór uda się wepchnąć polipropylenową kulę (połączoną z przenośnym miernikiem siły) o średnicy 76 mm (±1), nie używając przy tym siły większej niż 25 N. Jeśli uda się – taką szybę należy uznać za niezgodną z wymaganiami.

 

2013-09-52-2

Fot. 3. Sposób pękania szkła hartowanego

 

Klasyfikacja szkła płaskiego budowlanego

Oznaczenie klasy ma postać: α(β)φ, gdzie:

  • α – najwyższa wysokość spadania w danej klasie, przy której wyrób nie uległ rozbiciu albo został rozbity według wymagań punktu a) lub b),
  • β – sposób pękania,
  • φ – najwyższa wysokość spadania w danej klasie, przy której wyrób nie uległ rozbiciu lub został rozbity, a rozbicie jest zgodnie z wymaganiami a) punktu 4.

 

Badanie laminowanych szyb meblowych wg PN-EN 12600

Szyby laminowane meblowe wykazują typ pękania B niezależnie od tego, czy do ich budowy wykorzystano szkło termicznie hartowane, czy zwykłe szkło odprężone. Szyby laminowane meblowe składające się z dwóch warstw szkła i międzywarstwy (folii) można zaliczyć do szyb warstwowych, a te ostatnie uważa się za bezpieczne, jeśli wykazują klasę co najmniej 3(B)3.

Klasa odporności szyb warstwowych na uderzenie wahadłem zależy od ilości zastosowanych warstw szkła i folii oraz od jakości międzywarstwy. W przypadku szyb meblowych laminowanych jednostronnie, na klasę ich wytrzymałości wpływa głównie gatunek szyb. Stosowanie szkła hartowanego, o większej wytrzymałości mechanicznej, niż szkło odprężone tej samej grubości zwiększa prawdopodobieństwo osiągnięcia wyższej klasy.

 

(...)

 

 


ICiMB O/Kraków

 

Całość artykułu w wydaniu drukowanym i elektronicznym 
Inne artykuły o podobnej tematyce patrz Serwisy Tematyczne

Więcej informacj: Świat Szkła 09/2013

 

  • Logo - alu
  • Logo aw
  • Logo - fenzi
  • Logo - glass serwis
  • Logo - lisec
  • Logo - mc diam
  • Logo - polflam
  • Logo - saint gobain
  • Logo termo
  • Logo - swiss
  • Logo - guardian
  • Logo - forel
  • vitrintec wall solutions logo

Copyright © Świat Szkła - Wszelkie prawa zastrzeżone.